02.01.1939 PH-ALN Douglas DC-3 Lyon Frenken,
H.J. Motorstoring
04.01.1939 PH-AKR Douglas DC-2 Schiphol Dijk
van, E. Kwam niet los, ijsaanslag
04.01.1939 PH-ALD Douglas DC-2 Schiphol Geysendorffer, G. Kwam
niet los, ijsaanslag
05.01.1939 PK-AFQ Lockheed Super Electra Bali Messel van, G. Motorstoring,
bomen geraakt
12.01.1939 PH-ATO Koolhoven F.K.58 Vinderhoute Coppers, Th.H.J. Noodlanding,
motorstoring(F)
13.01.1939 PH-ALW Douglas DC-3 Medan onbekend Motorstoring
17.01.1939 D-IFVS Arado Ar 66 Wiene Hage Noodlanding, verdwaald(F)
19.01.1939 PH-AKH Douglas DC-2 Twente Montfoort
van,H. Uitgeweken, Schiphol
zat dicht
19.01.1939 PH-ARW Douglas DC-3 Twente Hondong, J.J. Uitgeweken, Schiphol
zat dicht
19.01.1939 D-AXAT Junkers Ju 52 Twente Wiskamp Uitgeweken,
Schiphol zat dicht
29.01.1939 PH-ALD Douglas DC-2 Londen onbekend Hoogteroer beschadigd
05.02.1939 PH-87 Grunau 9 (ESG) Eindhoven Wit de, W.J.H. Botsing
tegen obstakel
08.02.1939 301 Fokker G-1 Soesterberg Sonderman, G. Noodlanding,
brandstofstoring
09.02.1939 PH-AKN Douglas DC-2 Schiphol Steinbeck, S.A. Ruitenwisser vloog tegen schroefbladen.
17.02.1939 PK-WDR de Havilland Hornet Moth Gratey Rous, W.D. Noodlanding, mist
18.02.1939
PK-# Fokker F.VIIb
Nw. Guinea onbekend
Weggezakt
22.02.1939 D-ALUN Junkers Ju 52 Schiphol Burgstaller, A. Onderstel bezweek
07.03.1939 PH-AVA Koolhoven F.K.58 Diest onbekend geen informatie
08.03.1939
PH-AKK Douglas DC-2
Keulen onbekend
Brandstofgebrek
12.03.1939 G-ADUY Short S.23 Batavia onbekend Lek(F)
16.03.1939 PH-AIU Pander Multipro Schiphol Rollmann, H. Noodlanding
16.03.1939 PH-# Koolhoven F.K.46 Schiphol onbekend Noodlanding
18.03.1939 NX19901 Boeing 307 Stratoliner Alder Barr, J.A. Vleugelbreuk(F)
30.03.1939 D-10-895 #
Arnhem Hanisch, W. Buitenlanding
03.04.1939 PH-91 Schneider Grunau
Baby Abbenes Teepe, L.H.J. Traverserend
03.04.1939 F-ANZO Caudron Hoeoe Martinet, H. Noodlanding
09.04.1939 PH-77 R.R.G. Zögling 10m Langeveld Hoogendoorn,
J.W. Botsing tegen obstakel
10.04.1939 PH-10 R.R.G. Zögling Langeveld Koenen, A.J. Harde landing
15.04.1939 PH-ALU Douglas DC-3 Bagdad Scholte, J.B. Motorstoring
21.04.1939 PH-ALN Douglas DC-3 Rangoon Brugman, L.A. Vleugel raakte de grond
21.04.1939 WL-EEDJ #
Beuningen onbekend Noodlanding,
brandstofgebrek
21.04.1939 D-# #
Zoutkamp onbekend Noodlanding,
verdwaald
21.04.1939 F-# Caudron Darmo onbekend Noodlanding
22.04.1939 PH-# Douglas DC-3 Berlijn onbekend Stormschade
23.04.1939 PH-ASP Douglas DC-3 Berlijn onbekend Aangereden
door Duits vliegtuig
03.05.1939 PJ-AIT Lockheed Super Electra La Guaira onbekend Vogelaanvaring
04.05.1939 D-10-848 Schleicher Rhönadler Zwolle Jüsten, P. Buitenlanding
04.05.1939 PK-AES Grumman G.21A Goose Lake Sentani Dijk van Gezonken
07.05.1939 PH-39 Grunau 9 (ESG 29) Vlissingen Helsdingen van Harde landing
07.05.1939 PH-56 Grunau 9 (ESG) Eelde geen Omgewaaid
07.05.1939 PH-73 R.R.G. Zögling Amsterdam Akerboom, J. Botsing
tegen een boom(F)
14.05.1939 PH-58 Schneider Grunau
Baby Eindhoven onbekend Gekraakt
14.05.1939 PH-90 NV Vliegtuigbouw V.20 Teuge Snellen,
R.J. Afgegleden
14.05.1939 D-# #
Haaksbergen onbekend Buitenlanding
15.05.1939 D-IAGS Gotha Go.145 Renkum Közle, K. Voorzorgslanding, verdwaald
15.05.1939 D-# #
Leeuwarden onbekend Voorzorgslanding,
verdwaald
16.05.1939 PH-74 Grunau 9 (ESG) # onbekend "avia39,2;"
18.05.1939 PH-82 Grunau 9 (ESG) Hilversum Vliet, H.W. Omgewaaid
19.05.1939 PH-AKQ Douglas DC-2 # onbekend Motorstoring
20.05.1939 PH-60 R.R.G. Zögling Maaldrift Mullaart, A. Harde landing
21.05.1939 PH-86 Schneider Grunau
Baby Grave Noordenbos, A.M. Buitenlanding
21.05.1939 PH-92 Grunau 9 (ESG) Eindhoven onbekend A-bok gekraakt
21.05.1939 D-9-365 Jacobs/DFS Rhönbussard Zutphen Werner,
H. Buitenlanding
23.05.1939 D-# #
Dalen onbekend Voorzorgslanding, verdwaald
24.05.1939 PH-ATL de Havilland Puss Moth Teuge Tempelman, J. Foutieve
landing
26.05.1939 PH-ALH Douglas DC-3 Schiphol Rab,
M.S. Buiklanding
26.05.1939 PH-ASN Koolhoven F.K.43 Texel Tijen
van, R. Tegen de grond gevlogen(F)
03.06.1939 PH-79 R.R.G. Zögling Amsterdam Deiliegus Harde landing
04.06.1939 PH-AJG de Havilland Tiger Moth Ypenburg onbekend Beschadigd
06.06.1939 PH-AJN Koolhoven F.K.41 Eindhoven Bellink,
W.F. Botsing tegen hangaar
06.06.1939 PH-AKN Douglas DC-2 Schiphol Snitslaar, A.D. Noodlanding
op militaire wachtpost(F)
10.06.1939 PH-AJK Koolhoven F.K.43 Vlissingen Tijen
van, R. Overtrokken en afgegleden(F)
12.06.1939 D-# Junkers Den Haag onbekend Boven
Ruigenhoek
18.06.1939 PH-57 Grunau 9 (ESG) Woensdrecht Müller, T. Harde
landing
20.06.1939 D-EZIP Focke Wulf Fw 44
Middelstum Jakobs, F. Noodlanding, verdwaald
00.06.1939 PH-VYG de Havilland Leopard Moth # onbekend Noodlanding, motorstoring
00.06.1939 PH-# Koolhoven F.K.46 Breskens onbekend Noodlanding,
verdwaald
02.07.1939 PH-32 Grunau 8 Ypenburg Locher, A.G.Chr. Traverserend
02.07.1939 PH-71 Schneider Grunau
Baby De Kooy geen Beschadigd
door windstoot
04.07.1939 X-2 Fokker G-1 Schiphol onbekend Remmen weigerden(F)
06.07.1939 WL-IKGO Arade Ar 66 Hengelo Helm, R. Noodlanding
in bebouwde kom(F)
06.07.1939 WL-IKOL Gotha Go.145a Twente onbekend Noodlanding
11.07.1939 PH-44 R.R.G. Zögling De Kooy Spaans, A.C. Harde landing
16.07.1939 PH-# Koolhoven F.K.46 Helmond Hitzel Noodlanding,
verdwaald
23.07.1939 PH-37 R.R.G. Zögling 12m Ypenburg Leeuwen van, P. Botsing met PH-91
23.07.1939 PH-91 Schneider Grunau
Baby Ypenburg geen Aangevlogen
door PH-37
24.07.1939 PH-ATP Miles M.17 Monarch Eelde onbekend Harde landing
25.07.1939 PK-SAO de Havilland Moth Soerabaja Libourel, J.H. Zwaar
beschadigd(F)
26.07.1939 PH-AKO Douglas DC-2 Eindhoven onbekend Botsing
tegen deur
29.07.1939 PH-AKP Douglas DC-2 Amsterdam onbekend Vogelaanvaring
30.07.1939 PH-50 Schneider Grunau
Baby Woensdrecht Vuijst de, J.J. Overtrokken en afgegleden
00.07.1939 PH-ALW Douglas DC-3 # onbekend Middenligger gescheurd
05.08.1939 PH-AFM Pander EG 1 Ypenburg geen Aangereden door PH-APZ
05.08.1939 PH-APZ Lambach HL.II Ypenburg Vriesendorp,
J.J. Botsing tegen PH-AFM
05.08.1939 PH-17 Schneider Grunau
Baby Twente Fieijra, J. Botsing tegen boom(F)
06.08.1939 PK-SAC Bücker Bü 131 Jungmann Wonokromo onbekend Noodlanding
07.08.1939 PH-AKK Douglas DC-2 Rotterdam onbekend Botsing
tegen schutting
07.08.1939 PH-92 Grunau 9 (ESG) Eindhoven onbekend A-bok gekraakt
08.08.1939 PH-38 Grunau 9 (ESG 29) Twente Cellier
Muller du Botsing tegen obstakel
08.08.1939 PJ-AIP Lockheed Super Electra Aruba Vicellio, A.J. Vleugel
raakte de grond
12.08.1939 PH-AJA Fokker F.XXXVI Wijk
aan Zee onbekend Laagvliegen
18.08.1939 PH-ARW Douglas DC-3 Haamstede onbekend Vleugeltip
beschadigd
18.08.1939 PH-84 Schneider Grunau
Baby Terlet Lamsweerde
van,L. Tegen de grond gevlogen
