07.01.1949  PH-TDB  Lockheed 749 Constellaton  2544      Dharan(HZ)          Terug / Top
De Saudische autoriteiten verhinderden het vertrek van de "Batavia". Dit was de tijd van
de 'politionele acties' in Nederlands-Indië en de ingetrokken overvliegvergunningen van
een groot deel van de wereld. Kortom, we lagen niet zo goed...
Bestuurder: A. Viruly.

17.01.1949  PH-NAZ  Cessna UK-78C Bobcat       5782      Hesnaes(OY)         Terug / Top
Over de koers van de Bobcat tijdens de vlucht naar Kastrup bestaat geen enkele zekerheid.
Op de in het wrak aangetroffen kaart was een koers via Hamburg uitgezet, de passagier
verklaarde echter dat er laag over zee gevlogen was.
Hoe het ook zij, het weer was zeer slecht en eigenlijk te slecht voor deze vlucht.
De bestuurder is vermoedelijk z’n koers kwijtgeraakt en heeft toen zijn positie niet
meer kunnen vaststellen. Bovendien heeft hij verzuimd zijn hoogtemeter in te stellen
op de plaatselijk te verwachten barometerdruk.
Laag vliegend boven zee, op een hoogte van ongeveer 20 meter, heeft hij op het laatste
moment de beboste kustlijn waargenomen en geprobeerd de bomen te ontwijken.
Dat lukte niet, bij de eerste aanraking werden de vleugels afgerukt, waarna de romp,
na een botsing met twee bomen, omzwiepte en ongeveer 60 meter verder tegen de grond
sloeg.
Beide bestuurders kwamen om het leven. De passagier werd ernstig gewond.
Bestuurder: R. Protiva(†).
Copiloot:  W.F. de Jong(†).
 
Passagier: J.J. Vorrink.
 
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
                                                                       (Coll. H. Dekker)
 

Links: de laatste pagina van de uitspraak van de Deense Raad.                        (Coll. H. Dekker)                              (Coll. H. Dekker)

 
23.01.1949  PH-#    #                          =         Kornhorn            Terug / Top
Noodlanding wegens motorstoring.
Bestuurder: P.J.J.Vogelzang.         
 
29.01.1949  HB-UIL  Noorduyn Norseman          727       Gilze-Rijen         Terug / Top
De bestuurder raakte de weg kwijt en maakte een voorzorgslanding.
 
00.01.1949  PH-#    #                          =         Wassenaar           Terug / Top
In een krantenbericht d.d. 1.9.1949 wordt gemeld dat de rechter een bestuurder, een
RLS-leerling, vrijsprak die in januari op 10 meter hoogte boven het Wassenaarse strand had
gevlogen.
Een RLD-getuige-deskundige verklaarde dat rechtlijnig vliegen op die hoogte ongevaarlijk was.
Tja...
 
02.02.1949  PH-TAU  Lockheed 049 Constellation 2068      Geneve(HB)          Terug / Top
Bij het laden van de vracht voor Amsterdam ging de bestuurder van de hierbij gebruikte
Clark-lift wat onvoorzichtig te werk.
Hij raakte het toestel en bij de aanhechting van de vleugel veroorzaakte hij een scheur
van ongeveer 10cm in de beplating.
Bestuurder: C. Bruens. Boordwerktuigkundige: Meyaard.
 
     Het rapportje van gezagvoerder Bruens.
                                    (Coll. H. Dekker)
     
 
09.02.1949  PH-UBU  Beech D18S                 A-108     Eindhoven           Terug / Top
Twee leerling vliegers van Gilze-Rijen waren landingen aan het oefenen.
Na enige normale landingen leek de volgende weer geheel normaal te verlopen.
Helaas, in de uitloop tilde een plotselinge windvlaag het toestel aan de stuurboordzijde
op zodat het rijdend op het linkerwiel en glijdend op de linker vleugeltip enige
afstand aflegde.
De bestuurder zag wel kans het toestel op de baan te houden en nadat het in de normale
positie was teruggezakt normaal tot stilstand te krijgen. De vleugeltip was echter
danig beschadigd zodat er verder die dag niet meer gevlogen werd.
Bestuurder: van Veelen. Medeleerling: C.R. Dierdorp.
 
10.02.1949  PH-NCN  Beech D18S                 A-388     Coliga(CS)          Terug / Top
Het was de bedoeling om van Sevilla naar Madrid te vliegen. Kort na de start weigerde
het radiokompas maar omdat Madrid een radiorange had en Sevilla niet, werd besloten
door te vliegen.
In de buurt van Madrid aangekomen zat verder alles tegen. Madrid kon wegens een defect
geen peiling geven op de in de PH-NCN geïnstalleerde golflengte.
Voorzichtig dalend kon er op de hoogte die op basis van het weerbericht verwacht mocht
worden, geen grondzicht gekregen worden.
Verder werd de ontvangst van de radiorange bij het binnenvliegen van de bewolking
zeer slecht.
Al met al besloot de gezagvoerder uit te wijken naar Lissabon.
De in Sevilla getankte brandstof zou daartoe voldoende moeten zijn. Dat viel dus tegen.
Toen duidelijk was dat Lissabon niet gehaald zou worden zette hij het toestel met de
wielen in en de propellers in vaanstand voorzichtig in de vlakke bedding van de Taag
aan de grond. Er ontstond slechts lichte schade.
De in de buurt zijnde PH-TCE heeft daarna nog ruim een half uur de zandbanken in de
Taag afgezocht maar kon het toestel niet vinden.
Bestuurder: J.K. Hoekstra. Telegrafist: J.H. Rietkerken. Stewardess: F.C. Hoekstra,
inderdaad, de echtgenote van de bestuurder. En één passagier.
                                                                       (Coll. H. Dekker)
    
  De Uitspraak van de Raad voor de Luchtvaart.            (Coll. H. Dekker)

10.02.1949  PH-TCL  Douglas C-47A              9511      Schiphol            Terug / Top
Na de landing kreeg de bemanning signalen die ze ten onrechte interpreteerde als
opdracht om tussen twee geparkeerd staande vliegtuigen, een Convair en een Dakota,
door te taxiën. Aangezien die inderdaad vrij ruim uit elkaar stonden, vonden ze dat
niet onlogisch.
Er was dus te weinig ruimte en de linker vleugeltip beschadigde het trimvlak van
de Dakota.
Bestuurder: G.C.L. Watt. Copiloot: Martin.
 
                             (Coll. H. Dekker)
     
  
13.02.1949  PH-TAU  Lockheed 049 Constellation 2068      Rome(I)             Terug / Top
Na de start voor een vlucht naar Istanboel werd het toestel door de bliksem getroffen.
Er ontstond nogal wat schade, de rode ADF-antenne en de grote antenne aan bakboord
waren defect, het kompas ontregeld en er bleek een gat in het bakboord richtingsroer
te zitten.
Bestuurder: C. de Wijs.               
 
15.02.1949  PH-NCV  Piper J3C-65 Cub           22992     Beek                Terug / Top
Bij het taxiën tegen de hangaar gebotst.
Bestuurder: J. Essers.                
                             (Coll. H. Dekker)
     
  
19.02.1949  G-AJTS  Percival Proctor II        H.32      Mariapolder         Terug / Top
Onderweg van Lympne naar Schiphol kwam de bestuurder ter hoogte van de Zeeuwse eilanden
in een grote mistbank terecht en raakte hij de koers kwijt.
Eerst probeerde hij door te dalen grondzicht te krijgen, dat lukte niet en toen
hij naar 11000ft steeg vloog hij nog steeds in de mist.
Gezegd moet worden dat hij door enige achtereenvolgende koerscorrecties keurig binnen
het mistgebied bleef cirkelen!
Na ruim een uur in de mist gevlogen te hebben kreeg hij op circa 100ft opeens grondzicht en,
gezien de brandstofvoorraad, besloot hij direct een noodlanding te maken.
Vlak na touchdown moest hij scherp uitwijken om een hooischuur te ontwijken en kwam
het toestel tenslotte in een geploegde akker terecht waarna het op de neus tot stilstand kwam.
De schroef werd vernield en er ontstond lichte schade aan de wielkappen.
Het toestel werd over de grond naar Avio Diepen vervoerd en daar gerepareerd.
Bestuurder: B.E. Andersen.
Naschrift. 
Op 28 februari was het toestel weer gereed en vertrok de bestuurder van Ypenburg met bestemming Oslo.
Dezelfde dag nog kwam er een telegram van de Deense verkeersleiding binnen met het bericht dat het de
G-AJTS vlak bij Righsted een noodlanding wegens brandstofgebrek had gemaakt.
Met lichte schade aan de (nieuwe! HD) schroef.
 
28.02.1949  PH-NLL  Siebel Si.204D-1           322167    Deelen              Terug / Top
Er werden proefvluchten uitgevoerd ter bepaling van de c_a-c_w-kromme van dit vliegtuig.
Hiertoe werd steeds naar een hoogte van 5000m gestegen, waarna het toestel met beide
schroeven in vaanstand daalde naar 2500m.
Na een aantal van deze testen begon motor #2 zodanig kuren te vertonen dat hij definitief
gestopt werd en met schroef #2 in vaanstand werd naar Soesterberg teruggevlogen.
Bij een nader onderzoek kon geen oorzaak vastgesteld worden.
Bestuurder: J. Jonker. Boordwerktuigkundige: P.C. Kok (de Piet Kok die later samen met
Nico Geldhof het standaardwerk over de Nederlandse DC-2's schreef!). Waarnemer: I. de Boer.

                                                                         (Coll. H. Dekker)
 
01.03.1949  PH-U#   de Havilland D.H.82A Tiger Moth  =   Hilversum           Terug / Top
Bij een hevige storm werd een deur uit een hangaar geblazen.
Daarna ging het dak de lucht in waarbij door vallende stukken en brokken
vier Tiger Moths beschadigd werden.
Door onbeschadigde delen aan elkaar te passen konden daarna drie toestellen vlieggereed worden gemaakt.                               
 
04.03.1949  PH-TEA  Convair 240-4              61        Schiphol            Terug / Top
De bestuurder werd overgelest op de Convair 240. Bij de eerste oefenlanding was de
snelheid nog wat te hoog, bij de tweede die net zo dreigde te gaan, trok de instructeur
het hoogteroer snel naar achteren. De landing was verder normaal.
De volgende dag werd hem medegedeeld dat de staartsteun beschadigd was.
Instructeur: N.W. Sluyter. Vlieger: Sims.
 
     Het rapport van instructeur Sluyter.
                                    (Coll. H. Dekker)
     
 
04.03.1949  PH-TPI  Douglas DC-6               43117     Tunis(TS)           Terug / Top
Vlak na de stijgvlucht begon motor #3 hevig te klappen. Bezwerende handelingen mochten
niet baten en met de propeller in vaanstand werd doorgevlogen naar Schiphol.
Daar bleek een bougie defect.
Bestuurder: J.F. de Laat. Boordwerktuigkundige: R. Krabbendam.
   
05.03.1949  PH-UDE  de Havilland D.H.82A Tiger Moth  DHP-26  Den Hout        Terug / Top
De bestuurder moest, om vliegbewijs-A te halen een hoogtevlucht uitvoeren.
Dat ging op zich verder prima, maar hij hield de positie van het veld niet in de gaten
en toen er ook nog wolken onder hem ontstonden was hij z’n oriëntatie helemaal kwijt.
Toen hij een geslaagde voorzorgslanding had uitgevoerd bleek hij dat in de buurt van
Oosterhout te hebben gedaan.
Vanuit Ypenburg werd door instructeur Rijntjes brandstof gebracht en die vloog het
toestel daarna ook weer terug naar Ypenburg.
Bestuurder: A. Groenewegen.
 
     Het rapport van adspirant-verkeersvlieger Groenewegen.
                                    (Coll. H. Dekker)
     
 
09.03.1949  PH-UAG  de Havilland D.H.82A Tiger Moth  85886   Nijverdal       Terug / Top
De oefenvlucht zou vanaf Ypenburg, via Tilburg, naar Teuge gaan.
Ter hoogte van Hoenderloo werd het zicht slechter en de wind sterker.
De bestuurder meende voor de sterkere wind te moeten corrigeren, maar eigenlijk wist
hij al niet precies meer waar hij was.
Toen hij ook nog Deventer voor Apeldoorn aanzag en dus Teuge niet kon vinden, besloot
hij tot een voorzorgslanding.
Net als bij het hierboven genoemde incident met de PH-UDE kwam er een instructeur
(L.F. Hesselink) per auto (Ford, HX 745) naar de landingsplaats en vloog het toestel
er weer uit. Omdat Ypenburg echter niet meer gehaald kon worden, werd het toestel
naar Twente gevlogen om daar op de militaire basis te overnachten.
Bestuurder: F.J.M. Brouwer. Waarnemer: J. Lam.
N.B. De regionale pers (Tubantia, 10.3.1949) maakte ten onrechte melding van de noodlanding van een militair
lesvliegtuig.
 
      Brief van Commandant Schoolbedrijf aan de
       Rijksluchtvaartdienst.      (Coll. H. Dekker)
     
 
17.03.1949  PH-UDH  Beech D18S                 A-384     Gilze-Rijen         Terug / Top
Op de baan moest worden gedraaid. Dat lukte niet helemaal, één wiel kwam naast de baan
in een gat terecht.
In plaats van hulp te vragen, besloot de bestuurder zich met behulp van motorkracht vrij
te werken: “kruisversterking achterromp verbogen (vernieuwen), rompspant vernieuwen,
2 versterkingsgordels defect (vernieuwen), 2 staartwielbeslagen defect (vernieuwen),
beplating onderkant romp beschadigd (repareren), controle stabilo op eventuele beschadiging,
2 nieuwe wieldeuren”.
 
