Uw commentaar in de vorm van aanvullingen (foto's!) en/of correcties wordt zéér op prijs gesteld!
maar niet beschreven, incidenten dan kunt u mij via "contact" bereiken.
Laatste wijzigingen/aanvullingen: AGB 19/10; AEO 3/12; AET 3/4; AGM 23/8; I-FALC 13/8; ADV 2/2.
Naar de beschrijvingen Terug naar: Jaarindex
Datum Kenmerk Type Plaats Gezagvoerder Beschrijving
13.01.1929 H-NADV Pander
EC Rotterdam Graft van, W. Onderstel
en romp beschadigd
20.01.1929 D-1250 Koolhoven
F.K.33 Amersfoort Weichel Motorstoring
30.01.1929 H-NAEG Fokker
F.VIII Oostende Hondong, J.J. Motorstoring
31.01.1929 H-NAEG Fokker
F.VIII Croydon Hondong, J.J. Botsing
tegen bomen
00.01.1929 H-NAEN Fokker
F.VIIb-3m Praag Frijns, G.M.H. Motorstoring
02.02.1929 PH-ADV Pander
EC Waalhaven Graft van, W. Onderstel
en romp beschadigd(F)
08.02.1929 PH-ADN Fokker
F.VIIa Rotterdam onbekend Staartsteun/stuurinrichting
08.02.1929 PH-ADZ Fokker
F.VIIa Schiphol Wiersma Staartsteun/stuurinrichting
08.02.1929 PH-AEF Fokker F.VIII Rotterdam onbekend Staartsteun/stuurinrichting
08.02.1929 PH-AEI Fokker
F.VIII Rotterdam onbekend Staartsteun/stuurinrichting
08.02.1929 PH-AEP Fokker F.VIIb-3m Rotterdam onbekend Staartsteun/stuurinrichting
08.02.1929
G-AADW de Havilland D.H.60G Moth Hoofddorp
Robson, G. Noodlanding
12.02.1929 D-1314 Rohrbach Ro VIIIa Roland 1 Vinkeveen onbekend Noodlanding, motorstoring
14.02.1929
PH-AEH Fokker F.VIII
Waalhaven onbekend
geen informatie
16.02.1929 PH-ADW Pander EC Rotterdam Graft van, W. Staartsteun gebroken
18.02.1929 PH-AEI Fokker
F.VIII Schiphol onbekend geen informatie
02.03.1929 PH-AEV Pander
EC Tiengemeten Vlaming, M. Noodlandingen(F)
09.03.1929 G-AABA de
Havilland D.H.60X Moth Terschelling Peacey, A.C. In zee gestort
14.03.1929 D-1081 Dornier
B Merkur Schaesberg onbekend Noodlanding(F)
17.03.1929 D-# # Baexum onbekend Noodlanding, motorstoring
30.03.1929 PH-AEX Pander EC Bussum Eck van, J.H. Noodlanding, bougiekabel
30.03.1929 D-1250 Koolhoven
F.K.33 Schiphol onbekend Monteur tegen schroef
03.04.1929 PH-AET Fokker
F.VIIa Windesheim Tepas, Q. Noodlanding,
motorstoring(F)
10.04.1929 D-1250 Koolhoven
F.K.33 Waalhaven Weichel Onderstel bezweek(F)
18.04.1929 PH-AEX Pander
EC Wilhelminapolder Eck van, J.H. Noodlanding,
verstopte zeef
11.05.1929 D-1090 Junkers
G 24 Vlissingen onbekend Noodlanding,
motorstoring
12.05.1929 PH-AEX Pander
EC Noordwijk Eck van, J.H. Noodlanding,
Magneetstoring
22.05.1929 D-1541 Dornier D Schiermonnikoog onbekend Noodlanding,
brandstofgebrek
27.05.1929 PK-SAA Klemm L 25 Andir Schütt, K.E. Neergestort(F)
28.05.1929 PH-ADX Fokker F.VIIa Putten Pellens, E.C. Noodlanding, motorstoring
28.05.1929
PH-AEV Pander EC
Roermond Vlaming de, M.