19.08.1939 PH-APN Koolhoven F.K.46 Ypenburg Lessen van, N.J. Botsing
in de lucht met PH-FKD
19.08.1939 PH-FKD Koolhoven F.K.46 Ypenburg Overvest van, H. Botsing in de lucht met PH-APN
19.08.1939 PH-91 Schneider Grunau
Baby Eindhoven Locher, A.G.Chr. Vleugel raakte de grond
27.08.1939 PH-10 R.R.G. Zögling Langeveld Hugenholtz, N. Botsing tegen wagentje
28.08.1939 PH-AST Douglas DC-3 Amsterdam onbekend Vogelaanvaring
00.08.1939
PH-AKR Douglas DC-2
Kjevik onbekend
Weggezakt(F)
00.08.1939 PH-NLS Koolhoven F.K.46 Ypenburg onbekend Beschadigd
01.09.1939 PH-ALV Douglas DC-3 Rangoon Geysendorffer,
G. Onderstel bezweek(F)
05.09.1939 PJ-AIM Lockheed Super Electra Trinidad Rüpplin von Keffikon,K. Motorstoring
10.09.1939 PK-# #
Medan onbekend Schade
17.09.1939 PH-ALU Douglas DC-3 Schiphol onbekend Overrun
26.09.1939 PH-ASM Douglas DC-3 Helgoland Moll,
J.J. Beschoten(F)
00.09.1939 PH-JUH de Havilland Leopard Moth # Heijmans, H.S. In
beslag genomen
13.10.1939 PH-AJG de Havilland Tiger Moth Ypenburg Vossen van der,L. Botsing
met PH-APN
13.10.1939 PH-APN Koolhoven F.K.46 Ypenburg Pelder, F. Botsing met PH-AJG
17.10.1939 PH-AST Douglas DC-3 Shoreham onbekend Water tegen remkleppen
22.10.1939 PJ-AIP Lockheed Super Electra La Guaira André de la Porte, P.C. Onderstel bezweek
26.10.1939 PK-AFF Fokker F.VIIb-3m Kiunga Rouffaer, J. Over de kop
27.10.1939 PH-NLS Koolhoven F.K.46 Ypenburg Yland, J.C. Botsing tegen luidsprekerpaal(F)
00.10.1939 PK-SAC Bücker Bü 131 Jungmann # onbekend geen informatie
05.11.1939 PH-ALP Douglas DC-3 Karachi Moll, J.J. Motorstoring
09.11.1939 PJ-ACA Piper J3C-40 Cub Hato Wenckebach Ongeval(F)
10.11.1939 PH-ARZ Douglas DC-3 Shoreham onbekend Botsing tegen deur
11.11.1939 PH-AKI Douglas DC-2 Rotterdam onbekend Vleugeltip
beschadigd
14.11.1939 PH-ARB Douglas DC-3 Alexandrië Dijk van, E. Motorstoring
19.11.1939 PK-SAL Miles M.2 Hawk Darmo Sanders Verongelukt
30.11.1939 PH-ASR Douglas DC-3 Shoreham onbekend Water tegen remkleppen
02.12.1939 PH-AEB Fokker F.VIIa Schiphol onbekend Staartwiel
beschadigd
02.12.1939 PH-ASK Douglas DC-3 Esbjerg Smirnoff,
I.W. Noodlanding, motorstoring
04.12.1939 PK-AFQ Lockheed Super Electra Brunette Downs onbekend Noodlanding, motorstoring
11.12.1939 PK-SAI Walraven W-4 Bandoeng Oyens, C.W.A. Afgegleden
26.12.1939 VH-ABD Short S.23 Empire Batoedjaja onbekend Noodlanding
27.12.1939 PH-ALE Douglas DC-2 Schiphol Brinkhuis,
H. Motorstoring
00.00.1939 PH-AIB Pander EF 85 # onbekend Landingsgestel bezweek
NEDERLANDSE ONGEVALLEN EN INCIDENTEN 1939
Na de vertraging te Alexandrië was de reis nu tot Napels gevorderd.
Hier moest weer wegens motorstoring het vertrek worden uitgesteld.
Gezagvoerder: H.J. Frenken. Copiloot: H.C.A. van Montfoort. Boordwerktuigkundige G.E.P. Alsem.
Telegrafist: J. Suttorp. Steward: J. Blessing.
Bericht in Het Vaderland 2.1.1939. (KB)
04.01.1939 PH-AKR Douglas DC-2-115E 1364 Schiphol Terug / Top
Het vliegtuig had voor de start geruime tijd in de sneeuw gestaan en was met gebrekkige
hulpmiddelen grotendeels van sneeuw ontdaan. Maar dat was niet genoeg, bij de start ging
het mis.
Het startte recht tegen de wind in op baan 5 en kwam weliswaar los maar direct daarna
zakte de linkervleugel weg en raakte de grond.
De vleugeltip en het rolroer werden ernstig beschadigd.
De bestuurder zette de motoren af en liet het vliegtuig uitlopen naast de baan.
Gezagvoerder: E. van Dijk. Boordwerktuigkundige: J. Deltenre. Telegrafist: P.J. Oolgaard.
Stewardess: Wynoldy.
Gezagvoerder K.D. Parmentier zag de mislukte start en schreef zijn waarnemingen op in een rapport
aan de Chef Vliegdienst. (Coll. H. Dekker)
 |
 |
04.01.1939 PH-ALD Douglas DC-2-115L 1583 Schiphol Terug / Top
De start van de “Djalak” vond al plaats vóór het bovenomschreven incident en had bijna
hetzelfde verloop.
De eerste aanloop mislukte vanwege de spiegelgladde baan, het toestel liep naar links weg en
de bestuurder hield het gas erop zodat het toestel bleef doorrijden tot het weer op een andere
baan terechtkwam.
Ook bij de tweede start trok het wat naar links weg, en ook na het loskomen zakte de
linkervleugel weg. De bestuurder kon het toestel nét in de lucht houden.
Gezagvoerder: G.J. Geysendorffer.
Ook Geysendorffer had ernstige hinder van de gladheid!
(Coll. H. Dekker)
05.01.1939 PK-AFQ Lockheed 14F-62 Super Electra 1443 Bali(PK) Terug / Top
Tijdens de start in de vroege ochtend werd de bestuurder door het licht van een prauw misleid.
Het toestel kwam licht in aanraking met enkele boomtoppen waardoor de oliekoeling defect raakte.
De bestuurder zag de olietemperatuur oplopen en besloot terug te keren.
Na reparatie kon de vlucht naar Koepang alsnog beginnen.
De dag erna vliegt Van Messel in de recordtijd van 12.12 uur van Darwin naar Sydney om de
verloren tijd enigszins in te halen.
Bestuurder: G. van Messel.
12.01.1939 PH-ATO Koolhoven F.K.58 5801 Vinderhoute(OO) Terug / Top
Het toestel zou na een testvluchten-programma op Villacoublay weer uit Frankrijk naar Nederland
teruggevlogen worden. Onderweg raakte de motor oververhit en de bestuurder moest een noodlanding
maken.
Aan het eind van de uitloop botste het toestel tegen het talud van een weg en werd zeer ernstig
beschadigd.
Op 16 januari werd aan de autoriteiten meegedeeld dat het niet meer gerepareerd zou worden.
De restanten werden naar een opleidingsinstituut in Rochefort(F)getransporteerd.
Bestuurder: Th.H.J. Coppers.
NB. Het toestel had dus niet, zoals veelvuldig beweerd, op de Salon de l'Air gestaan.
Dat was het tweede prototype (5802, “58', PH-AVA) dat nog niet gevlogen had en pas na
terugtransport z'n eerste vlucht maakte.
In de dagbladpers werd brandstofgebrek als oorzaak gegeven, een oorzaak die het zeer
PR-bewuste bedrijf ongetwijfeld beter uitkwam.
De schade was zó ernstig dat het toestel afgeschreven moest worden.
(Coll. Hans Mooren)
Het toestel werd dus niet gerepareerd. (Coll. H. Dekker)
12.01.1939 PH-ALW Douglas DC-3-194B 1944 Medan(PK) Terug / Top
Stond met motorstoring en PH-ARB moest de dienst overnemen. Pas op 17/1 vertrekt de PH-ALW
als extra dienst uit Medan.
Bericht in Het Vaderland 13.1.1939. (KB)
17.01.1939 D-IFVS Arado Ar 66 = Wiene Terug / Top
Bij een oefenvlucht vanaf Bonn was de piloot door slecht weer uit de koers geraakt en verdwaald.
Bij de noodlanding bij Delden werd het vliegtuig behoorlijk beschadigd, het onderstel
werd er onderuit geslagen en de romp werd ontzet. De bestuurder werd licht gewond.
De volgende dag werd de Arado door monteurs van Soesterberg gedemonteerd en op een vrachtwagen
geladen voor transport naar Duitsland.
Bestuurder: Hage.
Een foto die ook in diverse dagbladen heeft gestaan. Deze komt uit de collectie
van de Sectie Luchtmachthistorie. Met dank aan J.H. Schuurman.
Nieuws van de dag 8.3.1939, via K. Kalkman.
