---

Naar de beschrijvingen                                               Terug naar:  Jaarindex

---

Datum       Kenmerk Type                          Plaats             Beschrijving

---

NEDERLANDSE ONGEVALLEN EN INCIDENTEN 1981

---

03.01.1981 PH-BIR Reims/Cessna F172N Skyhawk II    F17201744    Düsseldorf(D)   Terug / Top
De bestuurder wilde vanaf Köln-Bonn terugvliegen naar Midden Zeeland.
Het weer was echter zodanig slecht dat hij uitweek naar Düsseldorf. Direct na de landing zag
hij dat een zware (hagel-)bui naderde.
Het ging echter zó snel dat hij geen kans meer zag de neus in de wind te draaien.
De rechtervleugel kwam omhoog en de linker raakte dus eerst de grond en vervolgens de neus.
De bestuurder waarschuwde de toren, zette de contacten af en stapte uit.
Toen hij van het toestel wegliep, werd het door een zware windvlaag op de rug geworpen.
 
                      (Teuge 24.1.1983; Coll. H. Dekker)
     
 
18.01.1981 PH-BVL Reims/Cessna F172N Skyhawk       F17201868    Rotterdam       Terug / Top
Botste taxiënd tegen een tankwagen. Vleugeltip beschadigd.
 
20.01.1981 PH-SBW Piper PA-28-161 Warrior II       28-7916004   Beek            Terug / Top
Na de start werd de bestuurder verrast door een Belgische Starfighter (EB-120) die op
circuithoogte over het veld vloog.
Het bleek dat de Belgische bestuurder vanwege het slechte weer verdwaald was en zich niet
bewust was van de situatie.
 
26.01.1981 PH-NZN Sikorsky S-76A Spirit            760042       Schiphol        Terug / Top
Na de landing constateerde de platformdienst aan drie hoofdrotorbladen beschadigde tipcaps
en ook een beschadiging aan de staartsectie.
Bij navraag bleek dat de bestuurder niets gemerkt had en dus ook niet wist waar het gebeurd was.
 
02.02.1981 N9637C Piper PA-32                       32R-7885063 Aruba(PJ)       Terug / Top
Om kwart over een kwam het mayday bericht binnen dat de brandstof van toestel op was.
Al tijdens de communicatie viel de verbinding weg en ondanks uitgebreide zoekacties werd er
geen spoor meer van het toestel gevonden. Men nam aan dat het al tijdens het contact was
geditched en direct was gezonken.
 
      Terug naar de pagina Ernstige ongevallen.
 
      Amigoe di Curaçao 3.2.1981 via Nick Wiegersma. Op de foto leden van de zoekactie.
     
   
     
   
06.02.1981 PH-SFD Cessna U206G Stationair 6-II     U20604774    Rotterdam       Terug / Top
Tijdens een inspectie bleek dat de elevatoruitslagen niet af te stellen waren volgens de
gegevens van het Cessna Service Manual en de type-specificaties.
Vergelijking met die van de PH-ALH leverde daar dezelfde beperkingen op.
 
07.02.1981 PH-RUD Reims/Cessna F150M               F15001163    Budel           Terug / Top
De leerling rondde te hoog (5 meter) af en het toestel raakte overtrokken.
De linkervleugeltip kwam met de grond in aanraking en de vleugeltip en het rolroer braken.
De instructeur greep te laat in, hij nam de besturing over en maakte een doorstart.
Na twee rondjes volgde een goede landing.
 
                                     (Coll. H. Dekker)
     
 
14.02.1981 PH-LIZ Grumman G.164A Ag Cat            680          Dreischor       Terug / Top
Gedurende de landbouwvlucht (strooien van kunstmestkorrels) raakte de gasbediening defect.
Het toerental verminderde tot 1000 rpm en dat bleef zo.
Toen de bestuurder door het gaandeweg verliezen van hoogte besloot tot een noodlanding, en
in de nadering het gas dichttrok had dat óók geen effect.
Hij overvloog het beoogde terrein voor een belangrijk deel en vreesde dat hij tegen de
overliggende oever van de sloot aan het eind zou botsen.
Hij maakte een bocht naar rechts, maar bij die snelheid zakte het toestel door en raakte
met rechtervleugeltip en rechter wiel de grond. In een schuivende beweging naar links sloegen
linker wiel en linkervleugeltip ook tegen de grond. Hierbij brak de linker wielpoot uit
het rompbeslag en sloeg het vliegtuig over de kop.
De bestuurder kon ongedeerd het wrak verlaten en kreeg vrijwel onmiddellijk een lift van een
passerende automobilist die hem naar zijn nabijgelegen huis bracht.
Daar deed hij melding van het ongeval aan diverse instanties.
Maar dat deed óók een landbouwer die vlak daarna het wrak zag liggen. De door hem gealarmeerde
hulpdiensten waren er het eerst bij en de afwezigheid van een bestuurder zorgde toen wel
even voor verwarring.
 

	Foto links: coll. Erik Blokzijl. Andere foto's: coll. H. Dekker.

 
     Het toestel kwam, ontdaan van de nog bruikbare delen in de studiecollectie van TU-Delft terecht.
     Deze foto, gemaakt door Johan Hetebrij, kreeg ik ook van Erik Blokzijl.
     
 

Coll. H. Dekker

 
16.02.1981 geen   Ultra-Light                      =            Winkel          Terug / Top
Hier werd een bestuurder van een illegaal vliegende, niet geregistreerde, ultra-light
aangehouden.
 
28.02.1981 PH-HGO Reims/Cessna F152                F15201701    Budel           Terug / Top
Op de terugvlucht van Teuge, via Budel naar Beek kwam de bestuurder bij de nadering van Budel
in onderkoelde regen terecht. De voorruit werd praktisch geheel ondoorzichtig op twee kleine
cirkels na die vlak boven het dashboard ter hoogte van de verwarming zaten.
Zich oriënterend op het uitzicht door de zijruiten werd de landing uitgevoerd met als resultaat
dat te hoog werd afgevangen en het toestel door de harde landing weer omhoog sprong.
Na de tweede touchdown remde de bestuurder sterk omdat hij vreesde niet voor het eind van de
baan tot stilstand te komen.
Dat lukte wel, maar bij het uitstappen bleek dat het toestel door het sterke remmen van de baan
te zijn geraakt en met beide vleugels tegen de oppikpalen van een reclamesleep te zijn gebotst.
Lichte schade aan de vleugelvoorranden.
 
02.03.1981 PH-CHD Fokker F28 Mark 4000 Fellowship  11139        Rotterdam       Terug / Top
Vogelaanvaring tijdens de landing. Motor #1 moest vervangen worden.
 
02.03.1981 PH-#   Fuji FA-200 Aero Subaru          =            Breda           Terug / Top
De NF-5A vlieger (Mission 1075) was gewaarschuwd dat er boven Breda vijf reclamesleepvliegtuigen
actief waren.
Maar deze zouden beneden 1000 ft blijven en vrij blijven van de hartlijn van baan 10.
Toen hij echter met de nadering bezig was, kwam hij op 1400 ft zo'n reclamevliegtuig tegen
waarvoor hij met een rechter klimmende bocht moest uitwijken.
De identiteit van het vliegtuig kon niet vastgesteld worden.
 