28.03.1949  HB-ECA  Beech Bonanza              D-1034    Elburg              Terug / Top
De bestuurder zou op Schiphol een paar passagiers oppikken. Vanwege de mist was een
landing daar echter niet mogelijk.
Hij cirkelde enig tijd rond en besloot tenslotte, vanwege de verminderde brandstof- voorraad,
een voorzorgslanding te maken. Deze voerde hij uit in de uiterwaarden ten noorden van de haven.
Het toestel bleef daarbij onbeschadigd.
Bestuurder: A. Glauses.
 
06.04.1949  PH-TEH  Convair 240                124       Nice(F)              Terug / Top
Tijdens het taxiën sloeg er een steen tegen de schroef. Schade was $1770,-.
 
13.04.1949  PH-UDA  de Havilland D.H.82A Tiger Moth  3729    Oss             Terug / Top
Weer een verdwaalde Tiger Moth. De bedoeling was een cross-country vlucht Ypenburg -
Utrecht - Nijmegen - Ypenburg.
Voorbij Nijmegen ging het mis. Laagvliegend om zich te oriënteren zagen ze bij een verwoeste
stad een schoorsteen staan met opschrift “ÖELWERKE GERMANIA”.
Ze waren dus boven Duitsland. Met een koers pal west zouden ze in ieder geval weer boven
Nederland moeten komen. Toen ze weer auto’s met blauwe nummerborden en witte letters
zagen, zetten ze het toestel aan de grond.
Bestuurders: L.J. Huizinga en W. Kielstra.
 
18.04.1949  PH-128  Grunau 9 (ESG)             6016      Twente              Terug / Top
De landing was zo hard dat het toestel weer de lucht in stuiterde.
De leerling duwde in een reflex de knuppel dus weer naar voren, en dat resulteerde
in een nóg hardere tweede landing.
Bestuurder: Op de Coul.
 
     Ongevallenrapport 1949 Nr.1.          (Coll. H. Dekker)
     
 
20.04.1949  PH-TCL  Douglas C-47A              9511      Fornebu(LN)         Terug / Top
Bij de landing bleek dat de band van het rechter wiel lek was.
De start vanaf Kjevik was geheel normaal verlopen, vermoedelijk moet daar toch een
klein lek ontstaan zijn zodat de band tijdens de vlucht was leeggelopen.
De bestuurder probeerde in de uitloop zo weinig mogelijk invloed op de koers van de
machine uit te oefenen teneinde de zijdelingse belasting zo laag mogelijk te houden.
En naast de baan was de grond toch ook verhard.
De trommel van de velg werd over de halve omtrek versplinterd.
Bestuurder: H.W. Guyt.
 
     Het rapport van gezagvoerder Guyt met "rechter voorband'...
                                             (Coll. H. Dekker)
     
 
24.04.1949  PH-UCB  de Havilland D.H.82A Tiger Moth  84259    Hilversum      Terug / Top
Het veld was in twee gedeelten verdeeld, de ene helft was voor het zweefvliegen,
de andere voor het motorvliegen.
De instructeur die de PH-UCB bestuurde, hield zich echter niet aan de voorgeschreven
startrichting en kruiste na het loskomen de lierbaan van de zweefvliegclub.
Daar werd net een zweefvliegtuig opgelierd. De lierman zag de Tiger Moth in zijn
richting loskomen en kapte de lierkabel. Vlak daarna vloog de PH-UCB inderdaad tegen de,
gelukkig ook al door zweefvlieger losgekoppelde kabel.
De kabel bleef over de vleugels hangen, maar met een steile linkerbocht zag de
instructeur kans die eraf te laten glijden.
Instructeur: G. van der Elst. Leerling: Lansdaal.
 
 De Uitspraak van de Raad voor de Luchtvaart.             (Coll. H. Dekker)
 
24.04.1949  PH-98   Wijkens Universal          2 serie I Teuge               Terug / Top
Kwam binnen met te weinig snelheid en gleed af. Linker vleugeltip ernstig beschadigd,
rompneus afgebroken. Bestuurder ongedeerd.
Bestuurder: L. v.d. Berg.
 
 Twee foto's uit het album van H. Vrielink. Met dank aan R.P. Wassink.
 
26.04.1949  PH-UBR  Beech D18S                 A-102     Schiphol            Terug / Top
Motorstoring wegens carburateur-ijs.
Bestuurder: J. Webster.
 
26.04.1949  PH-UDI  Beech D18S                 A-426     Schiphol            Terug / Top
Er werden nachtvliegoefeningen geoefend. Hierbij was een gebruikelijk oefening het
simuleren van het uitvallen van één motor door de gastoevoer af te sluiten.
Na de derde doorstart botste het toestel in daalvlucht tegen een paar bomen die in
het verlengde van de baan stonden. Alle vijf inzittenden kwamen om het leven.
Uit de stand van de schroefbladen kon niet anders geconcludeerd worden dat niet
alleen de gastoevoer was afgesloten, maar dat ook beide schroeven in vaanstand
gestaan moeten hebben.
Deze conclusie werd nog eens bevestigd door de verklaringen van andere leerlingen
van betreffende instructeur, nl. dat hij bij deze oefening meestal ook de schroef
van de motor waarvan het uitvallen werd gesimuleerd, in vaanstand bracht.
Dat beide schroeven in vaanstand waren geweest kon verklaard worden door het feit
dat de vaanstandknoppen van de twee schroeven vlak naast elkaar waren geplaatst
zodat het mogelijk was met één hand beide knoppen in te drukken.
In de uitspraak van de Raad wordt dit dan ook als aannemelijke oorzaak genoemd.
Instructeur: A.H. Bender(†)
Telegrafist: G.J. Klumpes(†)
Leerlingen:  A.A. de Ridder(†), M. Draaisma(†) en P.H. Westerhof(†).
 
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
 
                                                                   Foto via P. Maisson
    
 
 De Uitspraak van de Raad voor de Luchtvaart.             (Coll. H. Dekker)
 
28.04.1949  PH-NDA  Piper PA-12 Super Cruiser  12-2000   Lympne(G)           Terug / Top
Noodlanding vanwege de weersomstandigheden. Hierbij brak een van de rubberen banden
van de vering waardoor het toestel doorzakte en de propeller beschadigd raakte.
Bestuurder: R. Uges.
 
     Reinier Uges meldde zijn noodlanding bij de RLD.
                                           (Coll. H. Dekker)
     
 
29.04.1949  PH-TEL  Convair 240-4              144       Hamburg(D)          Terug / Top
Tijdens de nadering door de wolken vielen beide kunstmatige horizonnen uit.
Razendsnel denken en handelen (het verwisselen van een hoofzekering) van de
boordwerktuigkundige bracht ze allebei weer aan de praat.
Boordwerktuigkundige: A. Westendorp.
 
01.05.1949  PH-NCL  Cessna UK-78C Bobcat       5915      Ypenburg            Terug / Top
Voordat de bestuurder naar de baan kon taxiën voor een rondvlucht met vier passagiers
week hij even wat naar rechts uit om een Tiger Moth van de RLS die voor hem langs reed
wat ruimte te geven.
Helaas, daar stond een startwagentje.
De schroeven sloegen het startwagentje aan stukken en daarna schoof de onderzijde van de
romp over de resten ervan. De Bobcat kwam tenslotte op de neus tot stilstand.
Bestuurder: C.A. Ligtenstein.
 
 De Bobcat met beschadigde propellers en de restanten van het startwagentje.                 (Coll. H. Dekker)
 

De Uitspraak van de Raad voor de Luchtvaart.                                    (Coll. H. Dekker)

 
01.05.1949  PH-#    ballon                     =         St. Hermine(F)      Terug / Top
De ballon steeg met een drietal personen op te Enschede, het echtpaar Boesman met de
heer De Vos van Klootwijk. De ballon dreef eerst naar het oosten maar later richting
Frankrijk.
Bij St. Hermine werd geland, beide heren sprongen daar uit de mand maar door het
aanzienlijk gewichtsverlies steeg de ballon direct weer op.
Vlak voordat de ballon boven zee zou komen wist mevr. Boesman de ballon weer aan de
grond te krijgen.
 
06.05.1949  PH-UDT  Beech D18S                 A-472     Eindhoven           Terug / Top
Er werden dezelfde oefeningen als met de PH-UDI op 26 april uitgevoerd.
De leerlingen van deze instructeur waren tot dusver opgeleid door de op 26/4 verongelukte
instructeur.
Het verloop van het incident is dan ook precies zoals de Raad veronderstelde dat het
op de 26ste was gegaan. Ook nu werden beide schroeven gevaanstand en de instructeur zag
geen kans een normale werken der motoren te herstellen.
Op 25 meter hoogte bereidde hij een noodlanding waarbij het vliegtuig weliswaar zwaar
werd beschadigd, maar de inzittenden bleven ongedeerd.
Instructeur: G. Bowker. Leerlingen: J.J. Stobbaerts en O.H. Gerlach.
 
Dit ongeval werd door de Raad voor de Luchtvaart in dezelfde zitting behandeld als dat met de PH-UDI op 26 april.
De Uitspraken van beide toestellen werden dan ook gecombineerd en het betreffende document kan gevonden worden
bij PH-UDI 26.4.1949.
 

Beide foto's collectie H. Dekker

   
                                   (Coll. H. Dekker)
     
 
08.05.1949  PH-UDN  de Havilland D.H.82A Tiger Moth       86414   Ypenburg   Terug / Top
De instructeur wilde een slechte landing demonstreren. Dat lukte uitstekend!
Door een felle remoustik vlak voor touchdown was hij nog behoorlijk slechter dan z’n
bedoeling was.
Zo te zien was er geen schade aangericht en de vluchten werden voortgezet.
Bij nadere inspectie bleek het onderstel toch ontzet te zijn en was een vijf dagen
durende reparatie bij Avio Diepen noodzakelijk.
Instructeur: B. Rodrigues Pereira.
 
     Het rapportje van de instructeur.    (Coll. H. Dekker)
     
 
09.05.1949  PH-UCN  Piper L-4J Grasshopper     13366     Ypenburg            Terug / Top
Tijdens het taxiën naar de startplaats remde de bestuurder te plotseling en te hard,
dus kwam het toestel op de neus te staan.
Bestuurder: F. Huijer.
 
     De melding van de (ass.) havenmeester. (Coll. H. Dekker)
     
 
10.05.1949  PH-UBY  Beech D18S                 A-101     Schiphol            Terug / Top
Tijdens oefeningen in nachtlandingen zakte het toestel ‘in het rechter wiel door’.
Bij nader onderzoek bleek de intrek glijstang gebroken te zijn maar het naar voren
geslagen wiel rustte met de vork tegen de beplating zodat er nog wel -voorzichtig- van
de baan af getaxied kon worden.
Instructeur: G. Bowker. Leerling: H.K. Pieper.
 
     Leerling-vlieger Pieper schreef het rapport.
                                             (Coll. H. Dekker)
     
 
14.05.1949  PH-UCH  Piper L-4J Grasshopper     13248     Ypenburg            Terug / Top
Toen het vliegtuig die ochtend voor de eerste vlucht geïnspecteerd werd bleek dat de
voorstijl van de rechter landingspoot gebroken was. Er was de dag ervoor gewoon geland
en niemand had verder iets gemerkt.
 
     Werkplaatsrapport van J. Elsink.      (Coll. H. Dekker)
     
 
19.05.1949  PH-TAP  Douglas DC-4-1009          42925     Caïro(SU)           Terug / Top
Er werd een reservemotor ingeladen maar daarbij was geen deskundige aanwezig.
De motor viel en de cabinevloer werd ernstig beschadigd.
Deze schade werd niet gemeld en er werd met het toestel nog een retourvlucht naar
Zürich gemaakt voordat met de reparatie begonnen werd.
De autoriteiten waren enigszins ontstemd.
 
     De schade was niet gemeld...vandaar!   (Coll. H. Dekker)
     
 
23.05.1949  PH-TAV  Lockheed 049 Constellation 2069      Bromma(SE)          Terug / Top
Het toestel moest geschikt gemaakt worden voor het aanbrengen van het 'speedpack' en
daarvoor waren onder de vloer een paar leidingen losgenomen.
Eén daarvan was een alcoholleiding, en die had een beetje gelekt.
Toen tijdens de werkzaamheden dan ook een leiding met elektrische spanning werd geraakt
en er een vonk getrokken werd, ontbrandde deze alcohol.
De schade bleef beperkt omdat er een brandblusser paraat stond.
 
26.05.1949  OO-BGF  Van den Bemden vrije ballon =         Nijmegen           Terug / Top
De ballon was recent door de heer Boesman aangeschaft en voer nog met Belgisch kenmerk.
Ter gelegenheid van een nationale padvinderijmanifestatie zou deze ballon vanuit het
Goffertstadion opstijgen. Vlak voordat hij geheel gevuld was werd hij door een windstoot
losgeslagen en verdween zonder net en mand. De vulslurf was ook nog open zodat hij niet
erg ver kwam. Bij Ootmarsum kwam hij weer aan de grond.
(Niet) Ballonvaarder: J. Boesman.
 
  De "Melding inzake buitengewone voorvallen" van de Rijkspolitie.                         (Coll. H. Dekker)
 
26.05.1949  OO-#    #                          =         Grave               Terug / Top
In Brussel gebeurde hetzelfde als hierboven beschreven. Een ballon vertrok zonder bemanning.
Hij werd teruggevonden in Escharen bij Grave.
 