Noodlanding, neusstand
07.06.1929 SE-AAG Junkers
G 23 Coevorden onbekend Noodlanding,
motorstoring
13.06.1929 PH-ADN Fokker
F.VIIa Bussum Soer, P. Noodlanding,
motorstoring
17.06.1929 G-EBMT Handley
Page W10 Het Kanaal Brailli, R.P.D. In zee gestort(F)
26.06.1929 F-AJBO Morane
Saulnier XXXV AR Halfweg Hilsz, M. Noodlanding,
brandstofgebrek(F)
28.06.1929 PH-ADL Pander
DB Rotterdam Beek van, K.A. Noodlanding,
motorstoring(F)
05.07.1929 PH-# # Vlissingen onbekend Noodlanding, motorstoring
08.07.1929 D-564 Junkers
F 13 Kamperland onbekend Noodlanding,
motorstoring
09.07.1929 PH-AEF Fokker
F.VIII Rotterdam Sillevis, L. Staartsteun
beschadigd
19.07.1929 PH-ADW Pander
EC Voorburg Schmidt Crans, H. Noodlanding,
motorstoring
19.07.1929 PH-AEX Pander
EC Gilze-Rijen Eck van, J.H. Noodlanding,
motorstoring
20.07.1929 PH-ADW Pander EC Delft Graft van, W. Noodlanding, motorstoring
21.07.1929
PH-# #
Rijpwetering
onbekend Noodlandingen
22.07.1929 PH-AEX Pander
EC Hapert Eck van, J.H. Noodlanding,
motorstoring
12.08.1929 D-1672 BFW
M 23b Terwolde Offermann Noodlanding,
brandstoftekort
13.08.1929 D-1682 Junkers A 50 Junior Deventer Kneer Noodlanding
13.08.1929 D-# # Bussum Kneer Noodlanding
13.08.1929
I-FALC Breda 15s
Schoonoord
Mazetti Noodlanding
16.08.1929 D-# # Ten Esschen Meulenberg Noodlanding
19.08.1929 PH-ADW Pander
EC Rotterdam Graft van, W. Ondervleugel beschadigd(F)
22.08.1929 PH-AGM Pander
P.1 Bolzano Redelé, L.M.I. Verongelukt
31.08.1929 PH-ADV Pander
EC Rotterdam Graft van, W. Richtingsroer
beschadigd
00.08.1929 D-# Fokker
F.III Ede onbekend Noodlanding
04.09.1929 PH-AEG Fokker
F.VIII Oostende onbekend Motorschade
04.09.1929 PH-AEJ Pander
EC Bruinisse Graft van, W. Noodlanding
04.09.1929 PH-AEX Pander
EC Bruinisse Schmidt Crans, H. Botsing
tegen obstakels
04.09.1929 D-1731 Heinkel
He 10 Schellingwoude onbekend Tegen
dijk gelopen(F)
13.09.1929 PH-ADO Fokker
F.VIIa Oostende Veenendaal van,W. Vogelaanvaring(F)
16.09.1929 PH-AEF Fokker F.VIII Schipbol onbekend geen informatie
26.09.1929 PH-AEO Fokker
F.VIIb-3m Setul Duimelaar, J.J.E. Noodlanding,
brandstofgebrek
30.09.1929 PH-AEO Fokker F.VIIb-3m Setul Duimelaar, J.J.E. Noodlanding, verdwaald
09.10.1929
PH-AEN Fokker F.VIIb-3m
Nasirabad Frijns, G.M.H.
Noodlanding
15.10.1929 PH-AEZ Fokker
F.VIIb-3m Taurus Gebergte Smirnoff, I.W. Bijna-botsing, hoog terrein
15.10.1929 PH-AEZ Fokker
F.VIIb-3m # Smirnoff, I.W. Scheuren
in triplex
17.10.1929 PH-AEZ Fokker
F.VIIb-3m Arnhem Smirnoff, I.W. Noodlanding(F)
19.10.1929 PH-AGB Fokker F.VIIb-3m Constantinopel Aler, I.A. Tegen hoog terrein gevlogen
26.10.1929
D-703 Junkers F 13 Schiphol
onbekend Monteur
tegen schroef
30.10.1929 G-# # Papendrecht onbekend Noodlanding, brandstofgebrek
08.11.1929 PH-# # Survilliers onbekend Noodlanding, mist
10.11.1929
G-# #
Alblasserdam
onbekend Brandstofgebrek
13.11.1929 PH-AGN Pander
P.2 Hellevoetsluis Maas van der, H. Noodlanding,
verdwaald(F)
16.11.1929 PH-ADW Pander
EC Woubrugge Graft van, W. Noodlanding,
brandstofstoring
16.11.1929 D-1017 Junkers G 24 Echteld Helm Noodlanding, motorstoring
00.11.1929
PH-AEU Fokker C.VE
Alexandropolis onbekend
Crash in weiland
02.12.1929 PH-# # Lympne onbekend Noodlanding
03.12.1929 PH-AEO Fokker
F.VIIb-3m Deventer Duimelaar, J.J.E. Noodlanding,
mist(F)
08.12.1929 PH-AEZ Fokker
F.VIIb-3m Jodhpur Beekman, W.M.O.A. Voorzorgslanding
15.12.1929 PH-AEO Fokker
F.VIIb-3m Constantinopel Tepas, Q. Niet
gestart, slecht weer
19.12.1929 PH-ADW Pander
EC Boskoop Hindriks, H. Noodlanding,
mist
NEDERLANDSE ONGEVALLEN EN INCIDENTEN 1929
Er was een bout van het onderstel gebroken en daardoor raakte het gehele onderstel beschadigd.
Er moest een nieuw onderstel gemonteerd worden.
20.01.1929 D-1250 Koolhoven F.K.33 1 Amersfoort Terug / Top
Wegens een lek in de olieleiding van motor #2 moest de bestuurder een noodlanding maken.
Hij voerde die uit in een weiland in de Hoekerpolder tussen Amersfoort en Nijkerk.
Het toestel was op weg naar Amsterdam om daar reclamevluchten uit te voeren.
Bestuurder: Weichel.
Bericht in de NRC 21.1.1929. (KB)
30.01.1929 H-NAEG Fokker F.VIII 5044 Oostende(OO) Terug / Top
Boven Vlissingen en Cadzand waren al trillingen voelbaar en boven België namen deze zodanig
toe dat de bestuurder tot een voorzorgslanding besloot.
Tijdens de landing brak de propeller van de as en sloeg tegen een hangaar deur.
De volgende dag werd weer opgestegen met een nieuwe propeller.
Bestuurder: J.J. Hondong.
Tijdens de vlucht kwam het toestel in de mist terecht. Waargenomen werd dat het toestel iets
raakte, na de landing bleek de romp aan de onderkant over de gehele lengte te zijn opengereten.
Tussen de stijlen van het onderstel hingen wilgentakken...
Dit incident bezorgde de bestuurder de bijnaam "Jan de woudloper"! Schade ƒ 1053,30.
Bestuurder: J.J. Hondong.
De terugvlucht vanuit Nederlands Indie liep nogal vertraging op.
Het vertrek was op 8 januari, maar eerst moest in Constantinopel drie dagen gewacht
worden op een startvergunning waarna ook in Praag nog een vertraging van twee dagen
ontstond wegens een defecte motor. Pas op 22 januari werd Schiphol bereikt.