Bericht in Tubantia 18.1.1939. (Coll. Jan Evert Leeuw)
19.01.1939 PH-AKH Douglas DC-2-115E 1354 Twente Terug / Top
PH-ARW Douglas DC-3-194D 2019
D-AXAT Junkers Ju 52 5693
Wegens het slechte weer in West-Nederland moesten deze drie toestellen uit resp. Londen,
Berlijn en Londen, uitwijken naar Twente.
Gezagvoerders: resp. H.C.A. van Montfoort, J.J. Hondong en Wiskamp.
Bericht in Tubantia 20.1.1939.
(Coll. Jan Evert Leeuw)
29.01.1939 PH-ALD Douglas DC-2-115l 1583 Londen(G) Terug / Top
Tijdens taxiën werd het linker hoogteroer beschadigd.
05.02.1939 PH-87 Grunau 9 (ESG) 3 serie II Eindhoven Terug / Top
Door een remoustik werd het vliegtuig op het moment van indraaien voor de eindnadering
weggezet. De hoogte was daarna zó gering dat alsnog indraaien zou betekenen dat de
vleugel de grond zou raken.
Daarom rechtdoor geland waarbij het toestel doorgleed tegen een lichtmast.
Linkervleugel afgesneden op ca. een meter vanaf de A-bok, bestuurder bleef ongedeerd.
Bestuurder: W.J.H. de Wit.
Ongevallenrapport 1939-1. (Coll. H. Dekker)
08.02.1939 301 Fokker G-I 5522 Soesterberg Terug / Top
Het toestel was nog niet aan de LVA afgeleverd en vloog de eerste maanden bij/voor het
NLL en kan dus nog als een civiel vliegtuig worden beschouwd.
Tijdens een testvlucht viel na enige manoeuvres de benzinedruk weg en moest een
noodlanding gemaakt worden.
Bestuurder: G. Sonderman. Waarnemer NLL: Wynia.
Het rapport van Sonderman. (Coll. H. Dekker)
09.02.1939 PH-AKN Douglas DC-2-115E 1360 Schiphol Terug / Top
Het ruitenwisserblad raakte los en werd tegen de propeller geslingerd en door de schroef
weer tegen de romp. Lichte schade aan propeller en gaatjes in de romp
Bestuurder: S.A. Steinbeck.
16.02.1939 PK-WDR de Havilland D.H.87 Horneth Moth 8095 Vlissingen Terug / Top
De heren Rous en Heymans hadden het plan opgevat om naar Nederlands-Indië te vliegen
en startten in de vroege ochtend vanaf Schiphol. Ze kwamen niet ver.
Voorbij Antwerpen was het weer zó slecht dat ze terugkeerden naar Vlissingen om daar beter
weer af te wachten.
Bestuurder: W.D. Rous.
 |
Krantenknipsel
over het afscheid en de eerste noodlanding.
(Coll. G.
Casius) Bericht in Het Vaderland 18.2.1939. (KB)  |
17.02.1939 PK-WDR de Havilland D.H.87 Horneth Moth 8095 Gratey(F) Terug / Top
De volgende dag dus alsnog vertrokken. Het was de bedoeling naar Turijn te vliegen maar
boven Frankrijk kwam het toestel in een mistgebied terecht en de bestuurder besloot tot
een voorzorgslanding in de buurt van Maçon. De volgende dag doorgevlogen naar Nice.
Bestuurder: W.D. Rous.
Bericht in Het Vaderland 18.2.1939. (KB)
18.02.1939 PK-# Fokker F.VIIb # Nw. Guinea Terug / Top
Het toestel was in de zachte bodem weggezakt, een T.IV van de MLD bracht voedsel.
22.02.1939 D-ALUN Junkers Ju 52 4036 Schiphol Terug / Top
Het toestel taxiede naar baan #2 voor de terugreis naar Hamburg.
Bij de kop van de baan bezweek na een klapband de linker onderstelpoot en kwam het
toestel op de linkervleugeltip tot stilstand. Vleugeltip en propeller #1 beschadigd.
Bestuurder: A. Burgstaller.
| Rechts:
De verklaring van gezagvoerder Burgstaller.
(Coll. H. Dekker) Onder: "...voor den start een weinig beschadigd..." (Coll. H. Dekker)  |
 |
07.03.1939 PH-AVA Koolhoven F.K.58 5802 Diest(OO) Terug / Top
Bij de landing beschadigd,
08.03.1939 PH-AKK Douglas DC-2 # Keulen(D) Terug / Top
Slecht weer en brandstofgebrek maakten een landing op Keulen noodzakelijk.
12.03.1939 G-ADUY Short S.23 S.816 Batavia(PK) Terug / Top
Bij de landing op de rede van Tandjong Priok stootte deze vliegboot lek.
De bestuurder zette het toestel nog net aan de grond.
Bij de eerste bergingspoging brak de staart eraf.
Haagsche Courant 21.3.1939 via Nick Wiegersma Soerabaijsch Hasndelsblad 21.3.1939 via K. Kalkman
16.03.1939 PH-AIU Pander Multipro 42 Schiphol Terug / Top
Beschadigd bij noodlanding. De eigenaar besloot het toestel niet meer te laten repareren.
Bestuurder: H. Rollmann.
| De brief waarin de heer Rollmann het besluit omtrent z'n toestel aan de Luchtvaartdienst meedeelde. (Coll. H. Dekker)  |
 |
Utrechtsch Nieuwsblad 17.3.1939 via Nick Wiegersma  |
16.03.1939 PH-# Koolhoven F.K.46 = Schiphol Terug / Top
Noodlanding net buiten het veld.
18.03.1939 NX19901 Boeing 307 Stratoliner 1994 Alder(N) Terug / Top
Tijdens een studiereis van ir. Von Baumhauer maakte hij een proefvlucht (No. 19) met
dit nieuwe Boeing-product mee. Tijdens deze vlucht zat hij in de rechter stoel en
fungeerde als copiloot.
Het toestel raakte onverwacht in een tolvlucht en toen de bestuurder het nogal bruut
uit de duikvlucht optrok, bezweken beide vleugels en de horizontale kielvlakken onder
de (te) zware belasting.
Hierbij moet aangetekend worden dat er op deze vlucht diverse manoeuvres voor de eerste
keer werden uitgevoerd, dat de bestuurder geen ervaring had met het toestel in deze
configuratie en dat de ervaring van de heer Von Baumhauer met viermotorige vliegtuigen
beperkt was tot het meevliegen en waarnemen,.
Gezagvoerder: J.A. Barr(†)
Copiloten: E.A. Ferguson(†), H. Hull(†) en B.J. Pierson(†);
Boordwerktuigkundige: H.C. West(†)
Aerodynamici A.G. von Baumhauer(†), R.L. Cram(†) J. Kylstra(†)
Oscillograaf operator: W.C. Doyle(†); Fotograaf: P. Guillonard(†).
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
Drie foto's uit de collectie van het San Diego Air & Space Museum.
 |
 |
 |
Coll. H. Dekker  |
03.04.1939 PH-91 Schneider Grunau Baby IIa 3 serie III Abbenes Terug / Top
Tijdens de vlucht schoot een diagonaal in de romp los en stak door het triplex heen.
Op z'n minst een slordig gezicht dus.
Bestuurder: L.H.J. Teepe.
Ongevallenrapport 1939 No. 2 (Coll. H. Dekker)
03.04.1939 F-ANZO Caudron C.600 Aiglon 90/7129 Hoeoe(PK) Terug / Top
Een Frans vliegtuigje met twee inzittenden moest wegens een gebroken schroefblad een
noodlanding maken op Timor.
Zoekacties leverden in eerste instantie niets op, totdat bericht van een kamponghoofd
binnenkwam dat het (licht) beschadigde toestel was aangetroffen.
De heren gingen met de KPM-boot naar Bali en bestelden (en ontvingen) daar een nieuwe
propeller uit Indo-China. Na ruim twee weken was het toestel gerepareerd en zou naar
Batavia gevlogen worden. Maar zie 21/4!
Bestuurder: H. Martinet.
Bericht in Het Vaderland 5.4.1939. (KB)
09.04.1939 PH-77 R.R.G. Zögling 10m = Langeveld Terug / Top
Het was toch een ervaren vlieger, maar hij liet zich op het dwarswindbeen toch verrassen
door de dwarswind.
Met als gevolg dat hij buiten het veld moest landen en daarbij botste hij met de rechtervleugel
tegen een paaltje.
Voorligger gebroken, achterligger beschadigd en reparatie was niet meer lonend; er werd
een nieuwe vleugel gebouwd.
Bestuurder: J.W. Hoogendoorn.
10.04.1939 PH-10 R.R.G. Zögling = Langeveld Terug / Top
Op ca. 10 meter hoogte brak de lierkabel. De bestuurder prikte direct bij maar was te
laat met weer afvangen en vloog het toestel dus tegen de grond.
Beide vleugelliggers beschadigd.
Bestuurder: A.J. Koenen.
15.04.1939 PH-ALU Douglas DC-3-194B 1942 Bagdad(YI) Terug / Top
Motorstoring. Om de verloren tijd in te halen vloog de gezagvoerder het toestel de dag
erna in één dag naar Amsterdam.
Gezagvoerder: J.B. Scholte. Copiloot: O.W.P. Kappelmeier. Boordwerktuigkundige: P. Dunk.
Telegrafist: J.H. Pestman. Steward: Th.C. Eggenkamp.
21.04.1939 PH-ALN Douglas DC-3-194B 1936 Rangoon(XY) Terug / Top
Door de gladde (“slipperigen”) grond en de hevige storm kwam de “Nandoe” buiten het
terrein terecht en daarbij kwam de linkervleugel met bomen en met de grond in aanraking.
De vleugel werd ernstig beschadigd en kon niet ter plekke worden gerepareerd.