02.03.1981 G-BGZB Reims/Cessna F177RG Cardinal     F177RG0072   Eelde           Terug / Top
De bestuurder maakte met zijn drie zoons een vlucht van Coventry, via Birmingham en Oxford,
naar Eelde.
Om 20.05 uur nam hij contact op met de verkeersleiding van Eelde en om 20.23 begon hij de nadering.
Tijdens die nadering werd het zicht zo slecht dat hij hem afbrak en een doorstart (20.33 uur)
maakte omdat hij de baanlichten niet kon waarnemen.
De toren klaarde hem vervolgens op 600 meter voor een tweede nadering.
Inmiddels werd een NLM Friendship (CITY449) geklaard om te landen.
De bestuurder verklaarde later dat tijdens de tweede nadering de glidepath needle van de ILS
niet geheel correct werkte; deze schommelde en gaf nu en dan een ‘flagwarning’ .
Dit gebeurde ook weer vlak voor de baan en hij besloot weer de nadering af te breken.
Dit was om 20.54 uur.
Om 20.12 passeerde hij de ‘outer marker’ (EEL) en dit was het laatste contact met het vliegtuig.
Uit de ter beschikking staande gegevens bleek het niet mogelijk de vliegbaan nauwkeurig te
reconstrueren.
De bestuurder verklaarde dat hij gedurende het laatste deel van de nadering in het geheel
geen referenties van buiten meer kon waarnemen. Bij het naderen van het baken gaf hij 20° kleppen
en liet de snelheid teruglopen naar 148 km/u.
De hoogte was toen circa 100 m. Daarbij zag hij, volgens zijn verklaring, de ‘flapindicator
naar 20° lopen en meteen daarna teruglopen naar 10°.
Het vliegtuig begon te steigeren en viel over rechts weg.
Toen hij de overtrekwaarschuwing hoorde, trachtte hij de normale stand van het vliegtuig te
herstellen maar direct daarna sloeg het toestel tegen de grond.
Er werd direct een zoekactie gestart, maar door de dichte mist en de gesteldheid van het -grote-
terrein werd het wrak pas om 22.19 uur gevonden.
Het vliegtuig was geheel vernield, de bestuurder en de voorste passagier waren ernstig gewond,
de achterste passagiers waren resp. licht gewond en ongedeerd.
De bestuurder had een Brits vliegbewijs met bevoegdverklaringen voor Night rating en IMC rating.
De Night rating is ook buiten Engeland geldig maar de IMC rating (Instrument Meteorological
Conditions) niet. Bovendien is deze rating niet hetzelfde als ‘onze’ Instrument Rating.
Hij geeft de houder de bevoegdheid onder instrument-vliegcondities te vliegen buiten
gecontroleerd gebied en onder “Special VFR” in een control zone.
De Raad kwam in haar beschouwing dan ook (o.a.) tot de conclusie dat bestuurder niet bevoegd
was de betreffende vlucht uit te voeren. De schommeling van de flapindicator achtte de Raad op
grond van het technisch onderzoek ‘niet aannemelijk’.
In haar uitspraak somde de Raad een aantal factoren op waaruit volgens haar de conclusie getrokken
moest worden dat de vluchtvoorbereiding en -uitvoering niet optimaal was geweest:
- hij had zich niet op de hoogte gesteld van de actuele weersgesteldheid
- hij had kunnen uitwijken naar een terrein met betere weersomstandigheden
- ook de niet goed werkende ILS was daarvoor een argument.
- onlangs was uit het vliegtuig de kunstmatige horizon verwijderd, het was dus niet meer geschikt
  om onder de heersende omstandigheden te vliegen
- z’n oudste zoon zat links om tijdens kruisvlucht het vliegtuig te kunnen besturen, de bestuurder
  had vanuit de rechter stoel geen goed overzicht van het instrumentarium; vanwege de parallax
  was nauwkeurig aflezen sowieso onmogelijk
- de bestuurder gaf blijk van grote zelfoverschatting door het volkomen negeren van algemeen
  geldende veiligheidsnormen door met een niet goed functionerende ILS toch in dichte mist wéér
  een naderingspoging te doen.
“Resumerend is de Raad van oordeel dat de betrokkene in hoge mate onverantwoord en laakbaar
heeft gehandeld.”
Hem werden zijn bevoegdheden voor twee jaar ontnomen.
                                                                             (Coll. H. Dekker)
 
                                                                              (Coll. H. Dekker)
 
                                                                              (Coll. H. Dekker)

	Johan Hetebrij fotografeerde later nog dse resten op de dump.

 
02.03.1981 4X-AXG Boeing 747-258F                  21737        Schiphol        Terug / Top
           BP9921 Fodor                            =
De bestuurder van de BP-tankauto manoeuvreerde wat ongelukkig om een politiebusje heen en kwam
daardoor onder een verkeerde hoek bij het door hem bij te tanken EL Al vliegtuig aan.
Hij probeerde met een zo kort mogelijke bocht dit te herstellen maar raakte daarbij motor #1.
De tankwagen stootte lek, voor motor #1 moest een nieuwe tailcone uit Brussel aangevoerd worden.
 
                                                                            (Coll. H. Dekker)
 
                                                                             (Coll. H. Dekker)
 
04.03.1981 PH-SRV Piper PA-28R-201 Arrow III       28R-7837250  Rotterdam       Terug / Top
           PH-SRZ  Piper PA-28-161 Warrior II      28-7916575
Na de eerste vlucht met de PH-SRZ besloot de bestuurder het toestel zó weg te zetten dat hij
voor de volgende vlucht zondermeer weg kon rijden zonder eerst te moeten manoeuvreren.
Daartoe was een iets wijdere bocht nodig die hij echter iets te wijd nam.
Op het ogenblik dat hij dit had kunnen waarnemen was hij bezig alvast de frequentie van de
radio in te stellen voor de volgende vlucht.
En toen hij weer naar buiten keek was remmen al te laat, de beide vleugels botsten tegen elkaar
waardoor de rijrichting van de PH-SRZ zodanig werd veranderd dat de vleugel daarna tegen de
neus van de PH-SRV botste. De vleugel-rompverbinding van de PH-SRZ werd ontzet.
 

Coll. H. Dekker

 
19.03.1981 PH-BUM Boeing 747                       21659        Schiphol      Terug / Top
Na een uur vliegen brak er brand uit in motor #1. Na het dumpen van 70000 liter brandstof
teruggekeerd naar Schiphol.
 
     
 
21.03.1981 PH-MBB Piper PA-18-150 Super Cub        18-5356      Lieshout        Terug / Top
Vliegend in een formatie van drie verloor deze Piper zijn deel van de totale reclametekst:
“zeer compleet - laag in prijs!”, maar waar het over ging zullen we dus nooit weten, dat hing
achter een van de andere twee!
De sleep kwam zonder schade aan te richten over de Spechtstraat te liggen.
 
28.03.1981 PH-RNC SOCATA Rallye 150ST              3177         Hilversum       Terug / Top
De bestuurder ving te hoog af en maakte een harde landing. De linker wielpoot werd beschadigd.
 