Gezagvoerder: G.M.H. Frijns. Copiloot: J.J.E. Duimelaar.
Boordwerktuigkundige: C.A. Bruynesteyn.
Bij een landing werden onderstel en romp beschadigd.
Bestuurder: W. van Graft.
(Coll. H. Dekker)
08.02.1929 H-NADN Fokker F.VIIa 4984 Rotterdam Terug / Top
H-NADZ Fokker F.VIIa 2
H-NAEF Fokker F.VIII 5043
H-NAEI Fokker F.VIII 5046
PH-AEP Fokker F.VIIb-3m 5097
Als gevolg van de hard bevroren grond werden staartsteunen en stuurbruggen beschadigd van
bovenstaande toestellen.
NB. In het Nederlands Crash Archief houd ik me w.b. het nationaliteitskenmerk aan de officiële datum 28.2.1929.
Lees hierover het commentaar in "Toelichting op de Registers" en de precieze toedracht per BvI in de BvI-nummer
opgave van het Eerste Register.
08.02.1929 G-AADW de Havilland D.H.60G Moth 988 Hoofddorp Terug / Top
Voorzorgslanding wegens dichte mist. Hierbij raakte het toestel licht beschadigd en werd het
de volgende dag gedemonteerd en naar Schiphol gebracht.
Bestuurder: G. Robson.
Mecanicien: J.J. Hagemeister.
Haarlem's Dagblad 9.2.1929, via K. Kalkman.
12.02.1929 D-1314 Rohrbach Ro VIIIa Roland 1 38 Vinkeveen Terug / Top
Het driemotorige toestel van de dienst Berlijn-Hannover-Amsterdam moest in de Veenpolder van
Vinkeveen een noodlanding maken.
De pers meldt dat de motoren “door de strenge vorst niet behoorlijk konden functioneren”
Van de bemanning bleven er twee bij het toestel, het derde lid en de enige passagier werden,
samen met de post, per auto naar Schiphol gebracht.
Bericht
in Het Vaderland 13.2.1929. (KB) |
Bericht in Het Vaderland 16.2.1929. (KB) |
Staartsteun gebroken.
Bestuurder: W. van Graft.
02.03.1929 PH-AEV Pander EC 25 Tiengemeten Terug / Top
Wegens een storing in de benzinetoevoer moest de bestuurder op weg naar Rotterdam enige tijd
zeer laag boven het water vliegen maar zag kans op Tiengemeten een veilige landing
uit te voeren. Na reparatie steeg hij weer op, maar vlak daarna was het weer mis.
En weer kon hij een goede noodlanding maken in de Bergpolder.
Bestuurder: M. Vlaming.
NB. Over het herstel na de eerste noodlanding meldt een andere bron dat die werd uitgevoerd door een uit Rotterdam,
met een KLM-toestel gearriveerde, technicus. Het Nieuwsblad voor Roermond vermeldt dit over de tweede.
Hoe het ook zij, na de tweede noodlanding werd het toestel door H. Schmidt Crans naar Rotterdam teruggevlogen.
Ook over de datum bestaat geen eenduidigheid, mogelijk gebeurde het op 3 maart.
Voorwaarts, 4.3.1929, via K. Kalkman.
 |
Bericht in Het Vaderland 3.3.1929. (KB) Het Vaderland ziet hier Jhr. F.L. van Riemsdijk over het hoofd, die in najaar 1909 z'n eigen Curtiss aanschafte en in 1910 FAI Brevet no.34 behaalde. Alinea uit het maandverslag van de RSL-Materialenafdeling. (Coll. H. Dekker)  |
09.03.1929 G-AABA de Havilland D.H.60X Moth 700 Terschelling Terug / Top
Op 12.3.1929 liep S.S. “Margot” de haven van Hull binnen met (de) wrakstukken van een vliegtuig
die boven Terschelling uit zee waren gevist. Het toestel was uit Nottingham vertrokken en
verongelukte tussen 19.00 en 20.00 uur.
Op Terschelling werd een explosie gehoord, maar de reddingsboot trof op de vermoedelijke plaats
toen niets aan.
Bestuurder: A.C. Peacey.
Bericht in Het Centrum 12.3.1929. (KB)
14.03.1929 D-1081 Dornier B Merkur 129 Schaesberg Terug / Top
Ten gevolge van een motordefect moest het postvliegtuig dat op weg was van Hamburg naar Keulen
een noodlanding maken.
Het terrein was erg doorweekt en na 100 meter zakten de wielen weg en kwam het toestel op de
neus te staan.
De schroef werd vernield, de uit drie personen bestaande bemanning en de passagier bleven ongedeerd.
ericht in het Vaderland 15.3.1929. (KB)  |
Nieuwe Tilburgsche Courant 21.2.1929, via K. Kalkman. |
17.03.1929 D-# # = Baexum Terug / Top
“Tengevolge van een motordefect moest een vliegmachine van het bekende circus Gleich dat
op weg was naar Brussel een noodlanding maken op een roggeveld tusschen de gemeenten
Baexum en Haelen. Het vliegtuig kwam geheel op den kop te staan, waarbij de propeller
zwaar beschadigd werd.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor. Het vliegtuig zal ter plaatse hersteld worden.”
Bericht in Het Vaderland 19.3.1929. (KB)
30.03.1929 PH-AEX Pander EC 26 Bussum Terug / Top
Wegens een losgeraakte bougiekabel moest een noodlanding gemaakt worden.
Geen schade en zonder verdere hulp weer opgestegen.
30.03.1929 D-1250 Koolhoven F.K.33 1 Serie 1 Schiphol Terug / Top
Bij de voorbereiding voor een (licht-)reclamevlucht werd een monteur dodelijk geraakt door
een draaiende schroef.