31.05.1949  SE-ANC  Klemm L 25e VII            838       Ouddorp             Terug / Top
De bestuurder vertrok vanaf Croydon voor een VFR-vlucht naar Schiphol.
Ter hoogte van Oudorp, vliegend op 200m. hoogte hield de motor er mee op.
Schakelen tussen de beide tanks bracht daarin geen verandering, en mede door z’n geringe
hoogte was het niet meer mogelijk boven land te komen.
Dus maakte hij een noodlanding op zee.
De houten Klemm bleef drijven, en na ongeveer een uur werden ze door een reddingsboot gered.
Er werd ook nog geprobeerd het wrak op sleeptouw te nemen maar dat mislukte door
het breken van de tros.
De volgende dag is het zwaargehavende vliegtuig door een sleepboot geborgen en aan wal gebracht.
Bestuurder: C.G.R. Brenkner. En er was één passagier aan boord.
 

Links: De ongevallenmelding.   (Coll. H. Dekker) Van mijn serie foto's is dit eigenlijk de enige waarop enigszins zichtbaar is dat de wrakstukken van een luchtvaartuig afkomstig zijn!  (Coll. H. Dekker)

 
03.06.1949  PH-FCB  Auster Mk.V                1976      Born                Terug / Top
Aan boord waren de vaste bestuurder van het KLM-fotovliegtuig en een luchtfotografe.
Er zou boven Oss een foto gemaakt worden.
De bestuurder verklaarde dat evenwijdig aan het Julianakanaal vliegend, ter hoogte
van Obbicht, het toestel plotseling een felle remoustik kreeg en in een sterke
neerwaartse stroming terechtkwam. Zó sterk dat binnen enkel seconden de hoogte tot nul
gereduceerd was.
Ooggetuigen zagen dat het toestel het wateroppervlak raakte.
Met de vleugeltip volgens de een, volgens de ander echter met een wiel...
Het kwam weer iets omhoog, zeilde met de vleugels in verticale stand tussen twee bomen
door en sloeg daarachter tegen de grond. Het toestel werd geheel vernield, de inzittenden
raakten licht gewond.
Deskundigen twijfelden aan de compleetheid van het verhaal van de bestuurder.
Die remoustik vonden zij, en de Raad, als inleiding van de gebeurtenis wel acceptabel,
maar een dergelijk neerwaartse stroming tot op de grond was een hen onbekend fenomeen.
Een contribuerende factor was waarschijnlijk wèl een losliggend fotokistje dat tegen
besturingsorganen kon zijn gegleden en zó tot de verwarring had bijgedragen.
Bestuurder: H.A. van Leeuwen. Fotografe: A.F. van Lien.
 
 In 'luchtvaartdorp Nederland' deed nog een heel ander gerucht de ronde over de oorzaak het verliezen van de
 controle!                                                                                   (Coll. H. Dekker)
   
  De Uitspraak van de Raad voor de Luchtvaart.           (Coll. H. Dekker)

05.06.1949  PH-NAB  Piper L-4H Grasshopper     11379     Bosschenhoofd        Terug / Top
De bestuurder wierp reclamebiljetten uit t.g.v. een motorsportevenement te Etten.
Om een nieuwe lading biljetten in te nemen landde hij bij Bosschenhoofd.
Een ijverige Wachtmeester de Rijkspolitie was snel ter plaatse en maakte proces verbaal
op.
Bestuurder: A.J. van Campenhout.
 
  Het proces verbaal van wachtmeester Coppieters.                                          (Coll. H. Dekker)
   
06.06.1949  PH-TED  Convair 240-4              110       Kastrup(OY)         Terug / Top
De landing had een raar verloop. Direct na touchdown begon het vliegtuig naar rechts te
trekken en de bestuurder moest alle zeilen bijzetten om de zaak op de baan te houden.
Toen de snelheid lager werd begon het hele vliegtuig sterk te trillen.
Tenslotte werd het toestel met pompend remmen aan het eind van de baan tot stilstand gebracht.
Bij inspectie bleken de banden van het linker onderstel alle twee lek te zijn, die
van het rechter onderstel vertoonden slijtplekken.
De enige verklaring was dat de landing was uitgevoerd met geblokkeerde wielen.
Bestuurder: W.H. Sewell.              
 
11.06.1949  PH-NCX  Piper PA-12 Super Cruiser  12-3543   Lens(F)             Terug / Top
De bestuurder (en z’n twee passagiers) deden mee aan een rally.
Hij vloog een controlepost op een bergtop te laag aan, bovendien aan de lijzijde van
die berg.
En daarna had hij alles tegen, hij kwam in de daalwind die over de bergkam kwam terecht
en wilde dus stijgen. Het ontbreken van een normale horizon ontnam hem het besef over de
feitelijk vliegstand, het vliegtuig raakte laag boven de grond overtrokken.
Het botste op rug vliegend tegen de bomen en kwam ook in die stand op de grond terecht.
De bestuurder werd zeer ernstig gewond. Beide passagiers waren ongedeerd.
Het vliegtuig werd vernield.
Bestuurder: J.W. van der Drift.
                                                                                            (Coll. H. Dekker)
   
  Het Franse ongevallenrapport.                                                              (Coll. H. Dekker)
 
12.06.1949  PH-117  ESG                        6005      Welschap            Terug / Top
De bestuurder naderde te hoog en probeerde ‘hoogte op te maken’.
In een der bochten overtrokken en afgegleden.
Bij Beschadigingen aan Zweefvliegtuig was ingevuld: "alles, behalve 1 vleugel,
hoogteroer, stabilo en richtingsroer”. Het toestel is niet meer gerepareerd.
Letsel aan personen: “enkel verstuikt”.
Bestuurder: N. v.d. Roemer.
 
13.06.1949  PH-UDA  de Havilland D.H.82A Tiger Moth  3729  Vogelenzang       Terug / Top
Tijdens zijn opdracht een overland Ypenburg - Amersfoort - Alkmaar - Ypenburg te vliegen
werd de leerling overvallen door dichte zeemist. Hij besloot tot een voorzorgslanding.
Er ontstond geen schade en de volgende dag werd het toestel vanaf een naastgelegen
weiland weer terug naar Ypenburg gevlogen.
Bestuurder: A.W. Alings.
 
     De melding van het voorval door de RLS aan de RLD.
                                           (Coll. H. Dekker)
     
 
15.06.1949  PH-115  ESG                        6003      Terlet              Terug / Top
De leerling ving het toestel al op vijf meter hoogte af.
Dan is er in verticale richting nog een lange weg af te leggen. Harde landing dus.
Bestuurder: B. Smook.
     
     Het ongevallenrapport.                 (Coll. H. Dekker)
    
 
16.06.1949  PH-NBF  Fokker S.11.1 Instructor   6188      Vedby(SE)           Terug / Top
Na demonstraties voor de RAF, de Belgische en Nederlandse luchtmachten werd het toestel
naar Zweden gevlogen.
Daar gaf Sonderman op 8/6 een demonstratie die bij de toekijkende Zweeds vliegers de indruk
wekte dat de S.11 fully aerobatic was.
Maar dat was bepaald niet het geval, de vleugel was berekend volgens concept voorschriften
van 1940 en dan nog zonder noemenswaardige veiligheidsfactor.
In de volgende dagen werden er tientallen evaluatievluchten door Zweedse piloten mee gemaakt.
Op 16/6 werd de derde vlucht gemaakt door twee instructeurs van F5, die er een stevig
stuntprogramma mee uitvoerden.
Waarschijnlijk bij het optrekken uit een steile duik dan wel looping brak de linkervleugel.
Precies op de plaats waar hij gelast was toen de opwaartse stand van de buitenvleugel tijdens
de testvluchten werd gewijzigd.
Bij F5 was men, de testvliegers dus, niet op de hoogte dat de maximaal toegestane G 4,5 was,
en de N-breuk van de vleugel slechts 6,75 was in plaats van de 10,8 die ze gewend waren.
Dit gegeven stond trouwens wel in de hen overhandigde documentatie.
Kortom, de vleugel brak, vouwde zich over de cockpit en brak daar nog eens.
Bij de inslag werden beide vliegers gedood, het vliegtuig werd totaal vernield.
Bestuurders: P.O.E. Bjerkfelt(†) en P.G. Lunberg(†).
 
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
 
      Het totaal vernielde toestel.                          (Coll. H. Dekker)
19.06.1949  LN-HAT  Douglas C-54A-15-DC Skymaster  10358  Schiphol           Terug / Top
Na een vlucht voor de KLM zou dit toestel de volgende dag weer vertrekken.
Het was gecheckt en had proefgedraaid maar twee uur na vertrek landde het weer met:
motor #1 in vaanstand, #2 liep onregelmatig, #3 mengselregeling defect.
 
      Het proefvluchtrapportje met de waslijst aan storingen.
                                             (Coll. H. Dekker)
     
 
23.06.1949  PH-TER  Lockheed 749 Constellation 2541      Bari(I)             Terug / Top
Eén van de mysterieuze ongevallen uit onze luchtvaartgeschiedenis.
Veel getuigen hebben de val van het vliegtuig gezien, onder hen diverse piloten en
luchtvaartspecialisten.
Uit hun verklaringen blijkt eenstemmigheid over: hun aandacht werd getrokken door
het aparte geluid van de motoren die kennelijk als gevolg van de val over hun toeren
draaiden.
Bijna allen zagen het vliegtuig, dat al zonder staartvlakken en achterste deel van de
romp was, in onregelmatige bewegingen neerkomen, kantelend op de rug en een vlakke
spiraalvlucht met onregelmatige bewegingen.
Gedurende de val zagen de getuigen aan de uiteinden der vleugels een korte witte
rookpluim, die zich enige meters achter de achterrand oploste.
Dit is vermoedelijk ontsnappende brandstof geweest.
Het vliegtuig viel in zee onder een langshelling van 20° - 30° enigszins naar links
overhangend. Na enige seconden stortten ook de staartvlakken, in twee stukken, en het
achterste deel van de romp neer in het water tussen de kust en het voornaamste deel
van het vliegtuig. Alle inzittenden kwamen om het leven.
Ondanks beweringen elders, staat het vast dat er geen explosies dan wel brand
waargenomen werd.
De wrakdelen lagen op ongeveer 50 meter diepte op de modderige zeebodem, en veel delen
werden door duikers naar boven gehaald.
Ook de Koninklijke Marine nam met een duikersploeg aan de bergingsactie deel.
Alles werd minutieus onderzocht maar niets werd gevonden dat deze ramp zou kunnen
verklaren. Dus ook geen sporen van de bovengenoemde explosies/brand!
Weliswaar ging de verdenking uit naar een storing in de stuurautomaat die een zodanige
plotselinge koersverandering teweegbracht dat een oncontroleerbare val ontstond met de
fatale breuk als gevolg.
Maar voor deze hypothese werd geen enkel bewijs gevonden.
Gezagvoerder: J.C. Plesman(†)
Copiloot:    J. Tuyt(†)
Copiloot:    J. van Kuyk(†)
Derde Piloot: A.G. Modard(†)
Telegrafist:  L. Post(†)
Telegrafist:  J.N.W. Hout(†)
Bwk:          D.M. Grandia(†)
Bwk:          J.A. van der Meer(†)
Steward:      P.J. Overbeek(†)
Steward:      J.H. Ross(†)
Stewardess:   C. Timmermans(†)
 
Passagiers: M. Abd. Moharram Bey(†); A.B. Ahmed EI Tongi(†); M.M. Ahmed(†); A.L. Broos(†);
H. Broos(†); M.S. Broos(†); F.G.D. Dikkers(†); M.F. van Dort(†); W.J. van Dort(†);
W.J. van Dort(†); I.C. Esser(†); R.D. Esser(†); H. Esser-Schieberl(†); M.M.M. Ghazi(†);
C.H. van Hasselt(†); J.G. van Hasselt(†); W. van Hasselt(†); E. van 't Hof(†);
S.K. van 't Hof(†): G.A. Idenburg(†); M.M. Idrahim(†); J.C. Meelhuyzen(†)
(Op de passagierslijst stond mr. Idrahim vermeld als Jdranim)
 
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
 
Naschrift.
Zoals gewoonlijk bij ongevallen waar geen duidelijke oorzaak wordt gevonden, gebeuren
er twee dingen: zelfbenoemde deskundigen geven wèl een verklaring en er duiken (voornamelijk
in de dagbladpers) complottheorieën op. Viruly deed die laatste eens af als 'indianenverhalen'.
Zo ook bij de "Roermond"!
Er ging (en gaat nog steeds!) het gerucht dat de bemanning niet in de cockpit aanwezig
was tijdens de ramp. De bemanning zou n.l. niet in het wrak (van de cockpit) teruggevonden
zijn.
Grotere (en wrangere) onzin kun je m.i. eigenlijk niet verkopen!
Het hele wrak en met name de cockpit werd in dermate kleine fragmenten teruggevonden
dat het begrip 'erin' volkomen misplaatst is!
Uit het onderzoek bleek ook niets dat een dergelijke conclusie rechtvaardigt.
Er is een nauwkeurig verslag van de werkzaamheden van de duikers die op de zeebodem
tussen de wrakdelen onderzoek hebben gedaan en delen gesorteerd hebben om voor nader
onderzoek omhoog te doen takelen.
En ik heb al diverse pogingen gedaan om bij lieden die dit gerucht weer eens herhaalden
dan wel 'citeerden' aanwijzingen te krijgen op welke onderzoeksgegevens het gerucht
dan wel gebaseerd zou zijn.
Het zal u niet verbazen dat die pogingen vruchteloos bleven. 
En zoals gezegd, de deskundigen vonden bij hun onderzoek niets dat tot een conclusie
over de positie van de bemanning tijdens de ramp zou kunnen leiden en evenmin iets
waarop een eventuele theorie over de oorzaak gebaseerd kon worden.
Ook vergelijking met latere incidenten/ongevallen -het verloop daarvan werd natuurlijk
nauwkeurig bestudeerd- leverde geen overeenkomsten met deze "Roermond"-ramp.
En een complottheorie?
In Egypte ging men er vanuit dat het ongeval een aanslag was op passagier Mahmoed Ibrahim,
een legerofficier die op weg was naar Zweden voor besprekingen met Bofors.
En ook een meerdaags visum voor Nederland had.
Ook vanwege zijn verrichtingen als jachtvlieger tegen de nieuwe Joodse staat werd hierbij
de zionistische beweging als verdachte opgevoerd.
Aan de wrakdelen en de stoffelijke resten van de slachtoffers zijn geen sporen van
explosie of brand gevonden.
En tenslotte bleek in 1962 (men deed nog steeds onderzoek!) dat er tijdens voorafgaand
onderhoud aan de "Roermond" een incident had plaatsgevonden dat al die tijd angstvallig
verzwegen was. "Onder de pet gehouden" zou men tegenwoordig zeggen.
   