28.03.1981 PH-TOY Ayres S2R-T331 Turbo Thrush      2410R       Thorpe Abbots(G) Terug / Top
De bestuurder startte met teveel dwarswind, maximaal is 12 km/u toegestaan en volgens de
meteo was het op dat moment ongeveer 15 km/u.
Na een startaanloop van 60 meter begon het toestel, direct na het ontlocken van het staartwiel,
naar links weg te lopen.
Bij die snelheid is de richtingsbesturing nog niet echt effectief en het lukte hem dan ook niet
met tegenstuur te corrigeren.
Het toestel reed van de baan af, kwam in geploegd land terecht waarin de wielen wegzakten en de
schroef de grond raakte. De schroef werd vernield, de motor maakte bij tornen vreemde geluiden
dus die werd naar de Verenigde Staten gestuurd teneinde gerepareerd te worden.
 
                                   (Coll. H. Dekker)
     
 
29.03.1981 PH-411 Schleicher ASK 13                13202        Gilze-Rijen     Terug / Top
In de laatste paar meters van de uitloop raakte de staartslof een betonnen rand.
De onderste staartgording brak.
 
30.03.1981 PH-AFA SOCATA Rallye 180T               2685         Teuge           Terug / Top
           PH-BNF  Beech F.33C Bonanza             CJ-135
De PH-AFA startte en steeg op van baan 09, de PH-BNF was op een oefenvlucht en wilde landen.
De inzittenden van de PH-BNF letten niet goed op, ze sloten verkeerd aan in het circuit en
legden dat dus in de verkeerde richting af.
Bovendien hadden ze, als ze naar buiten gekeken hadden, de startende PH-AFA kunnen zien.
De vlieger van de PH-AFA zag nu na zijn touch and go op 200 ft. plotseling, recht voor zich,
een vliegtuig dat dalend door ca. 250 ft op hem afkwam.
Hij zette een scherpe rechterbocht in en zag dat de bestuurder van de PH-BNF dat ook deed;
de passeerafstand werd door de resp. bestuurders geschat op 150 en 300 meter.
 
30.03.1981 PH-# / HN434  Fokker F27 Friendship     =            Susteren        Terug / Top
De Friendship was onderweg van Eindhoven naar Beek. Boven Susteren kwam hij een formatie van
twee Jaguars (CORAL Formation) tegen die zich niet in dat gebied mochten bevinden.
Met een dalende bocht naar rechts kon hij het mogelijke botsingsgevaar verkleinen.
De piloten van de Jaguars hadden geen uitwijkacties ondernomen omdat volgens hen de
passeerafstand zodanig was dat er geen botsingsgevaar bestond.
 
04.04.1981 PH-BET Reims/Cessna F172M Skyhawk II    F17201380    Lelystad        Terug / Top
Bij een doorstart liep de rechter band van de velg als gevolg van een gebroken velgrand.
Er volgde een goede landing op het resterende wieldeel.
Enige tijd geleden bleek een zeer harde landing op een verharde baan te zijn gemaakt, waaraan
de initiële breuk kan worden toegeschreven.
 
07.04.1981 PH-626 Sportavia-Pützer RF-5B Sperber   51072        Woensdrecht     Terug / Top
De bestuurder vergat het wiel voor de landing uit te klappen.
Bij de buiklanding raakte de schroef de grond en werd vernield.
 
                                    (Coll. H. Dekker)
     
 
09.04.1981 PH-KFD  Fokker F27 Mark 200 Friendship  10276        Eelde           Terug / Top
Over de radio hoorde mijn bron een conversatie tussen een woedende NLM-gezagvoerder en Eelde
Tower. Onderwerp was een airmiss met een niet geïdentificeerde Cessna.
Zijn aankondiging dat hij een airmiss-rapport zou indienen heeft hij echter niet uitgevoerd.
 
09.04.1981 PH-# / KL185  Douglas DC-9              =            UR1N            Terug / Top
De gezagvoerder werd, terwijl hij klimmend van Spijkerboor naar Bedum Intersectie vloog, door
Amsterdam Radar gevraag af te levelen op FL230.
Dertig seconden later passeerde een F-15 van Soesterberg op FL250. Het bleek dat de militaire
verkeersleider verzuimd had positieve controle op deze F-15 uit te oefenen waardoor enerzijds
de separatiecriteria werden overschreden en anderzijds de ATS route werd gevolgd i.p.v.
loodrecht gekruist.
 
10.04.1981 PH-MBM Fuji FA-200-160A Aero Subaru     FA200-260    Lelystad        Terug / Top
De bestuurder landde nogal ver in het veld, dus de resterende baan was nogal kort.
Zijn snelheid was aan de hoge kant, hij landde met enige rugwind en bovendien was op het
natte gras de remwerking niet optimaal.
Kortom alle ingrediënten voor een overrun waren aanwezig.
Dat gebeurde dan ook en tot overmaat van ramp schoot z’n rechtervoet, terwijl hij met
beide voeten krachtig remde, van het pedaal.
Het toestel ging dus linksaf en schoot de sloot in.
                                                                             (Coll. H. Dekker)
 
12.04.1981 PH-363 Schleicher K 8B                  8660         Schinveld       Terug / Top
De leerling overtrok het vliegtuig op twee meter hoogte waardoor de rechtervleugeltip de
grond raakte en er een grondzwaai ontstond. De staart werd ontzet.
 
14.04.1981 PH-RWS Piper PA-31 Navajo C             31-7912106   Den Helder      Terug / Top
De bestuurder van de Navajo was onderweg van Rotterdam naar Texel.
Op een positie ca. 60 mijl NW van Den Helder zag hij twee Starfighters op zich afkomen.
Het was formatie 2T025 die zich daar bevond in het kader van oefening PRIORY 1-81.
Na een rechterbocht als uitwijkactie te hebben uitgevoerd, was de passeerafstand 50 meter.
De Starfighterpiloten hadden de Navajo niet gezien zodat slechts geconstateerd kon worden
dat het houden van uitkijk niet, dan wel onvoldoende was geweest.
 
14.04.1981 PH-SVS Reims/Cessna F172N Skyhawk       F17201886    Hilversum       Terug / Top
Op 1500 ft. werd een landing gesimuleerd, dus de kleppen waren vol uit.
Toen ze weer werden opgetrokken kwam de linker klep niet omhoog en de rechter wèl.
Dat leverde dus een ernstige asymmetrie op en het toestel begon dan ook weg te rollen.
De instructrice corrigeerde direct met het weer laten zakken van de rechter klep en met een
noodlanding op Hilversum.
Daar werden de flaps opgebonden en zonder flaps werd het toestel naar Schiphol teruggevlogen.
Bij nader onderzoek bleek niet alleen een kabel gebroken te zijn maar bleek ook de linker flap
vervormd te zijn. Vermoedelijk was hij een keer neergelaten en daarbij geblokkeerd.
Mogelijk terwijl er iets (een auto?) onder de vleugel stond.
 