Monteur: P.N. Linzell(†)
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
Van Ronald Dijkstra kreeg ik dit rapportje uit Gemeente Archief Amsterdam (1323-331)
Wegens een motorstoring moest de bestuurder een noodlanding maken in de buurt van Zwolle.
De dagbladpers weet te melden dat deze piloot dat ook het jaar daarvoor al overkomen was.
In de uitloop raakte een rem defect en reed het toestel een sloot in.
Het werd ernstig beschadigd.
Alle inzittenden, twee bemanningsleden, vier passagiers en één hond bleven ongedeerd.
Gezagvoerder: Q. Tepas.
| Rechts: knipsel van onbekende herkomst. Bericht in Het Centrum 4.4.1929. (KB)  |
 |
Bericht in de Zwolsche Courant 3.4.1929.
(Coll. Jan Evert Leeuw) Bericht in de NRC 4.4.1929. (KB)
 |
 |
Voorwaarts, 5.4.1929, via K. Kalkman. |
Eigen Erf 12.4.1929 via Karel Kalkman |
10.04.1929 D-1250 Koolhoven F.K.33 1001 Waalhaven Terug / Top
Tegen 9 uur ‘s avonds kwam het toestel terug van een reclamevlucht boven Rotterdam.
Bij de nadering boven de schutting was alles nog normaal maar men zag toen het toestel
iets bijprikken en daarna hoorde men een ratelend geluid.
Toen het wel erg lang duurde voor het toestel bij de opstelplaats arriveerde ging men in het
donker zoeken en trof het met gebroken onderstel aan.
materiaal geweest moest zijn.
De sporen op de grond suggereerden een toch wel vrij harde landing op het linker wiel.
Bestuurder: Weichel. Tweede bestuurder: Dohin. Boordwerktuigkundigen: Jenssen en Störig.
Na de buiklanding in de mist. (Coll. H. Dekker)
Het door ir. Kuipers opgestelde RSL-rapport. (Coll. H. Dekker)
 |
 |
 |
En het bericht in Het Vaderland 11.4.1929. (KB)  |
Wegens een verstopt brandstoffilter in de carburateur moest een noodlanding gemaakt worden bij
Wilhelminadorp. Geen schade en zonder verdere hulp weer opgestegen.
Bestuurder: J.H. van Eck.
Bericht in Het Vaderland 19.4.1929. (KB)
Noodlanding wegens een defect aan motor #3. Anderhalf uur later arriveerde er al een Engelse
machine om de zes passagiers naar Londen verder te vervoeren.
Noodlanding wegens magneetstoring. Na reparatie weer opgestegen.
Bestuurder: J.H. van Eck.
22.05.1929 D-1541 Dornier D 118 Schiermonnikoog Terug / Top
Een nieuwe Duits watervliegtuig zou z'n eerste reis van Friedrichshafen naar Norderney maken.
Het was kennelijk uit de koers geraakt en wegens brandstofgebrek werd een noodlanding ten
Noorden van Schiermonnikoog gemaakt.
“De eendekker is in goede orde te Oostmahorn binnengebracht.”
Bericht in Het Centrum 24.5.1929. (KB)
27.05.1929 PK-SAA Klemm L 25 = Andir Terug / Top
De bestuurder maakte met een passagier een lokale vlucht boven het militaire veld te Andir.
Het neergestortte en totaal vernielde toestel werd gevonden in het ravijn aan
de Westzijde van het veld.
Men neemt aan dat de passagier, bij het omdraaien om iets tegen de bestuurder te zeggen,
tegen het voetenstuur is gekomen.
De bestuurder had een gebroken pols en rib, de passagier overleed in het ziekenhuis.
Bestuurder: K.E. Schütt.
Passagier: C.M.M. Asch van Wijk(†).
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
Afbeelding overgenomen uit "40 Jaar luchtvaart in Indië"
van Gerard Casius en Thijs Postma.
 |
Bericht in Het Vaderland 27.5.1929. (KB) Bericht in de NRC 28.5.1929. (KB)  |
na de landing in een sloot terecht.
Ter plekke gerepareerd, o.a. werd een nieuwe motor geïnstalleerd en daarna door Aler naar
Schiphol teruggevlogen.
Bestuurder: E.C. Pellens.
28.05.1929 PH-AEC Pander EC 25 Roermond Terug / Top
Er moest een noodlanding gemaakt worden bij Buggenum, een dorpje in de buurt van Roermond.
Dat ging niet no vlot. Het toestel kwam op de neus te staan, het onderstel en de schroef
werden vernield.
Bestuurder: M. de Vlaming.
07.06.1929 SE-AAG Junkers G.23 838 Coevorden Terug / Top
Wegens motorstoring zette de bestuurder om ca. 15.00 uur zijn toestel onder Coevorden
in een weiland aan de grond.
Anderhalf uur later was de storing gerepareerd en kon weer opgestegen worden.
Bericht in Het Centrum 8.6.1929. (KB)
Tegen 16.00 uur moest de bestuurder, die met zeven passagiers onderweg was naar Schiphol,
wegens motorstoring een noodlanding maken op de Hilversumsche Meent.
Er werd een toestel van Schiphol gestuurd, dat nam de passagiers en de post over en vloog
terug naar Schiphol. De 'DN' werd de dag daarna gedemonteerd.
Bestuurder: P. Soer.
Bericht in Het Centrum 14.6.1929. (KB)
Moest wegens motorstoring boven Het Kanaal terugkeren, de W10 kon niet op één motor vliegen.
Helaas, hij haalde het net niet, bij de noodlanding in de buurt van een trawler ging
het mis. Zes inzittenden werden gered, acht verdronken.
Onder hen de Nederlandse passagier mevr. A. Gerzon.