23.06.1949  PH-TPT  Douglas DC-6               43116     Lissabon(CS)        Terug / Top
Tijdens de nadering door de bliksem getroffen. De radio-installatie raakte defect maar
kon nog dezelfde dag gerepareerd worden.
Bestuurder: J.J. Abspoel.
 
26.06.1949  PH-NCT  Piper J3C-65 Cub           22958     Haaksbergen         Terug / Top
De bestuurder huurde op Twente de NLS-Piper voor een privé-vlucht.
Bij het starten van de motor bleek de toerenteller niet te werken, maar desondanks
vertrok hij.
Na zeven minuten vliegen haperde de motor en liep het toerental sterk terug.
Alle bezwerende handelingen bleken vruchteloos en hij was dus gedwongen een noodlanding
te maken.
Vlak na touchdown, na zo’n acht meter rijden, sloeg het toestel vanwege de zachte grond
over de kop. Het werd ernstig beschadigd.
De inzittenden konden er ongedeerd uitklimmen.
Het incident had nogal wat gevolgen.
Ten eerste voor de bestuurder die niet op de hoogte was hoe betreffende motor te bedienen.
Zo had hij de carburateurverwarming op “koud” staan en wist van de bediening daarvan
niets af, hij was niet op de hoogte van de stuurhutcontrolelijst.
Hij had trouwens ook geen geldig brevet! Tenslotte werd een onderzoek ingesteld naar de
bedrijfsvoering van de NLS, daar bleek nogal wat mis te zijn.
Bestuurder: A. Voortman.
 
P.S. In het proces-verbaal dat door de plaatselijke veldwachter werd opgemaakt wordt vermeld dat op het op de
kop liggende vliegtuig kenmerk PH-TCN was aangebracht...
  
 
26.06.1949  PH-UCE  Piper J3C-65 Cub           18546     Oud-Alblas          Terug / Top
De bestuurder had wat nonchalant gevlogen en was wat verdwaald. In de veronderstelling
dat men op Ypenburg ongerust zou worden als hij te laat arriveerde zette hij het toestel
in een weiland aan de grond.
Op Ypenburg was 'men' niet erg enthousiast over deze handelwijze, ook al omdat er nog
voor 1,5 uur brandstof aan boord had en dat in een gebied met zoveel markante
herkenningspunten verdwalen een prestatie genoemd kon worden.
Bestuurder: J.H. Gorter.
 
28.06.1949  PH-NDR  Miles M.38 Messenger       6375      Noordwijk           Terug / Top
De bestuurder vloog (veel) te laag over het Noordzeestrand en dat werd waargenomen door
een hoofdagent van politie die proces-verbaal opmaakt.
De bestuurder èn zijn passagiers ontkenden het ten laste gelegde en zeiden alleen boven
zee laag gevlogen te hebben.
Bestuurder: K.J.E. Oberman. 
 
     De onbezoldigd veldwachter was dus niet bepaald slechts
       een 'spotter'.                        (Coll. H. Dekker)
     
   
29.06.1949  PH-UAA  de Havilland D.H.82A Tiger Moth  86585  IJsselmeer       Terug / Top
De bestuurder week af van zijn voorgeschreven route door een deel van zijn overlandvlucht
van Amersfoort naar Alkmaar boven water te gaan vliegen.
Zonder enige reden nam hij boven het IJsselmeer het gas geheel terug en daalde gedurende
drie à vier minuten naar een hoogte van ca. 150m.
Toen hij daarna weer gas gaf begon de motor haperend te lopen waarna hij weer een daalvlucht
inzette richting vasteland, tot een hoogte van ca. 30 meter.
Hierna leek de motor weer beter te functioneren en hij zette een langzame stijgvlucht
in die hem weer boven zee bracht. Op een hoogte van 60 meter boven het water hield de
motor er echter weer mee op en restte hem slechts een ditching in het IJsselmeer.
Het water was daar niet diep zodat hij op de bovenvleugel kon klimmen om daar te
wachten tot men hem met een roeiboot naar de kant haalde.
Later bleek dat hij bij de lange daling naar een hoogte van 150 meter (opdracht was
minimaal 360 meter!) verzuimd had om na iedere 500ft. daling even gas te geven
om de motor op temperatuur te houden. 
Bovendien had hij bij het naar voren bewegen van de gashefboom na de tweede daling per
ongeluk (dikke handschoenen!) de hoogtegas-hefboom ook mee naar voren bewogen.
Gebruik hiervan is beneden 5000ft niet toegestaan.
Bestuurder: H.W. Alings.
     

(Coll. H. Dekker)

   
     Bij onoordeelkundig gebruik zegt een dagelijks BvL niet
      zoveel.                                (Coll. H. Dekker)
     

03.07.1949  PH-133  ESG                        6021      Soesterberg         Terug / Top
De eerste start van deze nieuweling verliep niet voorspoedig.
Na zo’n 50 meter werd het toestel door een windvlaag omhooggeduwd, waarop de leerling
het richtingsroer vol uittrapte. Hierdoor raakte een vleugeltip de grond.
De poging tot corrigerend optreden van de lierman had op dat moment een averechts effect:
het toestel ging nog hoger, de kabel schoot los, het kwam weer met de rechter vleugeltip
aan de grond, zwiepte om en sloeg over de kop. De bestuurder bleef ongedeerd.
Bestuurder: J.J.A. Hoffman.
 
     Ongevallenrapport 1949 Nr.6.          (Coll. H. Dekker)
     
 
03.07.1949  PH-155  Schneider Grunau Baby IIb  6037      Teuge               Terug / Top
De nadering was wat laag, de bestuurster maakte de laatste bocht nogal langzaam en toen
ze bovendien al tijdens de bocht de kleppen opende was er geen houden meer aan.
Overtrokken en afgegleden. Voorkant romp tot spant zeven geheel vernield, de
bestuurster bleef ongedeerd.
Bestuurder: M. van Bruinesse.
 
03.07.1949  PH-163  Schneider Grunau Baby IIa  6045      Hilversum           Terug / Top
Te lage eindnadering waardoor de rechter vleugeltip een eindje over het prikkeldraad sleepte.
Vleugeltip beschadigd dus.
Bestuurder: P.J. Verschuyl.
 
04.07.1949  PH-TEB  Convair 240                78        Schiphol            Terug / Top
Bij het taxiën sloeg een steen tegen de schroef. Eén blad afgekeurd, schade $1770,-.
 
09.07.1949  PH-162  Schneider Grunau Baby      6044      =                   Terug / Top
De Auster R-5 zou de PH-162 overslepen naar Woensdrecht.
Tijdens de start ging er iets mis en de Auster liep cat. D schade op. Het effect op de
PH-162 weet ik niet.
 
12.07.1949  PH-TDF  Lockheed 749 Constellation 2558      Bombay(VT)          Terug / Top
Uit de uitspraak van de Raad voor de Luchtvaart: “Het vliegtuig voerde een speciale
vlucht uit van Batavia naar Amsterdam, en vloog op deze dag het traject Delhi-Bombay.
Aan boord was de 11-koppige bemanning alsmede 34 passagiers, waaronder 13 Amerikaanse
journalisten die op de thuisreis waren van een bezoek aan Indonesië.
Om 03.22 uur bereikte het vliegtuig met behulp van het MF-baken het vliegveld Santa Cruz
op een hoogte van 7000 feet. Hierna is het ook met behulp van het MF-baken door de
wolken gedaald tot een hoogte van 500-600 feet.
Het vliegtuig werd waargenomen toen het vliegveld naderde uit N.W.-richting,
waarbij het grondzicht had verkregen; het landingsgestel was uit en de landingsklappen neer.
Vliegende op een lage hoogte in O. of N.O.-richting, werd een bocht ingezet, teneinde
een landing uit te voeren op baan 23. Om " 03.50 kwam het vliegtuig echter in botsing
met een 674 feet hoge heuvel, welke op 3 mijl afstand O.N.O van het vliegveld is
gelegen.
Het vliegtuig werd totaal vernield waarbij alle inzittenden werden gedood”;
De Raad was van oordeel dat de gezagvoerder twee beoordelingsfouten had gemaakt:
“1e. het inzetten van een landingsprocedure op een hem uit eigen ervaring niet bekend
vliegveld onder weersomstandigheden, welke slechter waren dan die, omschreven in voor
landing op dit vliegveld gestelde weerminima.
2e. door, nadat hij boven het vliegveld was gekomen, zich op lage hoogte te wagen boven
een terrein, waarvan hij weten moest, dat er zich een voor zijn vliegtuig gevaarlijk
liggende heuvel bevond, welke ten gevolge van het slechte zicht en de lage bewolking
voor hem niet zichtbaar was.”
Voorts was de Raad van oordeel dat tot het optreden van het ongeval in belangrijke mate
heeft bijgedragen:
“a. dat de verkeersleiding niet geadviseerd heeft te wachten met de landing tot de
weersomstandigheden beter zouden zijn, dan wel uit te wijken naar een ander vliegveld;
b. dat de verkeersleiding een landingsbaan heeft aangewezen, die het noodzakelijk maakte,
dat het vliegtuig zich waagde boven het genoemde gevaarlijke terrein”.
Gezagvoerder:   A.N. van der Vaart(†)
Tweede piloot:  C.L. van der Kooy(†)
Derde piloot:   P. Zeeman(†)
Bwk:            J.W. Dalman(†)
Bwk:            H.R.J. Fronczek(†);
Telegrafist:    P. den Daas(†)
Telegrafist:    J.W. Hoogland(†)
Stewardess:     J. Bruce(†);
Stewardess:     C.M. Graf(†)
Steward:        J. Verhagen(†).
 
Passagiers: N.A. Barrows(†); J. Bloemink(†); J.H. Branyan(†); R. Chow Quan(†);
R. Chow-Long-Mo-Ching(†); F.W. Colwig(†); E. Diek Heiser(†); T.A. Falco(†);
H. van Ginkel(†); C.E. Gratke(†); A. Harteveld(†); B. Heath(†); B.D. Hulen(†);
M. Kinsbergen(†); H.R. Knickerbocker(†); N.S.J. Kooyman-Valkenburg(†); R.J. Landman(†);
G.M. van Leeuwen-ten Doesschate(†); L.C. Mahan(†); M.V. Mahoney(†); H. Merle(†);
S.D.J. Merle-Salderbeek(†); H.C. Milius(†); G.L. Moorad(†); W.H. Newton(†);
N. van Ophuysen(†); A.E. Pilgrams(†); A.I. Richardson(†); G.A. Rinckler(†);
F.L. Scheepens(†); C.S. Stelling(†); J. Stuart(†); H.H. van der Vegt(†);
W.F. van de Vegt-van Unem(†); J.G. Werkly(†).
 
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
 
NB. Het Indiase rapport spreekt over een bemanning van 11 personen en 34 passagiers.
Het gaat er ten onrechte vanuit dat de heer Richardson bij de bemanning hoorde.
Hij was weliswaar KLM employé maar was geen bemanningslid!
 
Dit ongeval gaf wel weer aanleiding tot de al vaker gevoerde discussie wie er in dat
soort omstandigheden nu de eigenlijke verantwoording draagt.
De verkeersleider die feitelijk en volgens allerlei internationale verdragen slechts
een informerende functie heeft, of de gezagvoerder die dan, op basis van alle hem ten
dienste staande informatie, de mogelijkheid heeft een afgewogen, verantwoorde beslissing
te nemen.
 

 
 De Uitspraak van de Raad voor de Luchtvaart.              (Coll. H. Dekker)

09.07.1949 PH-162  Schneider Grunau Baby   #    onbekend            Start mer R-5

09.07.1949 PH-162  Schneider Grunau Baby   #    onbekend            Start mer R-5

 
15.07.1949  PH-TDG  Lockheed 749 Constellation 2559      #                   Terug / Top
Door hagel beschadigd.
 
15.07.1949  SE-BGE  Klemm KL 35D               =         #                   Terug / Top
Noodlanding wegens brandstofgebrek.
 