Hij werd voor een ander exemplaar verwisseld. De beschadigde vleugel werd per schip
naar Nederland gebracht en kwam daar in augustus aan.
En de PH-ARB met Kooper nam de vlucht van de PH-ALN verder over en kwam op 25/4 op Schiphol aan.
Bestuurder: L.A. Brugman. Copiloot: N. Steenbeek. Boordwerktuigkundige: J. Boon.
Telegrafist: H. de Vries. Steward: B. Eijs.
NB. Een KLM-document geeft abusievelijk E. van Dijk als gezagvoerder.
| De beschrijving van de reparatie. (Coll. H. Dekker) "De Heer Minister ter inzage aangeboden" (Coll. H. Dekker)  |
 |
21.04.1939 WL-EEDJ # = Beuningen Terug / Top
Een Duits vliegtuig moest wegens benzinegebrek een noodlanding maken tussen Beuningen
en Neerbosch.
Het sloeg daarbij over de kop en werd beschadigd.
In dezelfde krant werd de noodlanding van een militaire Do 17 (S5-C107) gemeld.
Bericht in Het Vaderland 21.4.1939. (KB)
21.04.1939 D-# # = Zoutkamp Terug / Top
De bestuurder was verdwaald en maakte een noodlanding in de Ruigezandtsepolder.
Het toestel kwam op de kop in een sloot terecht en werd zwaar beschadigd.
De drie inzittenden bleven ongedeerd. Trouwens, of dit een civiel dan wel militair vliegtuig
was meldt Het vaderland niet, mogelijk de hierboven genoemde Do 17.
Bericht in Het Vaderland 22.4.1939. (KB)
21.04.1939 F-ANZO Caudron C.600 Aiglon 90/7129 Darmo(PK) Terug / Top
Het toestel dat op 3/4 bij Hoeoe een noodlanding moest maken, was gerepareerd en zou
naar Batavia gevlogen worden. Helaas, wegens motorstoring moest het al op Soerabaja/Darmo
een noodlanding maken.
De volgende dag vloog het met een, door “de Bataafsche”, geheel gecontroleerde motor
alsnog naar Batavia.
Bericht in Het Vaderland 22.4.1939. (KB)
22.04.1939 PH-# Douglas DC-3 = Berlijn(D) Terug / Top
Een KLM DC-3 liep stormschade op terwijl hij geparkeerd stond.
23.04.1939 PH-ASP Douglas DC-3-194F 2109 Berlijn(D) Terug / Top
Terwijl het toestel op het platform stond, werd het aangereden door een Duits verkeersvliegtuig.
De pitotbuis werd eraf gerukt en een aileron werd beschadigd.
De telefoonnotitie van de melding. (Coll. H. Dekker)
03.05.1939 PJ-AIT Lockheed 14F-62 Super Electra 1412 La Guaira(YV) Terug / Top
Vogelaanvaring.
04.05.1939 PK-AES Grumman G.21A Goose 1009 Lake Sentani(PK) Terug / Top
Bij de landing ging het toestel over de kop en zonk binnen vijf minuten. Het werd afgeschreven.
Vermoedelijk verkeek de gezagvoerder zich op zijn hoogte boven het spiegelgladde water.
Gezagvoerder: Van Dijk.
Bericht in Het Vaderland 5.5.1939. (KB)
07.05.1939 PH-39 Grunau 9 (ESG 29) = Vlissingen Terug / Top
De bedoeling was dat de beginnende leerling alleen maar een sledevaart zou maken en de
snelheid was dan ook zodanig dat van vliegen geen sprake kon zijn.
Helaas, een hobbel in het veld liet het vliegtuig opspringen en, zoals gezegd, vliegen
was onmogelijk zodat het toestel met de neus tegen de grond dook en langzaam over de
kop sloeg.
Bestuurder: Van Helsdingen.
Ongevallenrapport 1939 No. 6. (Coll. H. Dekker)
07.05.1939 PH-56 Grunau 9 (ESG) = Eelde Terug / Top
De oefeningen waren al afgelopen en het toestel werd achter de auto naar de hangaar gesleept.
Door een windstoot werd het opgeworpen, de (enige) tiploper had geen schijn
van kans, en het kwam op de linkervleugel weer aan de grond. Vleugel gebroken.
07.05.1939 PH-73 R.R.G. Zögling = Amsterdam Terug / Top
De leerling liet zich veel te hoog opslepen en werkte daarna weliswaar de opgedragen S-bochten
netjes af maar kon daarna niet meer, zoals gebruikelijk, rechtdoor op het
veld landen. Hij wist nog niet hoe een normaal circuit te vliegen en kon zich dus niet
in de normale naderingspositie manoeuvreren.
Hij landde op een naar beneden hellend gedeelte van het terrein buiten het veld en botste in
de uitloop tegen een boom. De linkervleugel werd geheel vernield.
Opmerkelijk is dat de pers de gang van zaken omschreef als 'omgewaaid'!
Bestuurder: J. Akerboom.
Gevonden op de site van Historisch Archief Tuindorp Oostzaan.  |
Bericht in de Zwolsche Courant 8.5.1939. (Coll. Jan Evert Leeuw)  |
14.05.1939 PH-58 Schneider Grunau Baby IIa 5 serie I Eindhoven Terug / Top
Gekraakt. Op 27 juni werd weer de eerste vlucht na reparatie gemaakt.
14.05.1939 PH-90 Snellen V.20 1 serie I Teuge Terug / Top
Bij het indraaien vanaf het dwarswindbeen bleek dat het toestel na de bocht niet meer
vlak te leggen was. De dwarshelling van ca. 20° bleef bestaan en het toestel reageerde
niet meer op de ailerons, het verscherpte de bocht en zette een duik in.
En ook bij de toch oplopende snelheid was geen correctie mogelijk.
Het dook onder een hoek van 60° de grond in, de romp vóór de vleugel werd geheel vernield.
De bestuurder (én ontwerper én bouwer!) kwam er met een bloedneus vanaf.
Er werd nogal wat zorg aan het onderzoek besteed aangezien het een nieuw type was waarvoor
slechts een voorlopige vergunning voor proefvluchten was afgegeven. Het leek een klassiek
geval van afglijden, maar de bestuurder (én ontwerper én bouwer) bleef ervan overtuigd dat
z'n snelheid niet te laag was geweest, blijkbaar was een slechte eigenschap van zijn vliegtuig
voor hem acceptabeler dan een vliegfout.
Bestuurder: R.J. Snellen.
Het ongevallenrapport (Coll. H. Dekker)
 |
Het relaas van getuige Ordelman die op verzoek van de Luchtvaartdienst zijn waarneming op schrift zette. (Coll. H. Dekker)  |
15.05.1939 D-IAGS Gotha Go 145 948 Renkum Terug / Top
De bestuurder was onderweg van Düsseldorf naar Hildesheim maar raakte verdwaald.
Hij maakte een voorzorgslanding waarbij het toestel onbeschadigd bleef.
Op 17/5 weer opgestegen.
Bestuurder: K. Közle.
18.05.1939 PH-82 Grunau 9 (ESG) 1 serie II Hilversum Terug / Top
De leerling trok het toestel, tegen de instructies in, te hoog op en aangezien hij het
bochten maken nog niet had geoefend geschiedde de landing dus te ver op het terrein.
Daar stond een dennenbosje en daarin kwam het toestel tot stilstand.
Langsliggers van beide vleugels beschadigd.
Bestuurder: H.W. Vliet.
20.05.1939 PH-60 R.R.G. Zögling = Maaldrift Terug / Top
De leerling trok de R.R.G. Zögling wat hoog (5 meter) op en landde daarna vrij hard.
Zó hard dat de riem brak en hij er achterover afviel. Hierbij trok hij onwillekeurig
de knuppel mee en het, nu dus onbemande, toestel steeg weer op en viel hard weer terug.
Romp gebroken, bestuurder ongedeerd.
Bestuurder: A. Mullaart.
21.05.1939 PH-92 Grunau 9 (ESG) = Eindhoven Terug / Top
A-bok gekraakt.
21.05.1939 D-9-365 Jacobs/DFS Rhönbussard = Zutphen Terug / Top
Duitse zweefvlieger raakte verdwaald. Bij zijn buiten(land) landing schoof het toestel
door prikkeldraad en werd licht beschadigd.
Bestuurder: H. Werner.
23.05.1939 D-# # = Dalen Terug / Top
Noodlanding van Duits vliegtuig.
24.05.1939 PH-ATL de Havilland D.H.80A Puss Moth 2109 Teuge Terug / Top
De eigenaar/bestuurder deed mee aan de IJsselvlucht. Door een inschattingsfout verliep
de landing ongelukkig en eindigde hij als laatste.
Bestuurder: H. Tempelman.
26.05.1939 PH-ALH Douglas DC-3-194B 1935 Schiphol Terug / Top
Om te verhinderen dat bij één-motor landingen de claxon voortdurend loeide, had de gezagvoerder
bij de lesvluchten daarvóór, de zekering laten uitnemen...
De bemanning ging verder geheel routinematig door de voorbereidende handelingen voor
de landing.
De boordwerktuigkundige aarzelde eerst wat, maar toen hij hoorde dat de gezagvoerder
ervan overtuigd was dat hij het groene lampje had zien branden, was hij dat ook.
Bij de touchdown verdwenen de wielen echter direct weer naar binnen en kwam het toestel op de
buik tot stilstand.
Gelukkig had de bestuurder een doorstart in gedachten en had daarvoor de landingskleppen al
weer laten optrekken. Die bleven dus onbeschadigd.
De propellers werden echter zwaar beschadigd en ook beide motorbokken raakten ontzet.
Wat men later ook probeerde, als de bemanning de handelingen had uitgevoerd zoals zij die zich
herinnerden, kon het incident zich niet zo afgespeeld hebben.