Bestuurder: R.P.D. Brailli
Boordwerktuigkundige: Barnett
Passagiers: Bosiger(†); Fleming(†); A. Fleming; M. Fleming; A. Gerzon(†); Koracki(†);
L.P. Malcolm(†); Meister(†); J. Roberts(†); A. Smith(†); M. Smith; H. Tatham.
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
Uit de NRC van 18.6.1929. (KB)
De verkeersdienst zag het toestel normaal naderen maar het landde niet.
De bestuurster verklaarde later dat ze het veld niet kon vinden en zich aansloot bij
een passerende Fokker.
Helaas was dat één van de naar Parijs vertrekkende toestellen, PH-AEH of de PH-ADZ.
Dus daar werd ze niet wijzer van.
Nadat ze van brandstof en olie voorzien was vertrok ze weer.
Er ontstond nog wel commotie over de schadevergoeding die de uienboer eiste, eerst
eiste hij ƒ 2000,- wat later teruggebracht werd tot ƒ 500 wat nog een exorbitant
bedrag genoemd kan worden natuurlijk.
Hoe dat afgelopen is, blijkt uit het hieronder geplaatste krantenbericht: daarin
verklaarde de bestuurster 8000 francs te hebben betaald!
Bestuurster: Maryse Hilsz.
In de Sumatra Post van 31.7.1929 stond
een plaatje van de Morane Saulnier.
Met dank aan Karel Kalkman.
Het door Gemeente-veldwachter G. de Graaff opgemaakte proces-verbaal. (Coll. H. Dekker)
 |
 |
Berichten in Het Vaderland van 29.6.1929 (onder) en 11.11.1932 (rechts). (KB)  |
 |
28.06.1929 PH-ADL Pander DB 21/III Rotterdam Terug / Top
De bestuurder nam deel aan de Nederlandse Rondvlucht.
Nadat de 34 toestellen de 240 km. lange afstand (Waalhaven - Soesterberg - Schiphol - Waalhaven)
afgelegd hadden bleek er één deelnemer te ontbreken.
Dat de noodlanding in Rotterdam plaatsvond werd bevestigd door mevrouw Van Beek, die
zich ook herinnerde dat het toestel door het toegestroomde publiek ernstig werd
beschadigd.
Bestuurder: K.A. van Beek.
Bericht in Het Vaderland 29.6.1929. (KB) Nieuwe Leidsche Courant 29.6.1929, via K. Kalkman
Het KLM-vliegtuig van de dienst op Londen heeft wegens motorstoring een landing te Vlissingen
gemaakt.
08.07.1929 D-564 Junkers F.13 685 Kamperland Terug / Top
Noodlanding op Noord-Beveland wegens een defecte olieleiding.
Bericht in de NRC 8.7.1929. (KB)
Staartsteun beschadigd bij de landing.
Bestuurder: L. Sillevis.
Het toestel werd overgevlogen van Waalhaven naar Noordwijk.
Boven Den Haag ontwikkelde zich een motorstoring (gebroken klep) en moest de bestuurder
een noodlanding maken. Hij deed dit in een weiland langs de Binckhorstlaan te Voorburg.
Geen schade, geen letsel.
Bestuurder: H. Schmidt Crans.
De bedoeling was een vlucht van Rotterdam naar Vaals. Ter hoogte van Gilze-Rijen begon
de motor echter over te slaan en was de bestuurder gedwongen een noodlanding te maken.
Bestuurder: J.H. van Eck.
Het toestel was gerepareerd en zou overgevlogen worden naar Waalhaven.
Nauwelijks in de lucht moest er weer een noodlanding gemaakt worden.
De machine werd niet beschadigd.
Bestuurder: W. van Graft.
Bericht in Het Vaderland 22.7.1929. (KB)
Hierin wordt ook de noodlanding van de PH-ADW op 19/7 gemeld.
21.07.1929 PH-# # = Rijpwetering Terug / Top
Nieuwe Leidsche Courant 22.7.1929, via K. Kalkman.
De vlucht naar Vaals zou worden voortgezet (zie 19/7) maar wéér werkte de motor niet mee.
Wéér een noodlanding dus.
Kennelijk werd het toestel teruggebracht (-vlogen?) naar Gilze-Rijen want de volgende dag
werd de vlucht naar Vaals zonder verdere storingen volbracht.
Bestuurder: J.H. van Eck.
De bestuurder was deelnemer aan de Europese Rondvlucht die ten Noorden van Deventer om
ca. 14.30 uur een noodlanding moest maken wegens brandstofgebrek.
Na brandstof aangevuld te hebben vertrok hij weer richting Schiphol, waar hij om 17.45 uur
arriveerde.
Bericht in Het Centrum 14.8.1929. (KB)
13.08.1929 D-1682 Junkers A 50be 3502 Deventer en Bussum Terug / Top
die wat later kwam, deze keer vanwege twee noodlandingen bij resp. Deventer en Bussum.
Bestuurder: Kneer.
13.08.1929 I-FALC Breda 15s 1668 Schoonoord Terug / Top
Noodlanding bij Schoonoord. Twee jongens hadden hun naam op de staart van het toestel gezet,
daaraan kon geconstateerd worden dat het toestel aan de grond gestaan had!
Bestuurder: Mazetti.
Nieuwsblad van het Noorden 14.8.1929, via K. Kalkman.
Bestuurder: Meulenberg.
Bericht in Nieuwsblad voor Roermond 17.8.1929. (KB)
19.08.1929 PH-ADW Pander EC 23 Rotterdam Terug / Top
Als gevolg van een verkeerde landing werden de ondervleugel en het landingsgestel
beschadigd.
Bestuurder: W. van Graft.
Alinea uit het maandverslag van de RSL-Materialen afdeling.