     Werkplaatsrapportje betreffende de SE-BGE.
                                           (Coll. H. Dekker)
     
 
17.07.1949  PH-NCI  Cessna UK-78C Bobcat       5918      Ypenburg            Terug / Top
Terugkerend vanuit Brussel naderde de bestuurder het veld.
De toren meldde een onweersbui ten noorden van het veld, maar de nadering kon gewoon
doorgezet worden.
Vlak voor de landing brak de bui echter in alle hevigheid los waardoor hij z’n hoogte
verkeerd inschatte en te ver op het veld aan de grond kwam.
Teneinde een botsing met twee C-47's te vermijden forceerde hij een grondzwaai door
vol gas op de linker motor te combineren met vol remmen op het rechter hoofdwiel.
De linker onderstelpoot bezweek onder zoveel geweld en boog naar binnen, de linkervleugel
sleepte over de grond en na een zwaai van 90° kwam het toestel tot stilstand.
Bestuurder: M.C. Jelier.
   
 Linker landingspoot naar binnen gebogen. Linkervleugel geplooid, remklep beschadigd.     (Coll. H. Dekker)
 
     Het relaas van de heer Jelier.        (Coll. H. Dekker)
     
 
20.07.1949  PH-NDP  Fokker F25.2 Promotor      6067      Schiphol            Terug / Top
Nadere details ontbreken, maar de testvlieger schreef in het vluchtenboek “Hartzell-schroef,
motor defect”.
Bestuurder: G. Sonderman.
 
21.07.1949  PH-UCZ  Piper L-4J Grasshopper     13236     Ypenburg            Terug / Top
Vlak na de start begon de motor onregelmatig te lopen en keerde bestuurder weer terug.
Omdat hij geen rugwindlanding durfde te maken moest hij dus eerst nog het hele circuit
afwerken.
Op het dwarswindbeen daarvan sloeg de motor helemaal af. Dus rechtstreeks naar het veld
gestuurde en geland. De landing viel hard uit, onderstel raakte ontzet.
Bestuurder: A.F. van Bergen.
 
     Het Schade-Contrôle-Rapport dat door Avio-Diepen werd
     opgemaakt.                             (Coll. H. Dekker)
     
 
22.07.1949  PH-UDP  de Havilland D.H.82A Tiger Moth  3764  Ypenburg          Terug / Top
De leerling oefende landingen en de instructeur maakte dus steeds een doorstart.
Na de laatste (sic) landing gaf de instructeur dus weer vol gas maar toen het toestel
nog maar net los was, gaf de motor plotseling geen vermogen meer.
Rechtuit landing was vanwege de bomen verderop geen optie zodat de instructeur besloot
na een halve draai met de wind in de rug te landen.
Deze manoeuvre mislukte, de linker ondervleugel raakte met de tip de grond, een
grondzwaai volgde en het vliegtuig kwam (wèl na een halve draai!) op 45 meter vanaf
de rand van het veld tot stilstand.
Instructeur: B. Rodrigues Pereira. Leerling: M. Paauwe.
 
 Twee foto's van het neusstandje.                               (Resp. coll. H. Dekker en coll. W. Muntinga)
   
  De Uitspraak van de raad voor de Luchtvaart.             (Coll. H. Dekker)
  En de afwikkeling van de schade met de feitelijke eigenaar.
                                         (met dank aan Coen van den Heuvel)

23.07.1949  PH-91   Schneider Grunau Baby IIa  3 serie III  Venlo            Terug / Top
Bij een buitenlanding bleef de rechter vleugeltip achter een boompje hangen.
Bestuurder: H.A. Veder.
 
23.07.1949  PH-96   Schneider Grunau Baby IIa  6 serie III  Eelde            Terug / Top
De bestuurder kwam in het circuit wat hoog uit en besloot door nog een complete bocht
te draaien nog wat hoogte kwijt te raken. Dat lukt veel te goed, hij liet de snelheid
te veel teruglopen en het toestel gleed af.
Gelukkig had hij dus wél behoorlijk wat hoogte, en daardoor kon hij op twee meter
hoogte de normale vliegstand herstellen.
Hij zat daarbij boven een weiland waarop een landing wel mogelijk was geweest, maar toch
besloot hij alsnog door te vliegen naar het veld.
Hierbij vloog hij met de linkervleugel tegen een boompje dat op de zuidgrens van het
veld stond. De vleugel brak af en het vliegtuig sloeg vlak daarachter tegen de grond.
Bestuurder: G.P. Herwig.
 
     Ongevallenrapport 1949 Nr.10.          (Coll. H. Dekker)
     
 
25.07.1949  PH-UBP  North American AT-6A Texan 78-6538   Eindhoven           Terug / Top
De bestuurder was onder het toeziend oog van z’n instructeur landingen aan het oefenen.
De eerste twee gingen perfect, de derde was zó hard het toestel weer de lucht in
stuiterde.
De bestuurder trok de knuppel naar zich toe en gaf vol gas.
Hierbij raakte het toestel overtrokken en viel zeer hard met de linker vleugeltip
terug op de baan. Nog steeds met vol gas draaiende motor schoof het toestel, naar
rechts afdraaiend in de richting van baan 12.
Daar kwam het toestel, na eerst nog even een neusstand gemaakt te hebben, zwaar
beschadigd tot stilstand.
De bestuurder sloeg met z’n hoofd tegen het instrumentenbord en werd ernstig gewond.
Bestuurder: H. de Boer.
                                                                                                 (Coll. H. Dekker)
 
Uit het reparatierapport blijkt duidelijk dat het toestel dat daarna weer als PH-UBP ging vliegen slechts
voor een zeer beperkt deel de oorspronkelijke PH-UBP was!                                   (Coll. H. Dekker)
Lees in dit verband óók sectie 18 in de Vragenrubriek bij dit N.L.R.!

Nevenstaande foto heeft als 'vraag 92' in de vragenrubriek gestaan. Het blijkt de demontage van de PH-UBP na dit ongeval te zijn.

 
29.07.1949  PH-NDP  Fokker F25.2 Promotor      6067      Gilze-Rijen         Terug / Top
Het toestel was op Gilze-Rijen om voor de RLS gedemonstreerd te worden.
Dat was op de voorgaande dagen (26 t/m 28 juli) ook gebeurd.
Op de 29e werd slechts één vlucht van 40 minuten gemaakt waarna als commentaar in
het vluchtenboek kwam “pennen verlengde as uit de koppeling gekomen”.
Bestuurder: Spierenburg.
 
29.07.1949  OO-EIA  Piper J3C-65 Cub           12516     Soesterberg         Terug / Top
Om een uur of zes landde de bestuurder op Soesterberg in de veronderstelling dat het een
civiel vliegveld was. Dat was vanwege de aanwezig zeefvliegtuigen ook wel te begrijpen.
Aangezien er verder niets tegen hem aangevoerd kon worden werd na opmaking van een proces
verbaal (dat dus wel!) het toestel een uur later weer vrijgegeven.
Bestuurder: P. Moers.
 
30.07.1949  PH-171  Schneider Grunau Baby IIb  6053      Otterloo            Terug / Top
Tijdens de nadering voor een buitenlanding op een geploegde akker overtrokken en afgegleden.
Getuigen zagen dat de vleugels vlak voor het naar beneden dook nagenoeg verticaal
stonden.
Vlak daarop dook het vliegtuig recht naar beneden en dook met de neus omlaag in een
kippenren tegen de grond. De bestuurder raakte hierbij ernstig gewond.
Bestuurder: F.J. Albracht.
 
 De romp werd tot spant 7 totaal vernield, vleugeltorsieneus plaatselijk beschadigd en de rechter tip van het  
 hoogteroer was bij het scharnier afgebroken.                                                (Coll. H. Dekker)
   
     Ongevallenrapport 1949 Nr.9.           (Coll. H. Dekker)
     

31.07.1949  PH-NCU  Piper J3C-65 Cub           22939     Hilversum           Terug / Top
Tijdens een reclamevlucht had de bestuurder eigenlijk voortdurend last van buien en tegenwind.
Hij moest steeds omwegen maken om buien te vermijden en daardoor had hij
geen precies beeld meer van zijn brandstofvoorraad.
Toen hij dan ook weer in de buurt van Hilversum kwam nam hij het zekere voor het
onzekere en zette uit voorzorg het toestel aan de grond nadat hij eerst het reclamenet
had afgeworpen.
Bestuurder: R.W. Oosterhuis.
 
     De heer Oosterhuis schreef zelf een gedetailleerd verslag
     van zijn vlucht.                      (Coll. H. Dekker)
     
 
01.08.1949  PH-TED  Convair 240                110       Kastrup(OY)         Terug / Top
Een incident geheel identiek aan dat van 6 juni!
Direct na touchdown begon het toestel naar rechts te trekken en weer slaagde de
bestuurder erin het toestel op de baan te houden.
Toen het tot stilstand was gekomen en hij het onderstel controleerde bleken de twee
linker banden lek te zijn en op de andere twee waren slijtplekken ontstaan.
De wielen moesten dus geblokkeerd zijn geweest.
Bestuurder: D.H. Sewell.
 
 Het rapport van bestuurder Sewell.                                                          (Coll. H. Dekker)
 
03.08.1949  PH-TDH  Lockheed 749 Constellation 2564      Atlantische Oceaan  Terug / Top
De verschijnselen leken op blikseminslag maar de hierbij gebruikelijk slag werd niet
gehoord. Vonkvorming bij elektrische schakelaars, brandwaarschuwing voorste bagageruim,
rookontwikkeling bij spanningsregelaars kortom een zorgwekkende situatie.
De boordwerktuigkundigen schakelden de hoofdschakelaar en de generatoren uit en er werd
CO2 in het bagageruim gespoten.
Met als enige verlichting een zaklantaarn werd doorgevlogen.
Toen de situatie stabiel leek werden alleen de hoognodige elektrische apparaten en
verlichting weer aangezet.
Hierna werd de tussenlanding op Prestwick overgeslagen en werd direct doorgevlogen naar
Amsterdam.
Het onderzoek wees uit dat er een kabel bij de oorspronkelijke montage klemmend was
gemonteerd waardoor de isolatie beschadigd was.
Advies van de boordwerktuigkundigen was om een noodverlichting op droge batterijen te
installeren, en meer zaklantaarns mee te nemen.
Boordwerktuigkundigen: J. Koops en R. Smit.
 
04.08.1949  PH-TDC  Lockheed 749 Constellation 2551      #                   Terug / Top
Wegens een storing in het hydraulisch systeem had het toestel geen remdruk.
Het toestel botste tegen een Harvard. Een blad van de schroef moest worden afgekeurd, de
schade was $3732,-.
 
06.08.1949  PH-NAR  Fokker S.9                 6174      Metelen(D)          Terug / Top
Van dit ongeval bestaan twee nogal verschillende lezingen.
Opmerkelijk is echter wèl dat ze beide door de bestuurder werden gedaan!
De bestuurder was sinds een maand eigenaar van het toestel en was zich, naar zijn
omgeving verklaarde, aan het bekwamen in kunstvliegen.
Hij startte met een passagier en begon na een half uurtje vliegen z’n nieuwe
kunstje, loopings maken, uit te voeren. Na de eerste looping kwam hij wat laag uit
maar toch gaf hij weer vol gas voor nog eentje.
Bijna op het hoogste punt schopte hij het voetenstuur om en ging over in een Immelman.
Die mislukte echter en de beide inzittenden kwamen op de kop in de riemen te hangen.
De bestuurder liet de knuppel los om zich met beide handen vast te houden, toen dat
niet meer nodig was gaf hij snel weer gas maar de motor sputterde en stopte geheel.
Hij meende een geschikt noodlandingsveld te zien, naderde dat, maar veranderde toch
van gedachten.
Hij probeerde een bocht te draaien naar een ander veld, gleed af en sloeg in vlakke
stand tegen de grond. Onderstel werd er onder weg geschoven.
Uit de tweede versie van het verhaal was de suggestie van kunstvliegen geheel verdwenen.
Voor de rest van de geschiedenis: zie 9/11!
Bestuurder: G.J. Reysoo.
 
 De Uitspraak van de Raad voor de Luchtvaart.            (Coll. H. Dekker)
 
07.08.1949  PH-130  ESG                        6018      Venlo               Terug / Top
Op zes meter hoogte overtrok de leerling het toestel. Het gleed af en bij de aanraking
met de grond is de A-bok gebroken.
Bestuurder: M.H.M. Coonen.
 
     Ongevallenrapport 1949 Nr.14.          (Coll. H. Dekker)
     
 
09.08.1949  PH-#    Lockheed Constellation     =         Atlantische Oceaan  Terug / Top
Storing in de stuurautomaat. Slechts de snelle tussenkomst van de bestuurder, die met
de riemen om op z’n plaats zat, heeft een ongeval kunnen voorkomen.
De storing bestond uit een “kortsluiting van de gelijkrichterlamp 6x5 in de versterker
van de stuurautomaat, met daaruit volgende verbranding van een spanningstransformator”.
Het gevolg van deze storing was een beangstigend slingeren van het vliegtuig.
Bestuurder: Bosman.
Dit incident richtte de onderzoekers van de Bari-ramp (zie 23/6) met name op de stuurautomaat.
Maar, zoals gezegd, er werd bij dát onderzoek niets concreets gevonden.
 
     In het dossier van de PH-TER werd aan dit incident
      gerefereerd.                           (Coll. H. Dekker)
      
 
14.08.1949  OO-SRA  Avro 652A Anson I          MG247     Schiphol            Terug / Top
Het was de bedoeling met een lading kreeften aan boord van Stavanger naar Eelde te
vliegen. Wegens problemen met de communicatie met Eelde en de mist die daar hing,
vloog de bestuurder door naar Schiphol.
Daar waren de omstandigheden echter precies zo.
Weliswaar brachten de diverse peiling hem boven het veld maar beide pogingen om
voorzichtig grondzicht te krijgen mislukten.
Aangezien hij echter amper meer brandstof had (na de crash bleek er nog 15 liter in
de tanks te zitten) was hij wel gedwongen bij z’n derde poging door te zetten.
Hij daalde door tot hij de grond zag.
Het vliegtuig vloog rakelings langs de stationsgebouwen, over het platform, raakte
daar al een trap en verder, voor het tot stilstand kwam in de Noordoost hoek van het
luchtvaartterrein, nog een paar lantaarnpalen, een hekje en een houten keet op wielen.
In de wandelgangen werd opgevangen dat er in het stationsgebouw enige paniek ontstond
omdat Prins Bernhard daar op dat moment aanwezig is.
Daarvan geven mijn bronnen echter geen bevestiging.
Bestuurder: J. Bogaerts. Telegrafist: A. Weltens.
 