De conclusie was dan ook dat ze zich dat groene lampje van de landing daarvóór moeten hebben
herinnerd en de onderstelhandle weer in de middenstand moeten hebben gezet voordat de wielen
geheel uit waren.
Bestuurder: M.S. Rab. Boordwerktuigkundige: F.C.M. Grosveld. Telegrafist: P.J. Matron.
Mecanicien Grosveld maakte een rapport op. (Coll. H. Dekker)
26.05.1939 PH-ASN Koolhoven F.K.43 4311 Texel Terug / Top
Samen met een medeleerling van de Rijksopleiding tot Verkeersvlieger zou de bestuurder
de “Nonvlinder” van Eelde, met een tussenlanding op Texel, naar Schiphol terugvliegen.
Hij was van plan daar doellanding vanuit zweefvlucht, dus zonder gebruik van de motor,
te maken en zodoende indruk te maken op z'n medeleerling. In de korte bocht die hem
daarbij recht voor het veld zou moeten brengen en een landing op de terreingrens
mogelijk zou maken, verloor hij echter vrij veel hoogte.
Bovendien liep z'n snelheid terug, maar ja, hij had zichzelf opgelegd geen gebruik van
de motor te maken, dus die manier van ingrijpen stelde hij zo lang mogelijk uit.
Toen hij uiteindelijk tot het besef kwam dat hij toch ècht motorvermogen nodig had om
het veld te halen, en op dat moment eigenlijk al om het toestel uit de bocht weer goed
onder controle te krijgen, gaf hij veel te bruusk gas.
De motor 'pakte' niet en vanzelfsprekend was inmiddels iedere marge om nog iets aan de
situatie te redden verdwenen.
Door de te lage snelheid reageerde het al nauwelijks meer op de roeren, zijn poging om
het toestel voor de aanraking met de grond nog af te vangen was dan ook tevergeefs.
Het toestel raakte, enigszins naar links hellend, met het linker wiel de grond en draaide
door de schok om de lang-as én de dwars-as waarna het rechter wiel ook de grond raakte.
Tenslotte raakte de rechtervleugeltip de grond en sloeg het langzaam over de kop.
Bestuurder: R. van Tijen.
De rapporten betreffende het incident en de daarna noodzakelijke reparatie. (Beide Coll. H. Dekker)  |
 |
03.06.1939 PH-79 R.R.G. Zögling = Amsterdam Terug / Top
Bij de nadering raakte het toestel bijna overtrokken, de leerling prikte wat bij, maar
ving daarna te laat af. Harde landing en de achterligger over 80cm ingescheurd.
Bestuurder: Deiliegus.
04.06.1939 PH-AJG de Havilland D.H.82 Tiger Moth 3190 Ypenburg Terug / Top
Bij de landing beschadigd.
De NLS meldde de beschadiging bij de Luchtvaartdienst.
(Coll. H. Dekker)
06.06.1939 PH-AJN Koolhoven F.K.41 4106 Eindhoven Terug / Top
De bestuurder taxiede, met staartwind, enigszins onvoorzichtig. Zo'n Koolhoven heeft geen
remmen en toen hij dan ook besefte dat het, bij ongewijzigd beleid, op een botsing met
een hangaar zou uitdraaien, begon hij actie te ondernemen.
Sturen had maar zeer beperkt resultaat vanwege die staartwind, en het gas afsluiten had
ook nauwelijks invloed op de snelheid. Contact dan ook nog maar af.
Toch rolde de machine met dezelfde snelheid door weliswaar in een heel flauwe bocht naar links,
maar de mogelijkheden om invloed op snelheid dan wel richting van het toestel uit
te oefen waren geheel uitgeput en op het verdere verloop van de reis had de bestuurder dus
geen enkele invloed meer.
Hij kon slechts bidden en hopen dat de afwijking naar links groot genoeg zou worden om tussen
hangaar A en een daarnaast staand gebouwtje door te rijden.
Ja, uitstappen en proberen de machine tegen te houden, dat kon hij nog net bedenken voordat
de neus tegen de deur van de hangaar en de linkervleugeltip tegen een daar staande paal botste.
Propeller gebroken, voorlijst van vleugel beschadigd. De schade viel dus nog wel mee.
Bestuurder (nou ja...): W.F. Bellink.
Het met een situatieschets verlevendigde relaas van de heer Bellink. (Coll. H. Dekker)
 |
 |
06.06.1939 PH-AKN Douglas DC-2-115E 1360 Schiphol Terug / Top
Er zou een één-motor landing worden geoefend, maar tijdens de nadering beseften leerling én
instructeur dat het toestel voor een normale landing te hoog zat.
De leerling gaf instructie de wielen weer in te trekken en gaf weer gas. De instructeur,
beseffend dat het toestel in deze configuratie (wielen uit, kleppen uit, één motor werkend)
geen hoogte kon houden, zette zelf toen de rechter motor weer aan.
Deze motor, die 'ralenti' liep, ging echter niet sneller draaien of leverde althans zeer
onvoldoende trekkracht.
Hierop nam de instructeur onmiddellijk de gehele besturing over, terwijl hij bleef proberen de
rechter motor volledig bij te zetten. Dat lukte niet en het toestel verloor steeds meer hoogte
en snelheid en kreeg door de asymmetrische kracht van motor #1 ook een afwijking naar rechts die
door het steeds geringere effect van de roeren, niet meer gecorrigeerd kon worden.
Een noodlanding werd onvermijdelijk en de instructeur zette ook motor #1 af en zweefde in voor
de landing. Na het passeren van de weg op ca. 15 meter hoogte kwam de rechtervleugel in botsing
met een toegangshek waardoor er ca. twee meter van de vleugel werd afgerukt.
Het toestel maakte een draaiende beweging om z'n topas terwijl de bewegingsrichting niet meer
veranderde en het was nu feitelijk niet meer bestuurbaar.
Toen het zo'n 90° gedraaid was botste de linkervleugel tegen een militair wachtlokaal en sneed
daar dwars doorheen. Hierna sloeg het tegen de grond waarbij de romp op de restanten van het
wachthuisje terechtkwam.
Een gelukkige omstandigheid was, dat een der wielen niet ingetrokken was en er dus ruimte tussen
romp en grond bleef.
In het wachtlokaal bevonden zich negen militairen van het Corps Luchtdoelartillerie 19e peloton.
Eén van hun collega's was buiten en zag het ongeval aankomen en probeerde z'n collega's te
waarschuwen.
Drie van hen zagen kans het wachthuisje uit te komen, de andere zes waren nog binnen op het moment
van de botsing en werden gewond.
Eén van hen zó ernstig dat hij korte tijd daarna overleed.
De bemanning van de “Nachtegaal” bleef ongedeerd.
Instructeur: A.D. Snitslaar
Leerling: J.P.J. Bielfeldt
Boordwerktuigkundige: J.W. Vliegenthart
Telegrafist: J.G. Ras
Militairen: H. Breitenbach; Van Heeringen; Houtbuis; V. Kuys; P.B. Leusink(†);
J.H. van Mechelen; C.A. Prins; W.P. Quaks; J. Tamboer.
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
De romp en de vleugel van de Nachtegaal werden provisorisch omhoog gehouden t.b.v. het reddingswerk. (Coll. H. Dekker)
 |
 |
 |
 |
 |
 |
En tenslotte nog twee fotootjes uit het album van Sld.Schutter/BWK H. Beenen, beschikbaar gesteld door Frits Gerdessen.
 |
 |
De Uitspraak van de Raad voor de Luchtvaart. (Coll. H. Dekker)
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
10.06.1939 PH-AJK Koolhoven F.K.43 4305 Vlissingen Terug / Top
Samen met de PH-AEB en PH-ASO waren met de PH-AJK vanaf Haamstede oefenvluchten
gemaakt. In de PH-AJK vloog ook havenmeester A. de Visser mee.
De andere twee toestellen keerden rechtstreeks naar Schiphol terug, terwijl de
bestuurders van de PH-AJK met een passagier eerst nog naar Vlissingen zouden vliegen.
Bij zijn vertrek kreeg de bestuurder op Haamstede nog nadrukkelijk de waarschuwing
“geen eigenmachtig afwijken”.
Want de bestuurder had op dat terrein al een reputatie opgebouwd, zie ook wat er
op 26 mei op Texel gebeurde.
Het toestel passeerde vliegterrein Vlissingen en vloog door naar de boulevard maakte
boven zee een bocht en keerde naar de boulevard terug. Het verdere verloop van de
vlucht werd door diverse, deskundige getuigen waargenomen.
Het vloog heel laag (té laag) met zeer lage snelheid boven de boulevard.
Opvallend was dat het motorgeluid op de grond nauwelijks hoorbaar was.
Eén der getuigen, een vlieger was ervan overtuigd dat het toestel toen al tegen de
overtreksnelheid aan vloog.
Toen het toestel dan ook opeens een scherpe linkerbocht maakte, zakte de totaal
overtrokken linkervleugel direct weg en dook het toestel vrijwel verticaal tegen
de grond.
Bij de inslag moeten de drie inzittenden direct gedood zijn, het toestel vloog in
brand en werd geheel vernield.
Achteraf werd de instructeur nog verweten deze opdracht aan deze piloot te hebben
gegeven, wetende dat zijn ouders in Vlissingen woonden en zijn reputatie kennende.
Gezagvoerder: R. van Tijen(†)
Copiloot: G. Faber(†)
Passagier: A. de Visser(†)
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
(Coll. H. Dekker)
| Drie foto's van het geheel vernielde en uitgebrande wrak. (Coll. NIMH via Frits Gerdessen)  |
 |
 |
Foto: GA Vlissingen |
De Uitspraak van de Raad voor de Luchtvaart. (Coll. H. Dekker)
 |
 |
 |
 |
 |
 |
In de vooroorlogse periode gebeurde het herhaalde malen dat Duitse verkeersvliegtuigen
belangstelling toonden voor allerlei (strategische) installaties. Dit is zo'n geval.