14.04.1981 PH-#   Sikorsky S-76                    =            Texel           Terug / Top
In ongecontroleerd luchtruim vliegen werd de S.76 (Heli 9) gepasseerd door twee militaire
straalvliegtuigen waarvan er een passeerde op een afstand van 20 meter.
De bestuurder van de helikopter had sterk de indruk dat zijn toestel gebruikt werd als doel
bij een onderscheppingsoefening; de passagiers waren hevig ontdaan.
 
14.04.1981 N702US Beech 65-E90 King Air            LW-318       Spijkerboor     Terug / Top
Het was Radar Oost al opgevallen dat de vlieger ‘dronken’ leek. Boven Spijkerboor gaf hij
helemaal geen antwoord meer terwijl het toestel uit de koers raakte en langzaam begon te dalen.
Na enige tijd proberen weer contact te maken, gaf de bestuurder weer verward antwoord.
Hij had problemen met de zuurstofvoorziening gehad en was enige tijd bewusteloos geweest.
Hij verklaarde dat alles nu weer oké was en dat hij doorvloog naar Prestwick.
 
15.04.1981 D-SANDEMAN Augsburg K12603-RI           9250         #               Terug / Top
De bestuurder werd bekeurd wegens het maken van een illegale VFR (!!HD)) nachtvlucht.
 
17.04.1981 PH-575 Grob G-102 Astir Club Standard-77 1638        Eindhoven       Terug / Top
Door een niet correct gevlogen circuit maakte de bestuurder het rugwindbeen te lang en kon
daardoor het veld niet meer bereiken. Hij koos als alternatief een akker dwars op de normale
landingsrichting.
Bij de nadering daarvan draaide hij nog op lage hoogte een rechterbocht en daarbij raakte de
rechtervleugeltip een ca acht meter hoge boom.
Het toestel zwiepte 180 ° om en sloeg zijdelings tegen de hoge, op betonnen palen gespannen,
afrastering om het veld. Het vliegtuig werd zwaar beschadigd, de bestuurder bleef ongedeerd.
 
                                                                            (Coll. H. Dekker)

18.04.1981 PH-641 Scheibe SF.25C Falke             44122        Lemelerveld     Terug / Top
De deur van de kabelwagen sloeg tegen de rechtervleugel. Torsieneus en twee ribben werden
beschadigd.

21.04.1981 PH-# / HN430 Fokker F28 Fellowship      =            Waalwijk        Terug / Top
Onderweg van Eindhoven naar Rotterdam passeerde een NF-5 van Gilze-Rijen (Mission 2955)
de Fellowship.
De Fokker vloog IFR en stond in contact met DutchMil, de NF-5 vloog VFR en deed dat niet.
Vandaar dat DutchMil niet van zijn aanwezigheid op de hoogte was.
 
24.04.1981 SK501  Airbus A300                      #            Leek            Terug / Top
De gezagvoerder meldde dat twee militaire vliegtuigen vóór hem door zijn hoogte klommen.
Het waren twee F-15's (formatie AK01) die met een onderscheppingsoefening bezig waren.
Gezien de passeerafstand en omdat ook DutchMil op de hoogte was van de SAS A300 werd het
incident niet als een onveilige situatie beschouwd.
 
25.04.1981 PH-293 Schleicher K 8B                  8120         Twente          Terug / Top
De bestuurster was nog maar zeer kort solo, dit was haar vierde solovlucht.
Eerder die dag had ze een vlucht van 21 minuten gemaakt, negen minuten te kort voor de
z.g. C-aantekening.
Voor deze vlucht was haar door mede-vliegers gesuggereerd om achter een ervaren vlieger aan
te vliegen en zo van zijn thermiek-ervaring te profiteren.  Zogezegd, zo gedaan.
Toen ze op die manier een hoogte van 600 meter had bereikt, besefte ze wel erg ver van het
veld te zijn afgedwaald en stak onmiddellijk naar het veld terug.
Maar boven te passeren bossen ondervond ze zoveel dalen dat het veld niet meer bereikbaar
was en ze besloot tot een buitenlanding op een weiland.
Tijdens de eindnadering, die met rugwind werd uitgevoerd, kwam de linkervleugeltip in
botsing met een boom. Ze liet van schrik de stuurknuppel los en zette zich met beide handen
tegen het dashboard schrap.
Het vliegtuig zwaaide linksom en rolde over links weg.
De linkervleugel raakte de grond en brak af. Hierna sloeg het toestel onder een hoek
van 45° ruggelings tegen de grond.
Geholpen door toegesnelde landbouwers kon ze uit het wrak kruipen.
Met een snijwond boven het rechteroog en enige kneuzingen kwam ze er goed vanaf; het
vliegtuig was ernstig beschadigd.
Na het onderzoek had de Raad kritiek op de organisatie bij de TZC, zo was er onvoldoende
begeleiding van en toezicht op de verrichtingen van zo’n onervaren leerling.
Er was bijv. ook geen briefing geweest.
 

Coll. H. Dekker

 
                                                                               (Coll. Henk Verbeek)
 
30.04.1981 PH-411 Schleicher ASK 13                13202        Gilze-Rijen     Terug / Top
In de landing met de rechtervleugeltip een markeringsbordje geraakt.
Lichte schade aan vleugeltip en rolroer.
 
02.05.1981 PH-677 Brditschka HB.21                 21-018       Hilversum       Terug / Top
De leerling rondde te laat af en bij de daaropvolgende landing raakte het neuswiel het eerst
hard de grond. De neuswielpoot brak af en de ophanging werd ontzet.
 
08.05.1981 PH-CTB Cessna 500 Citation              500-0093     Schiphol        Terug / Top
Bij de nadering van Eelde constateerde de bestuurder dat de remdruk onvoldoende was.
Hij voerde de landing daar niet uit, maar keerde terug naar Schiphol.
 
09.05.1981 PH-OJD Reims/Cessna F172N Skyhawk       F17201564    Teuge           Terug / Top
Na het optrekken tijdens de oppikmanoeuvre van de reclamesleep gaf de bestuurder volgas, en de
motor reageerde volgens hem ook normaal.
Toen hij voelde dat hij het reclamenet had meegenomen, drukte hij het vliegtuig bij, maar hij
voelde dat het toestel in een neushoge stand begon door te zakken. 
Hij drukte verder bij, controleerde de voorverwarming en het mengsel maar het toestel bleef
zakken. Hij ontkoppelde het net, maar ook dat hielp niet meer.
Kort daarop sloeg het vliegtuig in een neuslage stand tegen de grond en sloeg over de kop.
Bij het onderzoek kon slechts geconcludeerd worden dat het toestel na de oppikmanoeuvre al in
overtrokken toestand was. En welke vliegfout daarvan de oorzaak was, kon niet worden vastgesteld.
Acceleratie en herstel uit een nagenoeg overtrokken toestand is niet mogelijk indien de sleep niet
onmiddellijk wordt afgeworpen. De hoogte waarop de bestuurder het net afwierp, was te gering om
herstel van de normale vliegstand nog mogelijk te maken.
De bestuurder werd door een (leerling-)zweefvliegster uit het wrak bevrijd door de voorruit in
te slaan, terwijl andere zweefvliegers nog vruchteloos bezig waren met de geblokkeerde deuren.
 