Een wonderlijk goede afloop na al die obstakels. (Coll. H. Dekker)
   
     De beschrijving van het ongeval uit het rapport. (Coll. H. Dekker)
     
 
16.08.1949  PH-130  ESG                        6018      Venlo               Terug / Top
Ruim een week geleden gecrasht en nu alweer vliegen? Inderdaad, de PH-130 werd snel
gerepareerd met A-bok en linkervleugel van de PH-131.
Maar weer ging het mis. Op vijf meter hoogte overtrok de leerling het toestel en dook
tegen de grond. De leerling was ongedeerd, de ‘nieuwe’ A-bok was weer vernield.
Bestuurder: G.W.A. Mercus.
 
18.08.1949  PH-TEH  Convair 240-4              124       Rome(I)             Terug / Top
Het was vlagerig weer, en in de eindfase van de nadering werd het toestel plotseling
naar rechts weggezet.
Het neuswiel raakte de eerste baanlamp, hierdoor werd een overshoot uitgesloten.
Het toestel was nu met alle wielen aan de grond, maar met de rechter hoofdwielen
naast de baan.
De neuswielbesturing functioneerde ook niet meer zodat het meer dan 100 meter duurde
voor met behulp van de remmen het toestel weer geheel over de baan reed.
Bij deze manoeuvre werden nog eens drie baanlampen geraakt, ook met de propeller.
Al met al een behoorlijke schade dus.
De bemanning sprak nadrukkelijk zijn waardering uit voor de twee stewardessen die de
reacties van de passagiers in de hand hielden door te reageren alsof het niets meer
dan een wat harde landing was geweest.
Gezagvoerder: A. Ravenhill. Copiloot: J. Bateman. BwK’s: C. Hogerwerf en J. Remmerswaal.
Telegrafist: A. Stam.
En dan hadden m.i. die stewardessen ook wel even genoemd mogen worden!
   
     De beschadigde propeller #2.           (Coll. H. Dekker)
     
   
Captain Ravenhill maakte het rapport.                                                        (Coll. H. Dekker)
 
21.08.1949  PH-186  ESG                        KZC-1     Valkenburg          Terug / Top
Na het loskomen bij de start prikte de leerling opeens bij. Vanaf 1 à 1½ meter kom
je dan direct de grond tegen.
Het toestel bleef ala gevolg van een gebroken schaats rechtop in de grond staan.
Bestuurder: A. Zeestraten.
 
24.08.1949  PH-TEO  Lockheed Constellation     2084      Curaçao(PJ)         Terug / Top
Bij het intrekken van het onderstel na de start werd een wieldeur beschadigd.
De schade bleef beperkt: $95,-.

27.08.1949  PH-NDB  Auster Mk.V                =         Bussum              Terug / Top
Klacht over laagvliegen en stunten van een inwoner van Bussum. De bestuurder zei dat
z'n schoonvader bij hem in Naarden op bezoek was en dat hij 'even wilde groeten'.
Bestuurder: F. Huyer.
 
"De heer Huyer beloofde dat herhaling niet meer zou voorkomen".                              (Coll. H. Dekker)
  
31.08.1949  PH-UBL  North American AT-6A Texan 78-6044   Gilze-Rijen         Terug / Top
De leerlingen werd steeds voorgehouden na de landing eerst stil te staan en dan pas het
staartwiel te ontkoppelen en de flaps op te trekken.
De leerling wilde na de landing op baan 18 snel nog baan 21 opdraaien maar daarvoor
moest wel de staartwiellock uitgetrokken worden. De snelheid was echter nog te groot en
een fikse grondzwaai volgde; “de linker tip iets beschadigd en de linker strut iets gebogen”
(leerling), “linker landingspoot werd ontzet en vleugel beschadigd” (chef vliegdienst).
Bestuurder: A.C. Guys.
 
  "... dat hier een gevoelige straf op z'n plaats is".                                    (Coll. H. Dekker)
   
00.08.1949  PH-NBL  Fokker F.25.2 Promotor     6071      Spanje(EC)          Terug / Top
            PH-NBR  Fokker F.25.2 Promotor     6075
De toestellen waren in Spanje t.b.v. van het proefvluchtenprogramma en ze waren ook verhuurd
(ter evaluatie?) aan een luchttaxibedrijf.
Het was de bedoeling dat ze omstreeks september 1949 teruggevlogen zouden worden naar
Nederland maar werden vlak daarvoor bij een zeer zware hagelbui ernstig beschadigd.
Ze werden over de weg teruggehaald naar Nederland, en kwamen daar medio december aan.
Wat de zin daarvan was ontgaat me trouwens, ze waren zwaar beschadigd en in Nederland
waren de besprekingen over het stopzetten van het programma en het op Soesterberg
opslaan van de afgebouwde (en nog steeds onverkochte) exemplaren reeds gestart.
Het lijkt logischer dat het terugbrengen beperkt zou blijven tot de motoren en de
instrumenten.
 
20.09.1949  PH-UBZ  North American AT-6A Texan 78-4641   Eindhoven           Terug / Top
Bij de landing bleken er opeens drie koeien op de baan te lopen.
Eén hiervan kon niet worden ontweken.
Het vliegtuig kwam 50 meter naast de baan tot stilstand.
Neus en vloeistuk van de centersectie waren zwaar beschadigd en moesten later vervangen
worden, het toestel kon in deze toestand nog wel weer naar Gilze-Rijen terugvliegen.
De koe overleefd de botsing niet.
Vlak na dit incident werd er voor een goede afrastering gezorgd!
Instructeur: de Bruin.
                                    (Coll. H. Dekker)
     
 
24.09.1949  PH-UCM  Piper L-4J Grasshopper     13365     Ypenburg            Terug / Top
De eerste solo-vlucht wordt onvermijdelijk gevolgde door de eerste solo-landing.
Deze was erg hard en het toestel stuiterde zo’n vijf meter de lucht weer in en maakte
een zwaai naar links. De leerling gaf direct vol gas teneinde nog een keer rond te gaan.
Waarschijnlijk heeft hij toen in een soort kramptoestand te veel links voetenstuur
gegeven, nèt verkeerd dus.
Het toestel zakte over links door en viel tegen de grond met linker wiel en propeller,
het stuitte nog een keer op en kwam vervolgens neer op rechter vleugeltip en neus.
Forse schade dus.
Bestuurder: A.A.J. Philippo.
 
 Twee min of meer gelijkluidende lezingen van dit incident.                                 (Coll. H. Dekker)
 
28.09.1949  N6401N  Stinson Reliant            =         Abbenes             Terug / Top
De bedoeling was om van Le Touquet(F) naar Göteborg(SE) te vliegen met een tussenlanding
op Ypenburg. Vanwege de mist vloog de bestuurder dit veld voorbij en en was genoodzaakt een
noodlanding te maken bij Abbenes.
Pas op 30/9 was de mist opgetrokken en kon van het landingsveld weer worden opgestegen om
naar Ypenburg te vliegen.
Bestuurder: G. Laurell.

02.10.1949  PH-124  ESG                        6012      Hilversum           Terug / Top
De leerling zou opgelierd worden en een vluchtje met S-bochten.
Hij werd veel te hoog opgelierd. Dat had geen invloed op die S-bochten, dat ging prima,
maar toen moest er geland worden en hij wist niet beter te doen dan naar beneden te
sturen tot hij niet lager kon.
Harde landing dus, het toestel sprong weer op en kwam aan de rand van het veld met de
neus in de grond rechtop te staan.
Bestuurder: A. Schoenmaker.
 
     Ongevallenrapport 1949 Nr.13.         (Coll. H. Dekker)
     
 
02.10.1949  PH-184  Schneider Grunau Baby IIa  =         IJmuiden            Terug / Top
De eerste vlucht van de EZZC-Baby boven het strand. Het was ook gelijk de laatste
die dag. Bij de landing werd het stabilo beschadigd door een stuk betonijzer.
 
11.10.1949  PH-UCV  Piper L-4J Grasshopper     13238     Nomény(F)           Terug / Top
De bestuurder zou deelnemen aan de Rallye des Vins Fins d’Oran in Noord-Afrika.
Na de start vanuit Luxemburg richting Nancy kwam hij na ongeveer een uur vliegen in
een -niet voorspeld- laaghangend wolkendek terecht.
Hij probeerde door langzaam lager te gaan vliegen weer grondzicht te krijgen, tot zijn
passagier hem attent maakte op de aanwezigheid van bomen in de mist.
Hij trok vol gas sterk op om de nu ook voor hem opduikende bomen te ontwijken.
Hierbij gleed hij door te lage snelheid af en viel in het bos.
Het contact werd afgezet en beide inzittenden verlieten het wrak ongedeerd.
Het toestel werd niet meer gerepareerd.
Bestuurder: Th.A. Groen.
 

Links de melding van de noodlanding en onder het persbericht waaruit blijkt dat er geen onderzoek door de Raad zal worden ingesteld.       (Coll. H. Dekker)

   
12.10.1949  PH-TBG  Douglas C-47A              9510      Dar-es-Salaam(5H)   Terug / Top
Bij het proefdraaien bleek dat motor #2 sterk stampte. Men kon geen oorzaak vinden en
besloot als check de propellers der motoren onderling te wisselen. Hierbij werd een
afgebroken tand van een bladtandwiel gevonden en bij nadere inspectie bleek aan elk
bladtandwiel een tand te missen.
 
17.10.1949  PH-NDF  de Havilland D.H.82A Tiger Moth       83455   Teuge      Terug / Top
Tijdens de landing bezweek de bout waarmee de voorstijl van het onderstel aan de romp
bevestigd was.
De rechter ondervleugel zakte naar de grond en het vliegtuig zwaaide dus naar rechts,
waarna het met de neus voorover en de staart omhoog tot stilstand kwam.
Bestuurder: J. Vastenouw.
 
     De bestuurder vertelde over het gebeurde, de gwk'er gaf
      een overzicht van de schade.          (Coll. H. Dekker)
     
 
19.10.1949  PH-NCY  Piper PA-12 Super Cruiser  12-1998   Oran(7T)            Terug / Top
Na deelname aan een rally voor sportvliegers (zie PH-UCV 11/10) diende de bestuurder
een vliegplan in voor een vlucht naar Tanger.
Onderweg veranderde hij echter van gedachten en vloog naar Spanje.
Direct na zijn aankomst te Alicante verzocht hij de autoriteiten om Oran te waarschuwen.
Dat deden ze wel, maar pas een dag later!
Zich van geen kwaad bewust vloog hij de dag daarna terug naar Nederland.
Omdat hij echter niet in Tanger arriveerde werd er een grootscheepse zoekactie boven
de Middellandse Zee op touw gezet.
Bestuurder: K.A. van Beek.
 
 De Uitspraak van de Raad voor de Luchtvaart met een kaartje waarop de
 route(wijziging) duidelijk zichtbaar is.                (Coll. H. Dekker)
 
23.10.1949  PH-130  ESG                        6018      Venlo               Terug / Top
Met welke A-bok het toestel nu vloog is mij niet bekend (zie 7/8 en 16/8!) maar ook
deze keer liep het niet goed af!
De bestuurder drukte om onverklaarbare redenen (ook niet door hemzelf) op een hoogte
van ongeveer twee meter de knuppel naar voren: A-bok geheel gekraakt, beide vleugels
gebroken.Hierna is mij niets meer over dit toestel bekend, mogelijk was dit de genadeslag.
Bestuurder: H.M. van Well.                    
 
25.10.1949  PH-UCZ  Piper L-4J Grasshopper     13236     Sidi-bel-Abbes(7T)  Terug / Top
Toen de bestuurder bij het veld aankwam was er net een zeer vlagerige wind opgestoken
die landen eigenlijk onmogelijk maakte.
Gezien zijn brandstofsituatie had hij echter geen keus.
Bij de eerste aanraking met de grond werd onderstel aan de rechterkant al ernstig beschadigd
en maakte hij een doorstart. De tweede keer maakte hij de landing dus op
het rechter wiel en dat ging bijna helemaal goed, alleen eindigde de uitloop in een
neusstand.
Hierbij werden ook nog de schroef en de neus beschadigd.
De NLS zorgde voor vervangende onderdelen zodat het vliegtuig daar provisorisch
gerepareerd kon worden en overgevlogen kon worden naar Nederland.
Bestuurder: J.E. Barendsen.
 
 De verklaringen van resp. de bestuurder en van de chef-vliegdienst.                         (Coll. H. Dekker)
  
25.10.1949  OY-DGE  Auster J/1 Autocrat        1890      Meppel              Terug / Top
Voorzorgslanding wegens mist.
Bestuurder: Anderson.
 
27.10.1949  PH-TCE  Douglas DC-4-1009          42995     Amsterdam           Terug / Top
Blikseminslag, schade aan beide ailerons en het richtingsroer.
 