Het toestel vloog boven het verblijf van H.M. de Koningen bij Den Haag.
De agent van politie ("tevens buitengewoon veldwachter der gemeente 's-Gravenhage")
rapporteerde over het toestel dat het een Junkers laagdekker was en dat "Op den romp duidelijk
zichtbaar was het woord TAX in grijze kleur".
Dat van die Junkers wil ik best geloven, maar dat TAX kan ik niet 'thuisbrengen', alleen
D-ITAX vind ik in de boeken, maar dat was een Arado Ar 64 tweedekker.
18.06.1939 PH-57 Grunau 9 (ESG) 3 serie I Woensdrecht Terug / Top
De leerling was in het stadium tussen sledevaarten en gecontroleerd vliegen.
Hij kwam net te hoog binnen, drukte wat bij, vloog tegen de grond stuiterde op enz.
Na de laatste stuiter kwam hij zelfs tot 4 à 5 meter hoogte, maar toen was de snelheid
er geheel uit, het toestel draaide over rechts weg en vloog met de neus de grond in.
De leerling bleef ongedeerd, het toestel had een gebroken rechtervleugel en een beschadigde
spanbok.
Bestuurder: T. Müller.
Ongevallenrapport 1939 No, 11. (Coll. H. Dekker)
20.06.1939 D-EPIZ Focke Wulf Fw 44 = Middelstum Terug / Top
Noodlanding van een verdwaalde Duitse vlieger. Hij landde op een stuk land bij Nanninga's
houthandel en wilde direct weer opstijgen maar dat werd door omstanders verhinderd.
Gezagvoerder: F. Jakobs.
Het Noorden in woord en beeld 30.6.1939 via Karel Kalkman Bericht in Het Vaderland 21.6.1939. (KB)
00.06.1939 PH-VYG de Havilland D.H.85 Leopard Moth 7037 # Terug / Top
Noodlanding als gevolg van een kapotte vlamdover. Dit was niet de eerste keer en de
Luchtvaartinspectie drong dan ook aan op geregelde inspectie.
De correspondentie over de defecte vlamdover en de maatregel dit in het vervolg tijdig te ontdekken.
(Coll. H. Dekker)
 |
 |
00.06.1939 PH-# Koolhoven F.K.46 = Breskens Terug / Top
De leerling startte van Ypenburg voor een hoogtevlucht van minstens één uur op 2000 meter
hoogte.
Toen hij daarmee bezig was sloot het wolkendek zich onder hem maar hij zette z'n vlucht voor
en pas na een uur ging hij door een gat in het wolkendek op zoek naar Ypenburg.
Hij bleek boven volslagen onbekend terrein te vliegen.
Na enig zoeken was een noodlanding noodzakelijk en die voerde hij prima uit.
Het bleek dat hij op het vliegveldje van de Van Melle Fabriek (PH-IPM!) was geland.
02.07.1939 PH-32 Wolf Hirth Grunau 8 = Ypenburg Terug / Top
De lucht was wat onrustig en daar had de (ervaren) bestuurder toch wat moeite mee.
Traverserende landing en een ontzet landingsgestel.
Bestuurder: A.G.Chr. Locher.
02.07.1939 PH-71 Schneider Grunau Baby IIa 1 serie II De Kooy Terug / Top
Na een dagje vliegen had deze Grunau Baby er nog niet genoeg van.
Het toestel werd door de wind opgenomen en kwam hard weer aan de grond.
Vleugel beschadigd en er moest een nieuw hoogteroer gebouwd worden.
04.07.1939 X-2 Fokker G-1 5558 Schiphol Terug / Top
Dubbele pech voor dit nog niet aan de LVA afgeleverde (en dus nog civiele) toestel.
Eerst een botsing tegen een hangaardeur en tijdens het daaropvolgende transport naar de
fabriek schoof de romp het water in!
| x x x  |
Dit is een KLM-foto uit Beeld- bank Amsterdam van Stadsarchief Amsterdam.  |
 |
06.07.1939 WL-IKGO Arado Ar 66C = Hengelo Terug / Top
De bestuurder was gestart vanaf vliegveld Lagenow, hij was verdwaald en moest wegens
brandstofgebrek een noodlanding maken.
Tijdens de nadering bleek het uitgekozen veld toch te klein en maakte hij een doorstart.
Dat mislukte door mij onbekende oorzaak (brandstof écht op?) en het toestel kon geen
hoogte meer maken, het botste tegen een boompje, zwiepte een halve slag om en sloeg op
een pleintje tegen de grond. Het toestel werd vernield, de bestuurder bleef ongedeerd.
Bestuurder: R. Helm.
Twee foto's uit de collectie van Jan Evert Leeuw.
 |
 |
Uit het dagboek van de politie.
(Gemeentearchief Hengelo, met dank aan Jan Evert Leeuw)
Bericht in Het Vaderland 7.7.1939. (KB)
 |
 |
06.07.1939 WL-IKOL Gotha Go 145a = Twente Terug / Top
Twee uur later nog een verdwaalde piloot, deze kwam ook van vliegveld Lagenow en wist het
vliegveld wél te vinden en kon de volgende dag weer vertrekken.
11.07.1939 PH-44 R.R.G. Zögling = De Kooy Terug / Top
Door een kuil in het terrein kwam de kabel even slap te hangen en daardoor viel hij uit
de haak. Het vliegtuig had nog te weinig snelheid en kwam hellend aan de grond.
De rechtervleugeltip raakte de grond en dat leverde twee gescheurde liggers op.
Bestuurder: A.C. Spaans.
16.07.1939 PH-# Koolhoven F.K.46 = Helmond Terug / Top
De bestuurder was bezig met een vlucht voor zijn A-brevet toe hij in slecht weer verzeild
raakt. Hij raakte verdwaald en zette tenslotte zijn toestel aan de grond in een weiland van
Jan Sleegers bij Lungendonk.
Nog dezelfde dag werd het toestel door Postmaa naar Welschap teruggevlogen.
Bestuurder: Hitzel.
23.07.1939 PH-37 R.R.G. Zögling 12m = Ypenburg Terug / Top
PH-91 Grunau Baby IIa 3 serie III
De bestuurder landde te dicht langs de rand van het veld, op zich is dat niet zo'n
bezwaar maar hij landde ook te dicht langs de daar staande PH-91.
Hij raakte met de rechtervleugel het richtingsroer van de PH-91.
Beide toestellen licht beschadigd.
Bestuurder: P. van Leeuwen.
Ongevallenrapport 1939 No. 16. (Coll. H. Dekker)
24.07.1939 PH-ATP Miles M.17 Monarch 794 Eelde Terug / Top
Beschadigd bij een slechte landing. Over de landing valt weinig te vertellen, over de
nasleep des te meer. Bij inspectie van de schade bleek dat bij dit toch nieuwe vliegtuig
enige lijmverbindingen toch wel heel gemakkelijk bezweken waren.
En inderdaad, bij het onderzoek bleek dat de uitvoering volstrekt onder de maat was
(de heer Miles gaf dat later ook toe!), de oppervlakken waren niet vooraf geruwd, de
lijm was òf te veel verdund òf de tijdsduur tussen aanmaken en verwerken was te lang,
verf op delen van lijmvlakken was niet vooraf verwijderd.
Het verslag van de inspectie o.a. door de heer Miles. (Coll. H. Dekker)
 |
 |
25.07.1939 PK-SAO de Havilland D.H.60G Moth 5042 Soerabaja(PK) Terug / Top
In een bocht afgegleden en neergestort in de buurt van vliegveld Darmo.
De twee inzittenden werden resp. ernstig en licht gewond.
Bestuurder: Libourel.
Bataviaasch Nieuwsblad 26.7.1939 De Indische Courant 26.7.1939 beide via K. Kalkman
26.07.1939 PH-AKO Douglas DC-2-115E 1361 Eindhoven Terug / Top
Botsing tegen een deur.
29.07.1939 PH-AKP Douglas DC-2-115E 1362 Amsterdam Terug / Top
Vogelaanvaring.
30.07.1939 PH-50 Schneider Grunau Baby IIa 4 serie I Woensdrecht Terug / Top
Bij de eindnadering op het dwarswindbeen te veel hoogte verloren en daardoor raakte de linker-
vleugeltip bij het indraaien de grond.
Het toestel zwiepte om en de romp sloeg tegen de grond. Het toestel werd ernstig beschadigd.
Bestuurder: J.J. de Vuijst.
00.07.1939 PH-ALW Douglas DC-3-194B 1944 # Terug / Top
De middenligger van de centersectie was ter hoogte van het achterste opbokpunt beschadigd.
Over de omstandigheden die tot deze beschadiging leidden, heb ik geen informatie.
05.08.1939 PH-AFM Pander EG 1 33 Ypenburg Terug / Top
PH-APZ Lambach HL.II 20001
De bestuurder van de PH-APZ had voor rekening van het Luchtverdedigingsfonds een oefenvlucht
gemaakt met de PH-APZ.
Na de vlucht wilde hij het toestel naast de PH-AFM parkeren maar als gevolg van de moeilijke
rembediening raakte hij uit de koers en beschadigde met de propeller de vleugeltip van deze Pander.
Bestuurder: J.J. Vriesendorp.
Het rapportje van Vriesendorp. (Coll. H. Dekker)
05.08.1939 PH-17 Schneider Grunau Baby II = Twente Terug / Top
De bestuurder vloog tijdens het zomerkamp op Twente het circuit te langzaam en gleed bij het
indraaien af. De linkervleugel botste tegen een boom waarna het toestel over de kop
en tegen de grond sloeg.
De voorromp was vernield en beide vleugels zwaar beschadigd. De bestuurder werd gewond.