                                         Bovenste twee foto's Coll. H. Dekker, onderste twee Coll. R.P. Wassink.
 
                                                   (Coll. H. Dekker)
     
 
10.05.1981 PH-EAC American Aviation AA-5 Traveler  AA5-0613     Budel           Terug / Top
           PH-MIC  Piper PA-23-250 Aztec E         27-7405239      
Botsing op de grond. De PH-EAC werd daarbij licht beschadigd.
Er is hierbij wel iets vreemds, de melding van deze botsing komt uit de luchtvaartpers.
Hij is niet bij BVOI gemeld, maar het lot van de PH-MIC staat vast: in de nacht
van 9 op 10 mei 1981 verbrand!
 
14.05.1981 PH-285 Schleicher K 8B                  8073         Prinsenbeek     Terug / Top
Bij een buitenlanding kwam het toestel tenslotte tegen het prikkeldraad tot stilstand.
 
17.05.1981 PH-SRZ Piper PA-28-161 Warrior II       28-7916575   Seppe           Terug / Top
De bestuurder landde snel en ver in het veld. Door het natte gras was de remwerking nihil.
Het toestel kwam voorbij het veldeinde, na twee afrasteringen ‘genomen’ te hebben even over
de secundaire weg langs de westrand tot stilstand.
Het kreeg netjes voorrang van een daar rijdende auto.
                                                                            (Coll. H. Dekker)
 
17.05.1981 PH-683 Sportavia-Pützer RF-5B Sperber   51054        Texel           Terug / Top
Bij deze oefenlanding was het de bedoeling de motor uit te zetten, het hele proces af te werken,
en dan de motor op het laatste moment weer te starten en weer op te stijgen.
In dit geval wilde de motor echter niet weer aanslaan en moest de landing echt worden uitgevoerd.
Dat verliep prima, alle voorbereidingen, inclusief de veldkeuze, waren tenslotte correct
uitgevoerd.
Vlak voor touchdown zag de instructeur dat de magneetschakelaar op ‘uit’ stond en bleek dat de
motor na 'magneet op aan' weer vlot startte. Toen was het toestel echter al zó laag dat het door
het hoge gras werd afgeremd en de landing toch echt doorgezet moest worden.
Na verkregen toestemming, en nadat de eigenaar van de grond een strook gras had gemaaid werd
weer gestart.
Helaas, de gemaaide strook was maar twee meter breed en de steunwieltjes bleven dus haken in
het 25 cm hoge gras buiten de ‘startbaan’. Het toestel begon naar rechts weg te lopen en de
instructeur stopte de motor en begon te remmen.
De neus dompte wat voorover, de propeller raakte de grond en brak af. Hierna werd het toestel
gedemonteerd en met een platte wagen naar het veld teruggebracht.
 
 
24.05.1981 PH-VWP Reims/Cessna F177RG Cardinal     F177RG0109   Köln-Bonn(D)    Terug / Top
Buiklanding. Over de weg teruggebracht naar Teuge om gerepareerd te worden.
 
24.05.1981 PH-288 Schleicher K 8B                  8074         Volkel          Terug / Top
Tijdens de start sloeg de bliksem in op de lierkabel en liep via de lierhaak, buizen en
stootstangen naar de vleugels om het toestel via de rolroerhoorns weer te verlaten.
De schade was aanzienlijk, de rolroeraansluitingen waren bijna vast gelast, beide vleugeltippen
werden over ca. twee meter aan boven- en onderzijde beschadigd.
Aan de rechtervleugel werd ook de torsieneus van de tip weggeslagen.
 
                                      Uit "Planeur"
     
 
24.05.1981 PH-634 Schleicher ASW 20                20222        Woensdrecht     Terug / Top
Het monteren van het toestel werd uitgevoerd door drie personen.
Degene die net het hoogteroer aan zou sluiten, werd afgeleid omdat een van de andere twee een
probleempje met een koppeling had. Na even behulpzaam te zijn geweest, vergat hij het hoogteroer
alsnog aan te sluiten.
De persoon die daarna de dagelijkse inspectie zou uitvoeren, werd daarbij afgeleid door persoon
nummer drie die vroeg om de eerste vlucht te mogen maken en of hij een fototoestel bij zich had
om bij de start daarvan wat foto’s te maken.
De inspectie werd afgebroken om even een fototoestel uit de auto te halen en daarna werd vergeten
de inspectie alsnog af te maken; de dagelijkse inspectie was dus ook niet afgetekend.
Toen er gevlogen zou worden, voerde de bestuurder geen gedegen pre-flight check uit,
hij beoordeelde de verbindingen van de roeren vanuit de cockpit door de knuppel te bewegen maar
het feit dat het hoogteroer dan meebeweegt is geen garantie voor een goede koppeling.
Als de kogel tegen het gat ligt, beweegt het roer wél mee. Dat was in dit geval zo. 
En de losse verbinding was zeker gemerkt als tijdens een go-around het roer zelf op en neer
bewogen was. Kortom, alles wat mis kán gaan, gaat ook een keer mis: Murphy’s Law!
De lierstart verliep op zich wel normaal maar na het ontkoppelen bleef het toestel nog enige
seconden rechtuit vliegen maar dook toen onder een hoek van ca 60° naar beneden en sloeg tegen
de grond. De bestuurder werd bij de inslag gedood.
Bestuurder: V.F. van der Ploeg(†).
 
Terug naar de pagina "Ernstige ongevallen"
                                                                             (Coll. H. Dekker)
 
                                                                              (Coll. H. Dekker)
 
27.05.1981 #      #                                =            Schiphol        Terug / Top
Er werd een passagier aangehouden in een SAS-toestel die een partijtje vuurwerk bij zich had.
 
29.05.1981 PH-576 Grob G-102 Astir Club Standard 77 1628        Hoenderloo      Terug / Top
Bij een buitenlanding besefte de bestuurder tijdens de nadering dat het gekozen veld toch
aan de korte kant was. Hij besloot nog een bocht te draaien om wat hoogte te verliezen.
Tijdens de lage bocht raakte een vleugeltip een struik en sloeg het toestel tegen de grond.
Met een forse grondzwaai kwam het toestel binnen een paar meter tot stilstand.
 
00.05.1981 PH-LIA Piper PA-28-181 Archer II        28-7890196   Teuge           Terug / Top
Botsing tegen grasmaaimachine; rechtervleugel beschadigd.
 
02.06.1981 PH-264 Schleicher K 7 Rhönadler         868          Lemelerveld     Terug / Top
Het toestel werd te laat afgevangen en het raakte met wiel en schaats hard de grond, gevolgd
door een grondzwaai naar links. Het rompachterstuk werd naar rechts getordeerd.
 
03.06.1981 OD-#   Boeing 707                       =            Schiphol        Terug / Top
Een zending als vracht verstuurde granaten werd onderschept in dit TMA-toestel.
 
07.06.1981 PH-452 Schleicher K 8B                  8909         Oss             Terug / Top
In de uitloop kwam het toestel in een greppel vrij abrupt tot stilstand. Achter de wielkast
werd een staalbuis licht verbogen.
 