(Coll. H. Dekker)
Of deze foto dit incident betreft, of dat van 4.10.1931, kan ik niet beoordelen.
(Foto uit Hooftman's Vliegtuigencyclopedie 9, blz. 107)
En dat geldt ook voor deze foto die Ger van Huizen mij toestuurde.
Hij trof hem aan in een foto-album van Van Ulsen.
22.08.1929 PH-AGM Pander P.1 28 Bolzano(I) Terug / Top
Het enige wat ik weet is dat het toestel verongelukt is. De bestuurder was L.M.I. Redelé
die bij het ongeval het leven liet.
Van hem zegt een van mijn bronnen: “beschikte over een te geringe vliegervaring maar had
des te meer bravour”.
Bestuurder: L.M.I. Redelé
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
Haagsche Courant 24.8.1929
via Nick Wiegersma
31.08.1929 PH-ADV Pander EC 22 Waalhaven Terug / Top
Richtingsroer beschadigd.
Bestuurder: W. van Graft.
00.08.1929 D-# Fokker F.III = Ede Terug / Top
Uit "Het Vliegveld" van september 1929: "Eenige sensatie verwekte het vracht F-drie'tje
van de Lufthansa, dat, na een noodlanding te Ede, in het nachtelijk duister (op Schiphol)
terugkeerde. Liefhebbers van 'splinters' werden echter alweer teleurgesteld.
Mede dank zij onze keurige verlichting verliep de landing als bij de dag, en de vlieger trok
een gezicht alsof hij jaren lang een nachtdienst Ede - Amsterdam had gevlogen"
04.09.1929 PH-AEG Fokker F.VIII 5044 Oostende(OO) Terug / Top
Motorschade na de landing. De schade bestond uit een gebroken krukas.
04.09.1929 PH-AEJ Pander EC 24 Bruinisse Terug / Top
De bestuurder startte met een passagier om naar Londen te vliegen. Toen de motor boven
de Grevelingen onregelmatig begon te lopen werd een noodlanding uitgevoerd.
Zonder schade werd het toestel op een geploegd veldje aan de grond gezet.
De passagier nam contact op met vliegveld Rotterdam en verzocht hem direct te komen ophalen.
Zie daarvoor verder het hiernavolgende ongeval met de PH-AEX.
Bestuurder: W. van Graft.
Een (overbekende) foto van het wrak. Het ligt trouwens niet in de oorspronkelijke toestand.
De linkervleugel lag oorspronkelijk over het pad en werd door Van Graft losgemaakt en in
deze positie gelegd. (Coll. H. Dekker)
Bericht in Het Centrum 5.9.1929. (KB) Het RSL-rapport dat opgesteld werd door
ir. H.J. van der Maas.(Coll. H. Dekker)
 |
 |
 |
 |
 |
 |
04.09.1929 PH-AEX Pander EC 26 Bruinisse Terug / Top
Op Rotterdam kwam het bericht binnen van de noodlanding van de PH-AEJ en het verzoek
van de passagier om direct opgehaald te worden.
De bestuurder startte direct met de PH-AEX, vloog naar Bruinisse en landde op hetzelfde veldje
als de PH-AEJ. Hij nam de passagier aan boord en startte weer.
Aan het eind van het veld lag achter de al iets hogere weg een dijk van zes meter hoogte.
Het toestel kwam al niet vlot los en teneinde de dijk te ontwijken stuurde de bestuurder
direct na het loskomen naar links.
Tijdens deze bocht raakte het linker wiel een paal die 2,25 meter hoog was.
Hierdoor werd de snelheid zodanig verminderd dat óver de dijk vliegen of nog vóór de dijk
een bocht draaien beide onmogelijk werd.
Er bleef geen andere keus dan het toestel zo vlak mogelijk tegen de dijk te zetten.
Hierbij werden ondervleugels en onderstel ernstig beschadigd.
De passagier bleef ongedeerd, de bestuurder raakte met z’n hoofd de capitonnering en liep
builen in z’n gezicht op en verloor een tand.
Bestuurder: H. Schmidt Crans. Passagier: Jhr. van der Wall Repelaer van Puttershoek.
Bericht in de NRC 5.9.1929. (KB)
Een alinea uit het maandverslag van de RSL-Materialen afdeling.
(Coll. H. Dekker)
04.09.1929 D-1731 Heinkel HE 10 318 Schellingwoude Terug / Top
Het uit Warnemünde afkomstige watervliegtuig kwam na de landing in botsing met de zeedijk.
De drijvers werden ernstig beschadigd, de drie inzittenden konden op de dijk uitstappen.
(Coll. H. Dekker)
13.09.1929 PH-ADO Fokker F.VIIa 4983 Oostende(OO) Terug / Top
Vogelaanvaring, schade aan de vleugel.
Bestuurder: W.C. van Veenendaal.
(Foto's via E. Nolte)
30.09.1929 PH-AEO Fokker F.VIIb-3m 5096 Setul(HS) Terug / Top
Na ongeveer zes uur vliegen vanaf Bangkok werd besloten over te steken naar Sumatra.
Maar na zo 20 minuten boven zee te hebben gevlogen werd het weer zó slecht dat de gezagvoerder
besloot terug te keren en te proberen Sengora te bereiken, daar te tanken
en dan beter weer af te wachten.
Maar weer boven land vliegend, lukte het niet om zich te oriënteren en men besloot te landen
op een vlak gedeelte van een weg.
Aan het eind van de uitloop raakte het rechter wiel in een greppel, de trekstijl brak en het
landingsgestel werd tegen de romp gedrukt. Het vliegtuig zwiepte om en toen kwam ook het linker
wiel in de greppel en werd ook beschadigd.
Het vliegtuig werd gedemonteerd en werd per KPM-schip naar Batavia getransporteerd.