Bestuurder: J. Fieijra.
De PH-17 op de rug met geschonden neus.(Met dank aan J.W. Kruithof)
Ongevallenrapport 1939 No. 18. (Coll. H. Dekker)
06.08.1939 PK-SAC Bücker Bü 131D-2 Jungmann 950 Soerabaja Terug / Top
Noodlanding na motorstoring in de start.
Soerabaijisch Handelsblad 8.8.1939 via K. Kalkman
07.08.1939 PH-AKK Douglas DC-2-115E 1357 Rotterdam Terug / Top
Na de landing in de uitloop tegen een schutting gebotst.
07.08.1939 PH-92 Grunau 9 (ESG) = Eindhoven Terug / Top
A-bok gekraakt.
08.08.1939 PH-38 Grunau 9 (ESG 29) = Twente Terug / Top
Bij het uitzweven raakte het toestel “een obstakel aan de rand van het veld, waardoor de
beschadiging ontstond”. Achterste rompstijl beschadigd.
Bestuurder: Du Cellier Muller.
08.08.1939 PJ-AIP Lockheed 14F-62 Super Electra 1410 Aruba Terug / Top
Bij een landing met dwarswind raakte een vleugel de grond.
Bestuurder: J. Vicellio.
12.08.1939 PH-AJA Fokker F-XXXVI 5348 Wijk aan Zee Terug / Top
Klacht over te laag vliegen (50 à 60 meter) boven het strand te Wijk aan Zee.
18.08.1939 PH-ARW Douglas DC-3-194D 2019 Haamstede Terug / Top
Mijn bron zegt “botsing tegen vleugeltip”.
18.08.1939 PH-84 Schneider Grunau Baby IIa 3 serie II Terlet Terug / Top
De bestuurder trok bij de lierstart te steil op waardoor de kabel brak.
Daarna prikte hij te laat bij zodat het toestel even stil leek te staan waarna het
voorover duikelde en tegen de grond vloog.
De bestuurder liep een hoofdwond op, van het vliegtuig was de voorromp tot aan de
zevende spant vernield.
Bestuurder: L.M.P.M. van Lamsweerde.
Ongevallenrapport 1939 no. 20. (Coll. H. Dekker)
19.08.1939 PH-APN Koolhoven F.K.46 4610 Ypenburg Terug / Top
PH-FKD Koolhoven F.K.46 4607
Na de tweede oefenlanding liet de instructeur de leerling even stilstaan midden op het
veld teneinde enige instructies te geven. Daarna liet het toestel vanaf dat punt weer
opstijgen. Tegelijkertijd stond aan het eind van het veld een andere leerling in de
PH-APN te wachten om te starten.
Toen hij zag dat de PH-FKD los was, begon hij zijn startaanloop.
Nadat hij zelf los was begon hij, net als de PH-FKD, een lange rechterbocht.
De bemanningen zagen elkaar niet, pas op het moment dat de leerling in de PH-FKD het
vliegtuig uit de rechterbocht zou halen, zag de instructeur in de PH-FKD plotseling het
andere vliegtuig rechts naast zich en reageerde onmiddellijk door vol links aileron en
voetenstuur te geven.
De bestuurder van de PH-APN zag op hetzelfde moment de PH-FKD links naast zich en reageerde
daarop door naar rechts af te zwenken.
Hoewel beide reacties precies goed waren, was het niet meer te vermijden dat de rechter
bovenvleugel van de PH-FKD in aanraking kwam met de linker ondervleugel van de naar rechts
uitwijkende PH-APN.
Beide vleugels werden beschadigd maar konden allebei veilig aan de grond worden gezet.
Oorzaak was natuurlijk het onoordeelkundig manoeuvreren van de -onervaren- leerling in
de PH-APN.
Instructeur en leerling in PH-FKD: H.J. van Overvest en L.H. Meerburg.
Leerling in PH-APN: N.J. van Lessen.
Het rapport over de schade na de botsing, ik weet niet wie het opgesteld heeft. (Coll. H. Dekker)
 |
 |
Nóg een schaderapport. (Coll. H. Dekker)
En een schets die de toedracht verduidelijkt (Coll. H. Dekker)
19.08.1939 PH-91 Schneider Grunau Baby IIa 3 serie III Eindhoven Terug / Top
Op het dwarswindbeen wat ver weggezet en daardoor te laag binnengekomen.
De linkervleugeltip raakte de grond waarna een traverserend landing volgde.
Vleugeltip afgebroken en schaats ontwricht.
Bestuurder: A.G.Cr. Locher.
27.08.1939 PH-10 R.R.G. Zögling = Langeveld Terug / Top
De leerling maakte een perfecte vlucht, d.w.z. hij kwam niet hoger dan één meter en de
enige opdracht was het toestel recht te houden. Helaas werd er iets te lang gelierd
zodat de landing te ver in het veld plaatsvond.
In de uitloop tegen een daar staande wagen gebotst en de linkervleugel gebroken.
Bestuurder: N. Hugenholtz.
28.08.1939 PH-AST Douglas DC-3-194F 2111 Amsterdam Terug / Top
Vogelaanvaring, townend-ring beschadigd.
00.08.1939 PH-AKR Douglas DC-2 1364 Kjevik(LN) Terug / Top
Na de landing weggezakt in de zachte bodem.
00.08.1939 PH-NLS Koolhoven F.K.46 4602 Ypenburg Terug / Top
Op 25 augustus werd het BvL van dit toestel geschorst i.v.m, een beschadiging.
Meer informatie hierover heb ik niet aangetroffen.
(Coll. H. Dekker)
01.09.1939 PH-ALV Douglas DC-3-194B 1943 Rangoon(XY) Terug / Top
Bij de landing bezweek als gevolg van het zeer slechte, modderige veld het onderstel.
De schade was ernstig, het onderstel werd vernield, de rechter motorgondel brak af en
de centersectie ernstig beschadigd.
Pas in begin maart 1940 kwam het beschadigde toestel weer in Nederland aan.
Het werd nog wel weer gerepareerd.
Gezagvoerder: G.J. Geyssendorffer. Copiloot: A.F. Kalberer. Boordwerktuigkundige:
J.H.W. Belie. Telegrafist: C.H. van Beukering. Steward: J.Th.W. Massa.
Het toestel werd wél weer gerepareerd!. (Coll. H. Dekker)
Afschriften van een drietal telegrammen. (Coll. H. Dekker)
05.09.1939 PJ-AIM Lockheed 14F-62 Super Electra 1441 Trinidad(VP-T) Terug / Top
De openingsvlucht van de nieuwe dienst Suriname-Curaçao liep vijf uur vertraging op
wegens motorstoring te Trinidad.
Bestuurder: K.J.T.M.F.F.M. Rüpplin von Keffikon.
09.09.1939 VH-UTS Junkers F13 2074 Merauke (JZ) Terug / Top
De (Duitse) bestuurder en zijn boordwerktuigkundige vlogen met het toestel van
Australische Nieuw-Guinea naar het Nederlandse deel.
Mét Engeland had ook Australië de oorlog verklaard aan Duitsland en op deze manier
ontliepen ze internering door Australië.
Bestuurder: W. Garms. Boordwerktuigkundige: P. Rabe.
Bericht in Het Vaderland 31.10.1939. (KB)
10.09.1939 # # = Medan(PK) Terug / Top
LUCHTVAART 1939 blz. 307 meldt: “In Medan had men in 1939 een zweefvliegtuig bemachtigd,
waarmee op 26 augustus de eerste vlucht werd gemaakt. Op 10 september werd de machine
beschadigd aan de vleugel, maar spoedig hersteld.”
17.09.1939 PH-ALU Douglas DC-3-194B 1942 Schiphol Terug / Top
Kwam aan het eind van de landingsuitloop buiten het veld terecht.
Duur 'bakje': Dfl. 101435,49.
26.09.1939 PH-ASM Douglas DC-3-194B 2142 Helgoland(D) Terug / Top
Vliegend tussen de route-punten Ringkjöbing en Terschellingerbank werd de “Mees”
beschoten door een Duits marinevliegtuig, een Heinkel He 115.
De PH-ASM werd getroffen door 65 kogels hetgeen resulteerde in 75 kogelgaten in de huid.
De treffers waren in hoofdzaak te vinden in het achtergedeelte van de romp, enkele in de
vleugels en voorts werd van beide propellers een blad getroffen.
Een der inzittenden, een Zweeds ingenieur, werd in de rug getroffen en overleed een
kwartier daarna.
De beschadiging van de constructie van het vliegtuig was niet zodanig dat de veiligheid
van de vlucht daardoor in gevaar werd gebracht. De verdere vlucht verliep regelmatig.
Pas toen het toestel aan de grond stond was de stand zodanig dat er brandstof uit de lek
geschoten brandstoftanks lekte.
Gezagvoerder: J.J. Moll
Boordwerktuigkundigen: T.J. Hoogeveen en W.A.A. Groenendijk
Telegrafist: Z.J. van der Hoek Ostende
Stewardess: J.M.Th. Wynoldi
Passagiers: Björlin; De la Hausse; De la Hausse; Horchina; Jennison; O.R. Lamm(†);
Lubinsky; Lucier; Montgomery; Montgomery; Shirahata; Trägerdh; Urban Anchevitch;
Wiklund; Wrangel.
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
Ten behoeve van het onderzoek werden door de kogelgaten koordjes gespannen die de baan van
de kogels visualiseerden. (Coll. H. Dekker)
 |
 |
Een op Schiphol gemaakte persfoto.
Het uitgebreide verslag van de gezagvoerder geeft een goed beeld van het gebeurde. (Coll. H. Dekker)
 |
 |
00.09.1939 PH-JUH de Havilland D.H.85 Leopard Moth 7098 =(F) Terug / Top
Op de terugweg van een vlucht naar Italië en Frankrijk werd in Frankrijk, vanwege de
mobilisatie en het vliegverbod, het toestel in beslag genomen.