08.06.1981 PH-303 Schleicher K 8B                  8128         Soesterberg     Terug / Top
Het vliegtuig kwam na de landing vrijwel op een lierkabel tot stilstand.
Met die kabel werd op dat moment de PH-383 opgelierd. De bestuurder daarvan zag wat er
gebeurde, hij ontkoppelde direct en landde rechtuit.
Het vallende breukstukje raakte de rechtervleugel van de PH-303 en die werd licht beschadigd.
 
18.06.1981 PH-SVE Robin DR 400/120 Dauphin 80      1499         Rotterdam       Terug / Top
Vlak na de start begon op ca. 15 meter hoogte de motor ruw te lopen en liep het toerental terug.
De bestuurder zette een linkerbocht in en kon het tegen overtreksnelheid vliegende toestel nog
over enige obstakels krijgen.
Bij de laatste bomenrij moest hij met de flaps erover wippen en daarna snelheid bijprikken en
deze manoeuvre ging direct over in een harde rugwind landing op het veld, maar niet op een
landingsbaan.
Hierbij raakten de propellertippen de grond en werden beschadigd. Ook de neuswielkap liep schade op.
 
19.06.1981 PH-JAP Piper PA-25-235 Pawnee B         25-3811     Zevenbergse Hoek Terug / Top
Na de eerste spuitrun draaide de bestuurder iets naar rechts weg om met een linkerbocht de
volgende run te beginnen.
Ongeveer 500 meter verder was de PH-HAT ook aan het spuiten en tijdens bovengenoemde manoeuvre
zag hij de PH-HAT in zijn richting vliegen en uit voorzorg trok hij de bocht iets scherper.
Hij voelde de Pawnee trillen als teken dat hij overtrokken raakte, hij liet het toestel wat
snelheid bijprikken maar het zakte zó snel door dat het met de linkervleugel, en daarna met het
linker wiel, de grond raakte.
Hij zag een sloot voor zich opdoemen en trapte het toestel linksom, de linker poot brak af en
het vliegtuig kwam schuivend naar rechts tot stilstand.
                                                                             (Coll. H. Dekker)
 
21.06.1981 PH-EDH Piper PA-24-250 Comanche         24-3361      Schiphol        Terug / Top
Na een VFR-vlucht vanaf Schiphol wilde bij Hilversum het landingsgestel niet uit.
Ook niet met het mechanische noodsysteem.
De bestuurder besloot niet te landen maar naar Schiphol terug te keren. Ook daar bleek het
onmogelijk, op welke manier dan ook, de wielen uit te klappen en hij zette het toen middels
een buiklanding aan de grond.
Nog op de baan werd het toestel opgekrikt en met enige moeite op de wielen gezet.
De onderstelmotor bleek doorgebrand en de afstelling van het emergency systeem was niet correct.
De schade bleef beperkt tot schuursporen aan de romp en twee propellerbladen die wat krom en
afgesleten waren.
                                    (Coll. H. Dekker)
     
 
21.06.1981 PH-LAC Cessna 172                       46748        Leeuwarden      Terug / Top
Noodlanding na olielekkage. De krukasseal achter de propeller bleek lek.
 
21.06.1981 PH-705 Schleicher ASW 20                20435        Wankum(D)       Terug / Top
De vlucht werd uitgevoerd in het kader van de Nationale Kampioenschappen Zweefvliegen.
Hoewel de bestuurder gedurende de vlucht radiocontact met z’n vader had, leverde dat geen
informatie over de toedracht van het ongeval. Slechts één getuige heeft het eigenlijke ongeval
waargenomen.
Hij zag het toestel op een hoogte van maximaal 20 meter vliegen, het maakte boven hem een bocht
naar rechts waarbij het iets hoogte won. Nadat het 150 à 200 meter rechtdoor gevlogen had, draaide
het iets naar links weg, direct daarna viel het over de rechtervleugel weg en dook vrijwel
verticaal tegen de grond. De bestuurder kwam bij de inslag om het leven.
Over de vliegeigenschappen van de ASW 20 verklaarden ervaren piloten dat een duidelijke
aérodynamische waarschuwing voor een naderende overtrek ontbreekt.
Bij een overtrek valt het toestel fel over één vleugel weg. Indien onmiddellijk wordt gecorrigeerd
door iets bijdrukken en vol tegenstuur, is de overtrek direct hersteld en treedt slechts een
gering hoogteverlies op.
Wanneer echter de correctie niet onmiddellijk wordt toegepast, valt het zweefvliegtuig over één
vleugel weg en ontstaat een steile spiraalduik.
De snelheid loopt in deze spiraalduik snel tot hoge waarden op.
Bestuurder: J.A. Stolk(†).
 
Terug naar pagina "Ernstige ongevallen"
                                                                             (Coll. H. Dekker)
 
                                   (Coll. H. Dekker)
     

22.06.1981 SE-GLS Piper PA-28-181 Archer II        28-7690076   Schiphol        Terug / Top
De (Libanese) bestuurder werd verhinderd te vertrekken, hij bleek drugs te transporteren.
 
24.06.1981 PH-KFD Fokker F27 Mark 200 Friendship   10276        Eindhoven       Terug / Top
Noodlanding wegens motorstoring. Het toestel blokkeerde de baan gedurende een half uur.
 
24.06.1981 PH-#   #                                =            Westmaas        Terug / Top
Een sproeivliegtuig werd om ca. 21.30 uur langs de Westdijk te Westmaas beschoten met een
lichtkogel. De schutter schoot gelukkig mis.
 
26.06.1981 PH-LPG Piper PA-34-200 Seneca           34-7450055   De Kooy         Terug / Top
Tijdens de landing op de natte grasbaan 09 raakte het vliegtuig in een slip en zwaaide
90° linksom. In het laatste deel van de ‘uitloop’ botste het rechter wiel tegen een stapeltje
stenen; het wiel klapte in en het toestel kwam op de rechtervleugel tot stilstand.
 
                       (Teuge, 24.8.1981. Coll. H. Dekker)
     
 
02.07.1981 PH-OKE Hughes 269C                      93-0241      Oud Beijerland  Terug / Top
Tijdens de vlucht hoorde de bestuurder een vreemd tikkend geluid. Zekerheidshalve voerde hij
toen een landing uit om de zaak te controleren.
Hij zette de gashandle vast op 1500 toeren en stapte uit. Terwijl hij met z’n inspectie bezig
was, kwam ook z’n menger van de nabijgelegen strip informeren wat er aan de hand was.
Tijdens dit overleg zagen ze de heli zich iets oplichten en ze maakten dat ze uit de buurt van de
rotorbladen kwamen. De helikopter kwam een beetje los, maakte een kwartslag naar links en viel
op z’n kant.
De motor sloeg af, de spuitinrichting en de rotorbladen raakten ernstig beschadigd.
 
                                                                            (Coll. H. Dekker)
 
02.07.1981 PH-PAX Cessna 182P Skylane              18263904     Malden          Terug / Top
De bestuurder zag een Hawker Hunter (MSJWA van RAF-Germany) op zich afkomen.
Hij maakte een steile dalende bocht naar rechts en zag dat de bestuurder van de Hunter hem
ook had waargenomen want ook de Hunter ging in een scherpe rechterbocht.
De opgave van de passeerafstand varieerde van 30 meter (vlieger PH-PAX) tot
100 meter (vlieger MSJWA).
 