                                   (Coll. H. Dekker)
     
 
27.10.1949  PH-TEG  Convair 240-4              123       Brussel(OO)         Terug / Top
Blikseminslag, schade aan rompneus en hoogteroer.
Gezagvoerder M. Kachuk. Boordwerktuigkundige: J.H. Rollman.
 
     Een overzicht van de schade.           (Coll. H. Dekker)
     
 
28.10.1949  PH-UAY  de Havilland D.H.82A Tiger Moth  3180  Ypenburg          Terug / Top
Het ongeval vond plaats tijdens oefeningen in landen en starten.
Bij een landing die wat ver op het veld plaats vond, dacht de instructeur dat er nog
genoeg baan over was voor een doorstart.
Dat viel tegen. Het vliegtuig had bij de rand van het veld te weinig hoogte, waardoor
een boom die in de vliegbaan stond werd geraakt.
De rechter ondervleugel werd ernstig beschadigd. Gezegd moet worden dat de botsing
ook een gevolg van het zo gefixeerd zijn op een daar ook staand huis dat de aanwezigheid
van de boom geheel vergeten werd.
Instructeur: D.H. Lambermont. Leerling: J.P.H. Aarts.
 
     Daan Lambermont nam de schuld op zicht. (Coll. H. Dekker)
     
 
05.11.1949  OY-ABI  Miles M.14 Magister        2026      IJpolder            Terug / Top
Voorzorgslanding wegens brandstofgebrek. Nadat vanaf Schiphol benzine was gebracht
werd het toestel alsnog naar Schiphol gevlogen.
 
     Krantenknipsel waarvan de herkomst
      mij onbekend is.
     
   
09.11.1949  PH-NAR  Fokker S.9                 6174      Teuge               Terug / Top
De bestuurder werd van vliegveld Twente geweerd omdat zijn manier van vliegen niet acceptabel
werd geacht. En dat hing samen met het compleet negeren van de belangen van anderen.
Na vele correctiepogingen wist men niet anders te doen dan hem de toegang ontzeggen. Zie ook 6/8.
Hij verzocht toen aan de bekende heer A.L. Bauling of hij zijn toestel op Teuge mocht stallen.
Vergezeld van de nadrukkelijke waarschuwing dat er niets getolereerd zou worden werd hierin
aarzelend toegestemd.
Op 8 november daagde hij ‘de goden’ al uit.
Hij vloog na de start zeer laag en zeer ongedisciplineerd over het veld en verdween richting
Twente.
Bij terugkomst beloofde hij plechtig beterschap.
Maar de volgende dag was het helemaal mis. Na een paar goed uitgevoerde starts en landingen
brak de ban. Hij vloog veel te laag tussen de gebouwen door, maakte op zeer lage hoogte een
looping (zie 6/8!) zette het toestel aan de grond en verwachtte van de deskundige toeschouwers
(Rood, Vastenouw, de Groot) bevestigend antwoord op z’n vraag “Heb ik dat niet netjes gedaan?”.
Hem werd verder vliegen vanaf Teuge verboden.
 
09.11.1949  PH-TCE  Douglas DC-4               42995     Athene(SX)          Terug / Top
Bij het taxiën werd de schroef beschadigd door steenslag. Drie bladen waren zodanig beschadigd
dat de schroef ter plekke verwisseld moest worden. Schade bedroeg $2502,94.
 
11.11.1949  PH-TPW  Douglas DC-6               42900     Dakar(6W)           Terug / Top
Bij aankomst op Recife bleek wiel #2 gebroken. Het velgdeel werd gevonden op de plaats
waar het toestel de baan raakte en men concludeerde dat het wiel bij de start vanaf
Dakar gebroken moest zijn.
Er werd een compleet wiel van SAS geleend.
Bestuurder: v.d. Heide. Boordwerktuigkundigen: W. van Driel en J. Galjart.
 
     Het storingsrapport dat bwk Van Driel opstelde.
                                             (Coll. H. Dekker)
     
 
11.11.1949  PH-UBZ  North American AT-6A Texan 78-4641   Veghel              Terug / Top
De opdracht aan de bestuurder was een oefenvlucht in de buurt van Eindhoven met wat
landingen op het veld daar.
Hij nam echter een mede-leerling mee, de stuurknuppel uit de achterste cockpit werd
niet verwijderd en de heren hebben beurtelings kunstvluchten uitgevoerd.
Op de terugweg naar Gilze-Rijen werd vanaf 300 meter hoogte een flauwe duik in de
richting van twee schepen in de Zuid-Willemsvaart ingezet.
Of dit een bewuste ‘aanval’ was kon niet worden vastgesteld.
Toen de bestuurder geen merkbare pogingen deed uit de duik op te trekken heeft de
medeleerling op het laatste moment de knuppel getrokken.
Dit mocht echter niet meer baten.
Vermoedelijk kwam het toestel nog wel iets vlakker te liggen, maar direct daarna
botste het onder een vrij vlakke hoek, naar rechts overhellend, met grote kracht
tegen de grond.
Het vliegtuig werd totaal vernield, de bestuurder kwam om het leven, de medeleerling
werd zwaargewond.
Bestuurder:    E. Verspoor(†)
Medeleerling:  C.R. Prins.
 
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
 

Dat de leerling het ongeval overleefde mag een wonder heten! (Coll. resp. Doewe Pelleboer en H. Dekker)

 
 De Uitspraak van de Raad voor de Luchtvaart.            (Coll. H. Dekker)
 
18.11.1949  PH-UBE  North American AT-6A Texan 78-6556   Gilze-Rijen         Terug / Top
Het toestel was van Gilze-Rijen vertrokken voor een vlucht naar Eindhoven.
Daar kwam het echter niet aan. Na een (telefonische) zoekactie bleek het naar
Gilze-Rijen te zijn teruggekeerd.
 
18.11.1949  PH-UCZ  Piper L-4J Grasshopper     13236     Gent(OO)            Terug / Top
Een vergelijkbaar geval. Het vliegtuig raakte zoek op een vlucht van Monetau (zegt mijn bron,
betreft mogelijk Montcau ?HD) naar Gent zoek.
Er werd rondgevraagd, op Gent wist men van niets.
 
20.11.1949  PH-TFA  Douglas C-47A              13462     Oslo(LN)            Terug / Top
Het toestel was gecharterd door Youth Aliyah (“Europahulp”) om Joodse kinderen van
Tunis naar Noorwegen te vliegen voor een vakantie.
Onderweg was de radioverbinding al niet best en ook bij de nadering van Fornebu was
het contact slecht.
Om 16.50 uur verzocht het vliegtuig Fornebu om QDM-peilingen.
Die werden gegeven vanaf 16.53 en om 16.56 werd de baanverlichting ontstoken.
Hierdoor daalde de spanning zodanig dat de peiltelegrafist moest overgaan op batterij-
aandrijving.
Dit overschakelen duurde een paar seconden en was er dus geen contact met het vliegtuig.
Toen de telegrafist het vliegtuig weer opriep kwam er geen reactie.
Andere telegrafisten hoorden dat het peilsignaal van de PH-TFA om 16.56 midden onder
het uitzenden afgebroken werd.
Dit is het laatste wat men van het vliegtuig hoorde.
Ongeveer gelijktijdig met het peilverzoek had de PH-TFA nog telefonieverbinding met
Fornebu opgenomen. Deze verbinding was ook zeer slecht, uit de geluidsband heeft men
later alleen de woorden ”one thousand feet contact” kunnen opmaken.
Ook dit contact vond dus om ca. 16.56 uur plaats.
Toen om 17.30 nog steeds de verbinding niet hersteld was, en de verkeersleiding ook
geen bericht ontvangen had dat andere stations dat wel hadden, werd een zoekactie
ingesteld.
Pas op 22/11 werd het wrak om ca. 11.00 uur gevonden in Hurumland aan de Westzijde
van het Oslofjord.
Het vliegtuig was geheel vernield en de wrakstukken lagen verspreid over een grote
oppervlakte. Daar waar de hoofdmassa van de wrakstukken zich bevond was brand ontstaan.
Behalve een jongetje van 11 jaar kwamen alle inzittenden om het leven.
Als oorzaak van de crash werd door de Raad, ook op basis van het Noorse onderzoek,
verondersteld dat de bestuurder teneinde vrij van de bewolking te blijven, de nadering
beneden de voorgeschreven minimumhoogte heeft uitgevoerd.
Omdat op de door hem gekozen hoogte nog steeds flarden bewolking voorkwamen, en zich
daar ter plekke meestal vormen rond de heuveltoppen, is hij -nog steeds
veronderstellenderwijs- tegen de betreffende heuveltop gevlogen.
Gezagvoerder:  L.J. Frouws(†)
Copiloot:     A.S. van der Touw(†)
Telegrafist:   M. Westenberg(†)
Bwk:           K.H. Stukje(†)
 
Passagiers:
D. Allal(†); I. Allal; V. Allal(†); R. Allal(†); Y. Besnainou(†); Y. Besnainou(†);
J. Branli(†); C. Cohen(†); G. Demri(†); M. Diai(†); P. Diai(†); R. Diai(†); M. Galula(†);
R. Galula(†); G. Hattab(†); G. Hattab(†); J. Hattab(†); R. Hattab(†); I. Heial(†);
D. Isreal(†); Jensen(†); E. Louzoun(†); J. Louzoun(†); W. Louzoun(†); I. Sebag(†);
J. Tubania(†); W. Tubania(†); W. Tubania(†); C. Uzan(†); F. Uzan(†); Zaiontz(†).
 
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
Dat er nog een overlevende was mag een wonder genoemd worden!                                 (Coll. H. Dekker)
   
 De Uitspraak van de Raad voor de Luchtvaart.             (Coll. H. Dekker)
 
02.12.1949  PH-TEO  Lockheed 049 Constellation  2004    Verenigde Staten(N)  Terug / Top
Tijdens de start door een vlucht wilde ganzen gevlogen. Schade $150,-.
 
     Krantenknipsel van onbekende herkomst.
     
 
02.12.1949  PH-AKC  Convair PBY-5A Catalina    22090     Muntok(PK)          Terug / Top
Het toestel verongelukte bij de landing.
Details over de toedracht heb ik nog niet kunnen bemachtigen.
Gezagvoerder: Meyer
Copiloot:    Ward(†)
Copiloot:    Kenney(†)
Bwk:          Geeve(†)
Bwk:          Winkelaar(†)
 
Passagiers:
De Braber(†); Brinkgreve(†); Fray; Happee; Van Polanen Petel; Reiniers.
 
Terug naar de opsomming "Ernstige ongevallen"
     
06.12.1949  PH-UBE  North American Texan       78-67556  Eindhoven           Terug / Top
De start moest worden afgebroken, Waarom weet ik niet, maar wel dat het geheel eindigde
in een neusstand.
 
10.12.1949  PH-TEB  Convair 240-4              78        Noordzee            Terug / Top
Blikseminslag bij heldere hemel. Een aantal gaatjes in beide rolroeren en drie
verbrande ontladers van statische elektriciteit.
Bestuurder: G.J. Motshagen.
 
17.12.1949  PH-TEA  Convair 240-4              61        Athene(SX)          Terug / Top
Blikseminslag, de VHF-installatie werkte daarna niet meer.
 
     Telegrafist Schotmans schreef het rapport.
                                            (Coll. H. Dekker)
     
   
20.12.1949  PH-T#   Lockheed 749 Constellation =         Okinawa(JA)         Terug / Top
Gestrand wegens motorstoring. De PH-TEY bracht drie dagen later een nieuwe motor.
 
29.12.1949  G-AIRW  Avro 652A Anson            MH167     Soesterberg         Terug / Top
De bestuurder was verdwaald en zette zijn toestel in de buurt van Soesterberg in een weiland
aan de grond.
   
00.00.1949  PH-NAS  Fokker S.9                 6175      #                   Terug / Top
Volgens het register werd dit toestel dit jaar doorgehaald als zijnde "total loss".
Dat suggereert een ongeval maar hierover heb ik geen informatie kunnen vinden.
 
     Bewijs van Inschrijving No.469 met als reden
      van doorhaling: "Total loss". (Coll. H. Dekker)
     

---

 
Bij de samenstelling van “Nederlandse Ongevallen en Incidenten 1949" werden
(o.a.) de volgende bronnen geraadpleegd:
G. Casius; H.v.d. Donk; Nico Geldhof; Coen van den Heuvel; Frits van Hout;
Jan Evert Leeuw; Jan Makkus; Doewe Pelleboer; Martin Smith; Aart van Wijk;
Jan Willem de Wijn;
Rijksluchtvaartdienst; Uitspraken van de Raad voor de Luchtvaart; Tubantia;
Accident Inquiry in the Netherlands (A.A. van Wijk), Avia.
    