Na veel gedoe en diplomatieke inmenging werd het weer vrijgegeven.
Bestuurder: H.S. Heijmans.
13.10.1939 PH-AJG de Havilland D.H.82 Tiger Moth 3190 Ypenburg Terug / Top
PH-APN Koolhoven F.K.46 4610
Beide vliegtuigen werden bestuurd door leerling-vliegers, zogenaamde M-vliegers.
De bestuurder van de PH-AJG had opdracht om op 500 meter hoogte “achten” te vliegen.
Die in de PH-APN moest start en landingen oefenen. Voor hen was al de PH-FKA gestart,
en na deze startte toen de PH-APN.
Veel te snel nadat dit vliegtuig in beweging was gezet, nadat het ca. vijf meter had gerold,
begon ook de bestuurder van de PH-AJG aan z'n aanloop.
Toen de PH-AJG los was, haalde het toestel door z'n grotere voorwaartse snelheid en de
grotere stijgsnelheid de voor hem vliegende PH-APN van onderen in.
De bestuurder lette niet goed op en zag opeens links boven zich de PH-APN.
Ontwijken kon niet meer, de propeller van de Tiger Moth sloeg tegen de rechter
ondervleugel van de Koolhoven. Beide vliegers maakten toen wel de juiste en voor de
hand liggende ontwijkende manoeuvres.
Beiden constateerden toen ook dat ze nog vlogen en dat ze de vlucht normaal konden beëindigen.
De vleugel van de Koolhoven was beschadigd en van beide propellerbladen van de PH-AJG
waren de tippen afgebroken.
Gelukkig min of meer gelijke delen zodat daarvan in de lucht alleen het verhoogde
toerental van de motor merkbaar was.
Bestuurder PH-APN: F. Pelder. Bestuurder PH-AJG: L.A.M. van der Vossen.
(Coll. H. Dekker)
17.10.1939 PH-AST Douglas DC-3-194F 2111 Shoreham(G) Terug / Top
Door de slechte toestand van het veld stonden er plassen water op de baan.
Bij de landing spatte dit tegen de remkleppen waardoor er schade ontstond.
22.10.1939 PJ-AIP Lockheed 14F-62 Super Electra 1410 La Guaira(YV) Terug / Top
Bij de landing bezweek een landingspoot.
Bestuurder: André de la Porte. Boordwerktuigkundige: H. Plesman. Telegrafist: Broekhuyze.
26.10.1939 PK-AFF Fokker F.VIIb-3m 5188 Kiunga(P2) Terug / Top
Bij de landing over de kop geslagen. Reparatie op zich was wel mogelijk maar niet daar
ter plaatse, transport naar Java was ook niet mogelijk zodat er niets ander restte dan
de bruikbare delen eraf te halen de rest te verbranden.
Bestuurder: J. Rouffaer.
De Sumatra Post 27.10.1939 via K. Kalkman
27.10.1939 PH-NLS Koolhoven F.K.46 4602 Ypenburg Terug / Top
Bij de nadering lette bestuurder niet goed op en zag de luidsprekerpalen langs de rand
van het veld over het hoofd. Althans, één daarvan. Met het landingsgestel raakte hij
die paal en direct daarna dook het toestel onder een hoek van 45° tegen de grond.
Het toestel werd zeer zwaar beschadigd, de romp was tot aan de achterkant van de
achterste zitplaats geheel verbogen en verwrongen, het onderstel en de rechter
ondervleugel waren totaal vernield.
De bestuurder kwam er ongedeerd vanaf.
Zoals gezegd, de bestuurder lette niet goed op maar de onderzoekscommissie vond dat de
luidsprekerpalen ook wel dringend aan een nieuw, vooral opvallend verfje toe waren!
Bestuurder: J.C. Yland.
Hij had wél een tribuneplaats! (Coll. C. Munk)
 |
 |
Het rapport van de bestuurder. (Coll. H. Dekker)
 |
 |
00.10.1939 PK-SAC Bücker Bü 131 Jungmann 950 # Terug / Top
Zware crash. Pas in september 1940 vloog het toestel weer.
05.11.1939 PH-ALP Douglas DC-3-194B 1965 Karachi(AP) Terug / Top
Motorstoring, vlucht niet voortgezet.
Gezagvoerder: J.J. Moll. Copiloot: P.A. Deenik. Boordwerktuigkundige: J.W. Akkerman.
Telegrafist: H. Prins. Steward: Hurts.
09.11.1939 PJ-ACA Piper J3C-40 Cub 2203 Hato Terug / Top
Vlak voor de landing afgegleden.
Bestuurder: Wenckebach.
Drie fotos via Gerard Casius |
 |
 |
Amigo di Curaçao 11.11.1939 via Nick Wiegersma  |
10.11.1939 PH-ARZ Douglas DC-3-194D 2022 Shoreham(G) Terug / Top
Botsing tegen een (hangaar?)deur.
11.11.1939 PH-AKI Douglas DC-2-115E 1355 Rotterdam Terug / Top
Botsing tijdens taxiën, vleugeltip “aan flarden”.
14.11.1939 PH-ARB Douglas DC-3-1C4B 1984 Alexandrië(SX) Terug / Top
Motorstoring, vlucht niet voortgezet.
Gezagvoerder: E. van Dijk. Copiloot: J. Stroeve. Boordwerktuigkundige: A. Verhoef.
Telegrafist: J.F. Varekamp. Steward: J. Bakker.
19.11.1939 PK-SAL Miles M.2 Hawk 13 Darmo Terug / Top
In de eerste bocht na de start afgegleden en neergestort. Beide inzittenden kwamen om.
Bestuurder: B. Sanders(†)
Passagier: Sanders-Noordhoorn(†)
De Indische Courant 20.11.1939 via K. Kalkman |
 |
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
30.11.1939 PH-ASR Douglas DC-3-194F 2110 Shoreham(G) Terug / Top
Er was nog niet veel veranderd sedert 17/10!. Bij de landing spatte water tegen de remkleppen
waardoor schade ontstond.
02.12.1939 PH-AEB Fokker F.VIIa 3 Schiphol Terug / Top
Bij de landing werd het staartwiel beschadigd; de ophanging brak af.
04.12.1939 PK-AFQ Lockheed 14F-62 Super Electra 1443 Brunette Downs(VH) Terug/ Top
Halverwege Port Darwin en Cloncurry moest bij Brunette Downs een noodlanding gemaakt
worden wegens motorstoring.
Bericht in Het Vaderland 5.12.1939. (KB)
11.12.1939 PK-SAI Walraven W-4 W4-2 Bandoeng Terug / Top
Op een hoogte van ca. 70 meter afgegleden en geheel vernield.
De bestuurder werd licht gewond, de passagier overleed in het ziekenhuis.
Bestuurder: C.W.A. Oyens.
Passagier: R. de Groot (†)
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
26.12.1939 VH-ABD Short S.23 Empire S.850 Batoedjaja(PK) Terug / Top
De vliegboot was onderweg van Soerabaja naar Singapore toen een noodlanding noodzakelijk bleek.
De bestuurder wilde eerst nog doorvliegen naar Tandjong Priok maar dat bleek door
de mist niet mogelijk. Hij landde op de Tjitaroem en bleef daar de nacht over.
De volgende morgen alsnog naar Tandjong Priok gevlogen en later op de dag, na reparatie neem
ik aan, doorgevlogen naar Singapore.
Bericht in Het Vaderland 27.12.1939. (KB)
27.12.1939 PH-ALE Douglas DC-2-115L 1584 Schiphol Terug / Top
Twee uur na vertrek richting Lissabon keert de “Edelvalk” weer terug wegens een
technische storing.
Gezagvoerder: H. Brinkhuis. Copiloot: J. Stroeve. Boordwerktuigkundige: Moolenaar.
Telegrafist: J.F. Varekamp.
Bericht in Het Vaderland 27.12.1939. (KB)
 |
 |
Het plaatje komt uit de Leeuwarder Courant van 30 mei 1939.
Bij de samenstelling van “Nederlandse Ongevallen en Incidenten 1939" werden
(o.a.) de volgende bronnen geraadpleegd:
Mike Cain; Ary Ceelen; Alan Cooper; Robert Esperou; Peter Gerhardt; Peter Grimm;
Harm J. Hazewinkel; Tony Jones; Karel Kalkman; Gerrit J. Koning; Jan Evert Leeuw;
Clive Lynch; Richard Pflug; Arthur Pratt; J.H. Schuurman; Hein Schwing; Nick Wiegersma
LUCHTVAARTKENNIS; Vliegwereld; Het Vliegveld; Rijksluchtvaartdienst; Uitspraken van
de Raad voor de Luchtvaart; Dagboeken van E. Jans (via Gerard Casius); Nederlandse
Vliegtuig Encyclopedie (H.Hooftman); Niet gepubliceerd overzicht Indië-vluchten van
Henk Lems (via Gerard Casius); Maandrapporten NV Luchthaven Twente en Register in-
en Uitgaande vliegtuigen (via Jan Evert Leeuw); Accident Inquiry in the Netherlands
(A.A. van Wijk); PH-1 t/m PH-110 (Herman Dekker); 75 Jaar Nederlandse Luchtvaartuig
Registers (Herman Dekker); Dominie (Nico Geldhof & Theo Wesseling);
Fokker-monografie nr.10 (Theo Wesseling); Frits Koolhoven en zijn vliegtuigproductie
(Dik Top); Luchtfotografie in Nederland (J.L. Arense); Middelburgsche Courant;
Tubantia; Het Vaderland; Zwolsche Courant;
De ontwikkeling van de TD in 20 jaar(J.H.W. van der Muelen).