Op 20 november was het toestel weer geassembleerd en werd weer naar Nederland gevlogen.
Zie verder 3 december.
Gezagvoerder: J.J.E. Duimelaar. Copiloot: Q. Tepas. Boordwerktuigkundige: P. Dunk.
| Het door Van der
Heijden opgemaakte rapport. (Coll. H. Dekker) Bericht in de NRC 30.9.1929. (KB)  |
 |
 |
 |
 |
 |
09.10.1929 PH-AEN Fokker F.VIIb-3m 5095 Nasirabad(AP) Terug / Top
Voorzorgslanding wegens motorstoring.
Limburger Koerier, 10.10.1929, via K. Kalkman.
15.10.1929 PH-AEZ Fokker F.VIIb-3m 5122 Taurus Gebergte(TC) Terug / Top
Op de terugweg kwam het toestel in een zone van laag hangende bewolking terecht.
Hierin kon een botsing met een bergtop ternauwernood vermeden worden.
Op hetzelfde traject (Aleppo-Constantinopel) hadden ze last van hevige remous.
Daardoor staat in het maandverslag van de RSL van deze maand dat de vleugel van de
PH-AEZ onderzocht werd i.v.m. scheuren die in het triplex ontstonden tijdens de
terugreis vanuit Nederlands-Indië.
Gezagvoerder: I.W. Smirnoff. Copiloot: W.M.O.A. Beekman.
Boordwerktuigkundige: H. Veenendaal.
Uit het maandverslag van de RSL-Materialen afdeling. (Coll. H. Dekker)
17.10.1929 PH-AEZ Fokker F.VIIb-3m 5122 Arnhem Terug / Top
Ter hoogte van Neurenberg kreeg het toestel last van een straffe tegenwind en dat
duurde zolang dat met de aanwezige brandstof Schiphol niet meer gehaald kon worden.
Bij Arnhem werd een noodlanding gemaakt en werd extra brandstof ingenomen.
Daarna kon doorgevlogen worden naar Schiphol.
Gezagvoerder: I.W. Smirnoff. Copiloot: W.M.O.A. Beekman.
Boordwerktuigkundige: H. Veenendaal.
| Bericht in Het Vaderland 17.10.1929. (KB) De PH-AEZ wordt bijgetankt. De foto werd gemaakt door 2e piloot Beekman, derde van links zien we gezagvoerder Smirnoff en uiterst links de eerste passagier op de Indië-lijn, de Fransman Grabau. (Coll. Ed Nolte)  |
 |
19.10.1929 PH-AGB Fokker F.VIIb-3m 5179 Constantinopel(TC) Terug / Top
Na ongeveer anderhalf uur gevlogen te hebben hield motor #1 er mee op en de gezagvoerder
besloot naar Constantinopel terug te keren.
Daar aangekomen bleek het hele gebied onder laaghangende bewolking te liggen en pogingen
om San Stefano boven zowel als onder de bewolking vliegend te vinden mislukten.
En er werd dan ook besloten naar Constantinopel terug te vliegen.
Daar vloog de bestuurder een schijnbaar wolkeloos dal in teneinde het vliegveld van de
zuidkant te benaderen. Na het maken van een bocht bleek ook dit dat echter helemaal
dicht te zitten en bovendien zo smal dat terugkeren niet mogelijk was.
De bestuurder probeerde op z’n instrumenten vliegend in de wolken uit het dal te klimmen maar
na ca. 20 seconden begon het toestel boomtoppen te raken en vlak daarop vloog het
onder vlakke hoek tegen te heuvel.
Het toestel werd zeer ernstig beschadigd en afgeschreven.
De vleugel was weliswaar nog bruikbaar, maar de verzekeraar wilde het risico van het transport
niet nemen; eventueel te kostbaar in geval van mislukking.
De gezagvoerder was ongedeerd, de copiloot had een lichte hersenschudding en de bwk een
hoofdwond.
Gezagvoerder: I.A. Aler. Copiloot: J. Jongbloed. Boordwerktuigkundige: C.A. Bruynesteyn.
 |
Een viertal foto's van Karel Kalkman behorende bij RSL-rapport V.579  |
 |
 |
Nieuwsblad van Friesland 29.10.1929, via K. Kalkman.
Het door Van der Heijden opgestelde RSL-rapport. (Coll. H. Dekker)
 |
 |
 |
 |
26.10.1929 D-703 Junkers F13 678 Schiphol Terug / Top
Een D.L.H.-monteur liep tegen een draaiende schroef.
Van Ronald Dijkstra kreeg ik dit rapportje uit Gemeente Archief Amsterdam (1323-331)
30.10.1929 G-# # = Papendrecht Terug / Top
Een Engels sportvliegtuig, afkomstig van Croydon en bestuurd door een piloot uit Londen,
moest om ca. 16.30 uur een noodlanding maken in een polder nabij Papendrecht.
Na brandstof ingenomen te hebben kon hij weer starten en alsnog naar Waalhaven vliegen.
Bericht in de NRC 31.10.1929. (KB)
viersprong van Survilliers.”
Bericht in de NRC 9.11.1929. (KB)
10.11.1929 G-# # = Alblasserdam Terug / Top
Voorzorgslanding wegens brandstofgebrek.
Nieuwe Leidsche Courant 11.11.1929, via K. Kalkman.
13.11.1929 PH-AGN Pander P.2 29 Hellevoetsluis Terug / Top
De bestuurder, ingenieur-vlieger bij het RSL, zou een proefvlucht maken i.v.m. de uitreiking
van het BvL. En, omdat het zulk mooi weer was, wilde hij snelheidsmetingen op de baan langs
het Voorne-Puttensche Kanaal uitvoeren.