---

LIJST MILITAIR 1949                     TOP                           Terug naar:  Jaarindex militair

---

Datum       Registratie      Type                                                           Dienst         Plaats                             Piloot                                                                  Opm.
02.01.49  R-72     Auster Mk.III                    KLu      Adjibaran(PK)      Berg de Bruyn
04.01.49  R-?      Piper L-4J Grasshopper           ML-KNIL  Bandjol(PK)        Jans/Hoeks
04.01.49  R-?      Piper L-4J Grasshopper           ML-KNIL  Bandjol(PK)        Hoeks/Jans
04.01.49  C3-?     Curtiss P-40 Kittyhawk           ML-KNIL  Semarang(PK)       *
07.01.49  H-62     Supermarine Spitfire Mk.IX       KLu      Semarang(PK)       *                                     H-115
18.01.49  B-128    North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Eysden van                            FS730
18.01.49  B-96     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Sandt van de                          FS724
19.01.49  A-17     De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Elst van de/Derckx
19.01.49  A-17     De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Derckx/Elst van de
19.01.49  B-129    North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  West van/Haers                        FT312
19.01.49  B-129    North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Haers/West van                        FT312
21.01.49  R-339    Piper L-4J Grasshopper           ML-KNIL  Bangoemas(PK)      Galen van/Kruitbos
21.01.49  R-339    Piper L-4J Grasshopper           ML-KNIL  Bangoemas(PK)          Kruitbos/Galen van
25.01.49  C3-558   Curtiss P-40 Kittyhawk           ML-KNIL  Semarang(PK)       *
26.01.49  C3-552   Curtiss P-40 Kittyhawk           ML-KNIL  Andir(PK)          *
26.01.49  R-?      Piper L-4J Grasshopper           ML-KNIL  Tasikmalaja(PK)    Willems/Boonstra
26.01.49  R-?      Piper L-4J Grasshopper           ML-KNIL  Tasikmalaja(PK)    Boonstra/Willems
27.01.49  H-56     Supermarine Spitfire Mk.IX       KLu      Semarang(PK)       Nijwening                             MH439
29.01.49  B-58     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Kort/Hindriks                         FT286
29.01.49  B-58     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Hindriks/Kort                         FT286
01.02.49  B-70     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Bakker
01.02.49  B-87     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Broek van de
03.02.49  H-99     Supermarine Spitfire Mk.IX       KLu      =                  Dekker 09.07.1949 PH-162  Schneider Grunau Baby   #    onbekend            Start mer R-5
03.02.49  C3-520   Curtiss P-40 Kittyhawk           ML-KNIL  Tjililitan(PK)     Mooijen
04.02.49  B-142    North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Haverman/Berger                       FT455
04.02.49  B-142    North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Berger/Haverman                       FT455
10.02.49  I-29     Gloster Meteor F.4               KLu      =                  Wolff de                              J-29
10.02.49  I-39     Gloster Meteor F.4               KLu      =                  Aertsen                               J-39
16.02.49  B-11     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Lamberti                              FT280
16.02.49  B-87     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Boom/Vilijn
16.02.49  B-87     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Vilijn/Boom
17.02.49  B-39     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Singor/Bakker
17.02.49  B-39     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Bakker/Singor
18.02.49  B-58     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Tol van de                            FT286
21.02.49  B-50     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Born van de                           FT308
23.02.49  B-?      Commonwealth CA-6 Wackett        ML-KNIL  Kalidjati(PK)      Onselen/Brand
23.02.49  B-?      Commonwealth CA-6 Wackett        ML-KNIL  Kalidjati(PK)      Brand/Onselen
23.02.49  H-3      Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      =                  Roer van de
24.02.49  B-79     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Bom                                   FT145
24.02.49  R-11     Auster Mk.III                    KLu      =                  Noest
25.02.49  A-3      De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Broekema
26.02.49  B-142    North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Hamelink                              FT455
01.03.49  C3-532   Curtiss P-40 Kittyhawk           ML-KNIL  Solo(PK)           *
03.03.49  H-3      Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      Borken(D)          Mortel van de
07.03.49  A-34     De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Vliet van
07.03.49  B-17     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Baas                                  FS740
09.03.49  C3-502   Curtiss P-40 Kittyhawk           ML-KNIL  Poerwakarta(PK)    *
10.03.49  I-1      Gloster Meteor T.7               KLu      =                  Wansink                               J-1
11.03.49  B-98     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Vullers                               FT230
16.03.49  H-15     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      Twente             *
17.03.49  A-6      De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Dekker/Kleijn
17.03.49  A-6      De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Kleijn/Dekker
17.03.49  B-?      North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Solcer                                FT730
19.03.49  B-43     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Hollenkamp
21.03.49  A-34     De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Vliet van
21.03.49  B-113    North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Klarenberg                            FS723
21.03.49  B-115    North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Heuvel van de
21.03.49  B-94     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Jansen
26.03.49  B-129    North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Rath                                  FT312
26.03.49  H-35     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      =                  Mortel van de
30.03.49  B-27     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Aarens
30.03.49  H-13     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      Twente             Minjon
01.04.49  I-31     Gloster Meteor F.4               KLu      =                  Linzel                                J-31
05.04.49  B-96     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Minjon/Beek                           FS724
05.04.49  B-96     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Beek/Minjon                           FS724
08.04.49  A-22     De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Schipper
08.04.49  B-88     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Oostdijk
11.04.49  B-79     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  *                                     (?)
15.04.49  H-68     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      Semarang(PK)       Nijwening                             MH434
22.04.49  H-25     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      =                  Boks
23.04.49  B-62     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Eysden van
27.04.49  R-15     Auster Mk.III                    KLu      =                  Hateboer
01.05.49  C3-532   Curtiss P-40 Kittyhawk           ML-KNIL  =                  *
01.05.49  H-325    North American P-51 Mustang      ML-KNIL  Singkep(PK)        *
04.05.49  B-29     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Pol van de/Brunt                      FT408
04.05.49  B-29     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Brunt/Pol van de                      FT408
04.05.49  I-44     Gloster Meteor F.4               KLu      =                  Welte                                 J-44
04.05.49  T-5      Lockheed 12A                     KLu      =                  *
05.05.49  H-23     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      =                  Gastel van
10.05.49  C-26     Airspeed AS-46 Oxford            KLu      =                  Alma
11.05.49  B-4      North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Neut/Eysden van                       FT317
11.05.49  B-4      North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Eysden van/Neut                       FT317
14.05.49  M-409    North American B-25 Mitchell     ML-KNIL  Kroja(PK)          Heide van/Barteling
14.05.49  M-409    North American B-25 Mitchell     ML-KNIL  Kroja(PK)          Barteling/Heide van
17.05.49  H-98     Supermarine Spitfire Mk.IX       KLu      Twente             Janssen/Vries de                      (16/5 ?)
17.05.49  H-98     Supermarine Spitfire Mk.IX       KLu      Twente             Vries de/Janssen                      (16/5 ?)
17.05.49  I-1      Gloster Meteor T.7               KLu      Twente             *
18.05.49  B-129    North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Haverman                               FT312
18.05.49  B-97     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Bom                                    FT391
18.05.49  I-2      Gloster Meteor T.7               KLu      Twente             Bakker                                 J-2
23.05.49  A-40     De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Peeters
26.05.49  A-41     De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Hammond
31.05.49  H-28     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      =                  Bakker
02.06.49  H-22     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      Markelo            Uittenboogaard
09.06.49  H-5      Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      Usselo             Eden
09.06.49  H-32     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      Iserlohn(D)        Folmer
09.06.49  11-63    Fairey Firefly IV                MLD      Valkenburg         Duinker/Rietveld
09.06.49  11-63    Fairey Firefly IV                MLD      Valkenburg         Rietveld/Duinker
10.06.49  21-?     Auster Mk.III                    MLD      Valkenburg         *
14.06.49  A-6      De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Krol van de
14.06.49  W-1      Percival P.30 Proctor            KLu      =                  Ruijter de
16.06.49  E-1      Fokker S.11 Instructor           KLu      Vedby(SE)          *
17.06.49  A-55     De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Maarleveld
23.06.49  B-97     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Pauli
23.06.49  H-52     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      Kalidjati(PK)      Bruggink                                MK205
05.07.49  B-44     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Hollenkamp
05.07.49  B-98     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Huijstee/Henneveld
05.07.49  B-98     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Henneveld/Huijstee
05.07.49  11-69    Fairey Firefly IV                MLD      HMS Theseus(G)     Breem van
07.07.49  A-53     De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      Bathpolder         Luijk van/Burgt van de
07.07.49  A-53     De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      Bathpolder         Burgt van de/Luijk van
07.07.49  B-78     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Kleef van/Huijstee
07.07.49  B-78     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Huijstee/Kleef van
07.07.49  H-97     Supermarine Spitfire Mk.IX       KLu      =                  Spronk/Vries de
07.07.49  H-97     Supermarine Spitfire Mk.IX       KLu      =                  Vries de/Spronk
09.07.49  R-5      Auster Mk.III                    KLu      =                  Roos                                     met PH-162
11.07.49  H-61     Supermarine Spitfire Mk.IX       KLu      Semarang(PK)       *
12.07.49  B-39     North American AT-16ND Harvard   KLu      Breda              Wijting
12.07.49  B-92     North American AT-16ND Harvard   KLu      Gilze-Rijen        Kort
12.07.49  W-7      Percival P.30 Proctor            KLu      =                  Meeuwsen
13.07.49  C-10     Airspeed AS-46 Oxford            KLu      =                  Fransen
15.07.49  C-7      Airspeed AS-46 Oxford            KLu      =                  Bakker
21.07.49  B-94     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Gent van/Aalst van
21.07.49  B-94     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Aalst van/Gent van
22.07.49  C-24     Airspeed AS-46 Oxford            KLu      =                  Stroom van de
26.07.49  I-49     Gloster Meteor F.4               KLu      =                  Rahusen
27.07.49  B-142    North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Kleef van                                FT455
28.07.49  B-97     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Traas/Brogtrap                           FT391
28.07.49  B-97     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Brogtrap/Traas                           FT391
03.08.49  T-5      Lockheed 12A                     KLu      Leeuwarden         Ouden
10.08.49  A-37     De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Jansen/Derkx
10.08.49  A-37     De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Derkx/Jansen
10.08.49  R-16     Auster Mk.III                    KLu      =                  Douwes
15.08.49  B-94     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Norden van
22.08.49  A-?      De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Meulenbroek                              tiger moth
23.08.49  B-21     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Gulikers
24.08.49  B-105    North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Troeder
26.08.49  B-88     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Dresscher
27.08.49  V-1      De Havilland DH.89B Dominie      KLu      =                  Ouden den
29.08.49  H-21     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      Twente             Jongh de
31.08.49  H-56     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      Semarang(PK)       Jordaans
01.09.49  H-27     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      =                  Spronk
05.09.49  A-40     De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Broek van de
06.09.49  H-27     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      Markelo            Spronk                                    PT986
06.09.49  H-27     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      Markelo            Uytenboogaart(HvdM)                       PT986
12.09.49  H-30     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      =                  Smalen
13.09.49  H-4      Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      =                  Janssen
16.09.49  C-8      Airspeed AS-46 Oxford            KLu      =                  Bakker
19.09.49  B-13     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Broens
21.09.49  R-11     Auster Mk.III                    KLu      =                  Veen van
26.09.49  I-50     Gloster Meteor F.4               KLu      Thorney Island(G)  Mulder
28.09.49  I-46     Gloster Meteor F.4               KLu      Volendam           Maesen de Sombreff                        3P-8
28.09.49  I-47     Gloster Meteor F.4               KLu      Leeuwarden         Ruijter de
29.09.49  B-36     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Velders/Nicolai
29.09.49  B-36     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Nicolai/Velders
05.10.49  B-12     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Thering/Herckenrath
05.10.49  B-12     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Herckenrath/Thering
09.10.49  11-63    Fairey Firefly IV                MLD      Valkenburg         *
10.10.49  H-?      North American P-51 Mustang      ML-KNIL  Medan(PK)          Scherf
10.10.49  H-?      North American P-51 Mustang      ML-KNIL  Medan(PK)          Brockx
11.10.49  A-21     De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Boomkamp
11.10.49  R-?      Piper L-4J Grasshopper           KLu      Nancy(F)           *
20.10.49  H-34     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      =                  Breuk
22.10.49  R-?      Piper L-4J Grasshopper           ML-KNIL  Pajakumbah(PK)     Pikkert/Loon van
22.10.49  R-?      Piper L-4J Grasshopper           ML-KNIL  Pajakumbah(PK)     Loon van/Pikkert
27.10.49  B-28     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Waardhuizen van
27.10.49  I-29     Gloster Meteor F.4               KLu      =                  Gastel van
28.10.49  B-48     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Steenken/Braak ter
28.10.49  B-48     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Braak ter/Steenken
01.11.49  H-29     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      =                  Breuk
10.11.49  H-25     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      Lichtenvoorde      Eijsden van
11.11.49  A-?      De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      Veghel             *
15.11.49  11-35    Fairey Firefly IV                MLD      HMS Doorman        Wijck van
16.11.49  I-48     Gloster Meteor F.4               KLu      =                  Noijens
18.11.49  H-33     Supermarine Spitfire Mk.IX       Klu      Twente             Huystee van
20.11.49  R-6      Auster Mk.III                    KLu      =                  *
23.11.49  A-26     De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      =                  Meijers
29.11.49  R-?      Piper L-4J Grasshopper           ML-KNIL  Semplak(PK)        Fransen
01.12.49  I-30     Gloster Meteor F.4               KLu      =                  Sont
02.12.49  B-80     North American AT-16ND Harvard   KLu      =                  Broek van de
06.12.49  A-26     De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      Zutphen            Schippers/Burgt van de                    tiger moth
06.12.49  A-26     De Havilland DH.82A Tiger Moth   KLu      Zutphen            Burgt van de/Schippers                    tiger moth
12.12.49  D-2      Avro Type 652A Anson             KLu      =                  Snijder/Maas van
12.12.49  D-18     Avro Type 652A Anson             KLu      =                  Maas van/Snijder
13.12.49  H-?      North American P-51 Mustang      ML-KNIL  Bandoeng(PK)       Thomassen
16.12.49  I-51     Gloster Meteor F.4               KLu      =                  Noijons
20.12.49  R-6      Auster Mk.III                    KLu      =                  Zee van de
22.12.49  M-461    North American B-25 Mitchell     ML-KNIL  Makassar(PK)       Bieger/Manesse
22.12.49  M-461    North American B-25 Mitchell     ML-KNIL  Makassar(PK)       Manesse/Bieger