04.07.1981 PH-DTE McDonnell Douglas DC-10-30       46554        Las Palmas(EC)  Terug / Top
Tijdens de nadering werd de bemanning geconfronteerd met een ‘Slat disagree‘-waarschuwing.
Het waarschuwingssysteem bleek defect.
 
04.07.1981 PH-JBB Reims/Cessna F172M               F17200971    Ameland         Terug / Top
Van een parachutist gingen hoofd- en noodparachute niet open. Hij kwam om het leven.
 
Terug naar de pagina "Ernstige ongevallen"
 
Trouwens, dit brengt mij op het volgende: in deze periode mei/juli 1981 gebeurden er nóg twee
para-ongevallen, beide op Texel:
"De 20 jarige J.G. Gijsen uit Voorburg werd donderdagmiddag vrij ernstig gewond toen hij bij
het parachutespringen op het vliegveld Texel veel te hard neerkwam".
"Een 52-jarige parachutist uit Arnhem werd woensdag levensgevaarlijk gewond na een sprong,
waarbij zijn parachute niet goed functioneerde".
 
04.07.1981 PH-435 Schleicher K 8B                  8888         Vilsteren       Terug / Top
De onervaren bestuurder verloor het veld uit het oog en besloot tot een buitenlanding.
Hierbij naderde hij met te hoge snelheid en overvloog het gekozen veld voor een groot deel.
Op het fietspad erachter ontwaarde hij twee fietsers en omdat hij er niet zeker van was tijdig
tot stilstand te kunnen komen ‘wipte’ hij over de fietsers heen, maar omdat rechtuit landen
niet mogelijk was, probeerde hij daarna met een linkerbocht weer terug te keren naar het
veld van z’n keuze.
In deze bocht raakte het toestel overtrokken en sloeg tegen de grond.
Het toestel werd ernstig beschadigd; de bestuurder ernstig gewond.
                                                                            (Coll. H. Dekker)
 
                                    (Coll. H. Dekker)
     
 
05.07.1981 PH-392 PZL-Bielsko SZD-30 Pirat         B-296        Nistelrode      Terug / Top
Er waren twee lierkabels uitgereden. Bij de start van de PH-392 schuurde de kabel voor de
PH-152 langs de staartslof en bij het roteren haakte hij daaraan.
De lierman zag, toen de PH-392 op ca. 30 meter hoogte was, dat zich schuin achter het toestel
een kabelvalscherm ontplooide. Hij stopte met lieren en de bestuurder reageerde daarop als
bij kabelbreuk: hij ontkoppelde.
Door de geopende kabelparachute remde het toestel sterk af en door het gewicht aan de staart
zag hij geen kans de neus van het toestel naar beneden te krijgen en zo nog wat snelheid aan
te duiken.
Het toestel zakte sterk door en het sloeg met hoge verticale snelheid in vrijwel horizontale
stand tegen de grond. Het raakte de grond met het wiel waarbij beide vleugelhelften ver
doorzwiepten en de romp achter de vleugel doorbrak.
De bestuurder werd met rugletsel naar het ziekenhuis gebracht.
 

Coll. Coen van den Heuvel  Coll. H. Dekker \

 
                     (Coll. H. Dekker)
     
 
05.07.1981 PH-640 Schleicher ASW 20B               19237        Keent           Terug / Top
De bestuurder had een mooi groot veld voor z’n buitenlanding uitgekozen.
Tijdens de eindnadering zag hij echter dat er over de hele lengte een rij palen stond die een
veilige landing onmogelijk maakten.
Hij sloot de kleppen weer en probeerde door te vliegen naar velden aansluitend en haaks achter
het eerste. Er moest dus nog een bocht gemaakt worden en direct voor de landing was hij nog
niet helemaal klaar met die bocht zodat de linkervleugel achter het hoge gras haakte en
een grondzwaai volgde.
 
06.07.1981 PH-518 Schempp-Hirth HS.4 Standard Cirrus 546        Winterswijk     Terug / Top
Tijdens het vliegen van het circuit verloor de bestuurder het gekozen veld uit het oog.
Toen hij het op het dwarswindbeen weer had teruggevonden bleek dat hij te ver was doorgevlogen.
Hij keerde terug, vloog het dwarswindbeen in omgekeerde richting en draaide in voor de
eindnadering. Tijdens die fase heeft hij in het geheel niet meer op z’n snelheid gelet en
vloog hij alleen op z’n waarnemingen buiten.
Het verloop van de rest van de vlucht kon hij zich niet herinneren. Eén ooggetuige nam waar
dat het toestel tijdens de laatste bocht vanaf een geschatte hoogte van ca. 30 meter onder
een hoek van 45° omlaagdook en tegen de grond sloeg.
Het vliegtuig werd ernstig beschadigd; de bestuurder liep gecompliceerde beenbreuken op.
 
                                                                            (Coll. H. Dekker)
 
                                    (Coll. H. Dekker)
     
 
10.07.1981 PH-RWS Piper PA-31 Navajo C             31-7912106   Rotterdam       Terug / Top
Tijdens de nadering ontstonden er problemen met de vergrendeling van het landingsgestel.
Bij onderzoek bleek dat een inspectie op Eelde van het betreffende mechanisme vlak daarvoor
weliswaar afgetekend was door een bevoegde grondwerktuigkundige maar dat de feitelijk inspectie
door een niet-bevoegde was uitgevoerd.
 
11.07.1981 PH-MTA Mooney M.20J                     24-0782      Bouvante(F)     Terug / Top
Het toestel was onderweg van Schiphol naar Cuers-Pierrefeu bij Toulon. Op Lyon-Bron werd een
tussenlanding gemaakt en werden de douane-formaliteiten afgehandeld.
Er werd daar niet getankt, er werd geen informatie bij de meteo opgevraagd en ook werd er voor
de volgende etappe geen vluchtplan ingediend.
Het weer op de route was gelet op het steil oplopende berggebied met toppen tot ca. 2500 meter,
door laaghangende bewolking ongeschikt voor een VFR vlucht.
Een Franse getuige hoorde een vliegtuig driemaal overvliegen en daarna een explosie.
Samen met een buurman gingen ze in dichte mist op onderzoek uit en vonden na enig zoeken het
totaal vernielde toestel. Beide inzittenden waren bij de inslag om het leven gekomen.
Het vliegtuig bleek op een hoogte van ca. 1100 meter op een zuidelijke koers in botsing te
zijn gekomen met bomen op een bergwand.
De berg was daar 1500 meter hoog en bevond zich op dat moment in de bewolking.
Bestuurder: L. Jongeneel(†).
Passagier:  J. Th. de Klerk(†).
 