Toen hij daartoe wilde dalen, was er geen gat in de bewolking te vinden.
Voorzichtig dalend kreeg hij op 20 à 30 meter hoogte grondzicht, of beter waterzicht.
Later bleek hij boven het Haringvliet te zijn aangeland.
Vlak daarop kwam hij boven land en hoewel weer boven de wolken gaan vliegen mogelijk
was leek hem dat langer wachten mogelijk de oplossing van de situatie nog moeilijker
kon maken.
Kortom, hij zag een veldje, verkende dat zorgvuldig en zette de Pander toen behoedzaam
aan de grond. Aan het eind van de uitloop was de grond wat zachter en ging het vliegtuig
langzaam over de kop.
De schade was zoals te verwachten was, schroef en spinner vernield, ribben van vleugelneus kapot.
De bestuurder bleef ongedeerd.
Bestuurder: H.J. van der Maas.
Het verslag van de vlucht. (Coll. H. Dekker)
 |
De op z'n rug liggende Pander. (Coll. F. Zandvliet)  |
16.11.1929 PH-ADW Pander EC 23 Woubrugge Terug / Top
Als gevolg van een storing in de brandstoftoevoer moest een noodlanding gemaakt worden in de
Vierambachtpolder bij Woubrugge.
Bestuurder: W. van Graft.
16.11.1929 D-1017 Junkers G.24 848 Echteld Terug / Top
Wegens motorstoring moest het postvliegtuig een noodlanding maken in de uiterwaarden
bij Tiel. Er ontstond geen schade.
Bestuurder: Helm.
Bericht in Het Centrum 19.11.1929. (KB)
02.12.1929 PH-# # = Lympne(G) Terug / Top
Wegens het slechte weer zagen de bestuurders van een Duits en Nederlands lijnvliegtuig
zich genoodzaakte een noodlanding op Lympne te maken.
De passagiers werden per trein naar Londen gebracht.
Bericht in Het Vaderland 3.12.1929. (KB)
03.12.1929 PH-AEO Fokker F.VIIb-3m 5096 Deventer Terug / Top
Na een zeer langdurige Indië-vlucht (zie 30/9) was het toestel weer boven Nederland.
Helaas, Schiphol zat vanwege de mist potdicht. En na enig rondzwerven zette de bemanning
het toestel bij Deventer, op de Snippelingsdijk, aan de grond.
De bemanning stapte vandaar, mèt de post, op de trein naar Amsterdam.
De volgende dag haalde L. Sillevis het toestel op.
Gezagvoerder: J.J.E. Duimelaar. Copiloot: Q. Tepas. Boordwerktuigkundige: H.A. Walewijn.
NB. Bwk P. Dunk was na de pech op de heenreis, meegevlogen met de PH-AEN waarvan de bwk (H.A. Walewijn) ziek
geworden was. Walewijn kwam nu dus met deze vlucht terug.
Eigen Erf 13.12.1929 via Karel Kalkman
Het relaas van de bemanning in de NRC 4.12.1929. (KB)
 |
 |
 |
 |
 |
08.12.1929 PH-AEZ Fokker F.VIIb-3m 5122 Jodhpur(VT) Terug / Top
Wegens brandstofgebrek werd een extra tussenlanding te Jodhpur gemaakt.
De pers noemde het een noodlanding
Gezagvoerder: W.M.O.A. Beekman. Copiloot: E. van Dijk.
Boordwerktuigkundige: C. Buitenhuis.
Bericht in Het Vaderland 9.12.1929. (KB)
15.12.1929 PH-AEO Fokker F.VIIb-3m 5096 Constantinopel(TC) Terug / Top
Niet gestart wegens slecht weer.
19.12.1929 PH-ADW Pander EC 23 Moerkapelle Terug / Top
De vlucht zou van Amsterdam naar Groningen gaan. Wegens de mist keerde de bestuurder terug.
Maar Schiphol zat vanwege dezelfde mist inmiddels potdicht en de bestuurder zette koers naar
Waalhaven.
Boven de mist vliegend kreeg hij motorstoring dus zat er niets anders op dan naar beneden te
glijden.
Hij had geluk dat hij op tijd grondzicht kreeg en het toestel zonder verdere schade aan
de grond kon zetten. Een defecte kogellager had voor zeer ernstige motorschade gezorgd.
Er werd een nieuwe motor gemonteerd (#10341) en op 22/12 kon weer gestart worden.
Bestuurder: H. Hindriks.
De leskaart van Hayo Hindriks. (Coll. H. Dekker)
Commentaar is dus zeer welkom!
Bij de samenstelling van “Nederlandse Ongevallen en Incidenten 1929"
werden (o.a.) de volgende bronnen geraadpleegd:
Jan Hagens; Harm Jan Hazewinkel; Ger van Huizen; Karel Kalkman; Evert Jan Leeuw,
Malcolm Fillmore; Jan Grisnich; Karel Kalkman; Gerrit J. Koning; Ed Nolte;
Jan Timmermans (Graafs Museum); Dirk C. Top; Jan Willem de Wijn;
LUCHTVAARTKENNIS; Algemeen Rijksarchief 2.16.05; Rijksluchtvaartdienst;
Accident Inquiry in The Netherlands (A.A. van Wijk); Aantekeningen Fred Zandvliet;
Dagboek E. Jans (via Gerard Casius); Amersfoorts Dagblad/Eemlander; Provinciaalsche
Overijsselsche en Zwolsche Courant; Emmer Courant; Heldersche Courant; Nieuwsblad voor
Roermond; AID De Preangerbode; Sumatra Post; Nieuwe Rotterdamsche Courant;
Het Vaderland; Het Centrum; De ontwikkeling van de TD in 20 jaar, J.H.W. van der Muelen.