Terug naar de pagina "Ernstige ongevallen"
                                                                             (Coll. H. Dekker)
 
                                                  (Coll. H. Dekker)
     
                                                                             (Coll. H. Dekker)
 
12.07.1981 PH-RAS Reims/Cessna FR172K Hawk XP      FR17200630   Klaarenbeek     Terug / Top
Gedurende de kruisvlucht en op korte afstand van Teuge stopte de motor.
Bij de noodlanding kon de bestuurder niet voorkomen dat het toestel tenslotte in een vrij
diepe greppel tot stilstand kwam. Het neuswiel brak af en de motorbeplating werd ingedrukt.
De optimistische kijk van de bestuurder bij de berekening van zijn brandstofvoorraad was
gebaseerd op het -lagere- verbruik van de PH-NPT waarvan hij enige tijd eigenaar was geweest.
 

Coll. H. Dekker
	Teuge 24.8.1981

 
12.07.1981 PH-410 Schleicher ASK 13                13201        Twente          Terug / Top
Er werd te langzaam gelierd en de instructeur ontkoppelde. Vanwege de lage snelheid zakte
het toestel nogal door en een harde landing was dan ook niet te vermijden. Lichte schade.
 
14.07.1981 PH-#   #                                =            Eindhoven       Terug / Top
Een NF-5A van de vliegbasis Eindhoven (AG10) haalde tijdens z’n circuit een sportvliegtuigje
in.  Hij vloog er op ca. 50 meter afstand voorbij.
Ondanks naspeuringen is men er niet in geslaagd de identiteit van het sportvliegtuigje, dat
daar niet had mogen vliegen natuurlijk, vast te stellen.
 
15.07.1981 PH-623 Rolladen-Schneider LS 3          3213         Guéret(F)       Terug / Top
Tijdens de landing op oneffen terrein ontstond een grondzwaai. Bij het achteruit glijden
werd het linker rolroer beschadigd door een terreinoneffenheid.
 
17.07.1981 PH-496 Glasflügel H.201B Standard Libelle 536        Angers(F)       Terug / Top
Na een voorspoedig verlopen (wedstrijds-)driehoeksvlucht kon de bestuurder op zo’n tien
kilometer afstand het veld en de finishlijn al weer zien liggen. Hij zat toen op ongeveer
1000 meter hoogte en tussen hem en het veld hing ook nog een regenbui.
In de regen, en ook nadat die was opgehouden, werd een zodanig gebied van daalwind ontmoet
dat op vijf kilometer van het veld de hoogte boven de stad nog slechts 350 meter bedroeg.
Hij gaf zijn poging de finishlijn te bereiken op en stuurde aan op een geschikt landingsterrein
aan de noordzijde van de stad. Vóór hem bevonden zich, in een moerassig gebied,
hoogspanningsleidingen tussen hem en het beoogde landingsterrein. Hij besloot met verhoogde
snelheid onder deze leidingen door te vliegen. In die fase was de cockpitkap nog nat van de
regen en daardoor was z’n uitzicht niet optimaal. Bovendien waren de kabels tegen de donkere
achtergrond ook slecht zichtbaar.
Het zweefvliegtuig raakte met de bovenzijde van het kielvlak een kabel, het kielvlak en het
richtingsroer braken af en het vliegtuig zwiepte met de neus omhoog. Onbestuurbaar geworden
raakte het ook nog de kabels van de volgende twee rijen hoogspanningsleidingen welke op
50 meter afstand parallel aan de eerste rij liepen. Hierdoor afgeremd viel het vliegtuig
in een nagenoeg loodrechte duikstand, vanaf ca. 30 meter hoogte in het water van het
moerasgebied.
De bestuurder kon zich uit het wrak bevrijden en droog terrein bereiken.
                                                                              (Coll. H. Dekker)
 
19.07.1981 PH-308 NV Vliegtuigbouw Sagitta 013     006          #               Terug / Top
Tijdens transport kantelde de aanhanger en werd de linkervleugel beschadigd.
 
                                                   (Coll. H. Dekker)
     
 
19.07.1981 PH-553 Grob G-102 Astir Club Standard   1383         Sousfaye(F)     Terug / Top
Ongelukkige veldkeus voor een buitenlanding. Het gekozen veld was slechts 75 meter lang en
het toestel kwam dan ook in het hek tot stilstand.
Het veld ernaast bleek achteraf lang genoeg voor een schadevrije landing te zijn geweest!
 
22.07.1981 PH-697 Grob G-103 Twin Astir II         3577         Midden Zeeland  Terug / Top
Tijdens de vlucht brak het aluminium glijstuk waaraan de pedalen van de bestuurder op de
voorste zitplaats scharnierend zijn bevestigd.
   
28.07.1981 PH-ADE #                                =            Texel           Terug / Top
Klacht over laagvliegen, maar zó laag zal het niet geweest zijn want het kenmerk werd in
ieder geval verkeerd afgelezen!
 
30.07.1981 PH-RUD Reims/Cessna F150M               F15001163    Weert           Terug / Top
           PH-# / HN467  Fokker F27 Friendship     =
De bestuurder van de Friendship hield voldoende uitkijk en zag opeens de PH-RUD voor zich
vliegen. Hij moest een uitwijkactie ondernemen om hem te passeren.
 
04.08.1981 PH-580 Schleicher ASW 19                19129        Axel            Terug / Top
De bestuurder vloog het circuit om normaal op het veld te landen.
Vanuit de tegengestelde richting kwam een Belgische Starfighter.
Beide bestuurders weken scherp naar rechts uit en de toestellen passeerden elkaar
op ca. 30 meter afstand.
 
05.08.1981 PH-ACG Fokker S.11.1 Instructor         6279         Nijkerkernauw   Terug / Top
De bestuurder kreeg een proces-verbaal wegens laagvliegen waarbij hij onder
hoogspanningskabels doorvloog.
 
05.08.1981 PH-IBU SOCATA Rallye 235E               13125        Hilversum       Terug / Top
Tijdens de eindnadering kon de bestuurder vanwege de neushoge stand de rij emmers waar hij
vlak langs zou vliegen niet goed zien. Hij dacht dat op te lossen door de rechtervleugel
iets te laten zakken.
De rechtervleugel raakte dus de grond en hij maakte een doorstart, testte 'boven' de
bestuurbaarheid uit en maakte daarna een gewone landing.
 
05.08.1981 PH-PLO Reims/Cessna F172M Skyhawk       F17201370    Teuge           Terug / Top
Harde landing. De schade was zodanig dat het toestel gedemonteerd werd; de vleugels gingen
naar de PH-PRO(l) en PH-JDB(r) en de romp werd opgeslagen om in de winter te worden gerepareerd.
Waarom deze toestellen wel een vleugel konden gebruiken is verderop omschreven bij 13/8.
 
11.08.1981 PH-KDG Reims/Cessna F150L               F15001096    De Kooy         Terug / Top
Tijdens de doorstart liet de leerling de neus doorzakken en de instructeur greep hierbij
te laat in. Het neuswiel raakte hard de grond, vermoedelijk nèt op een betonnen rand.
De neuswielpoot brak af maar er kon wel een doorstart gemaakt worden.
Bij de volgende landing kwam het toestel gaandeweg dus op de neus te staan.
 

Teuge 24.2.1983, coll. H. Dekker

Teuge 1.11.1989, coll. H. Dekker

 
11.08.1981 PH-WJG Rockwell Commander 114           14308        Seppe           Terug / Top
Op korte afstand van het veld stopte de motor. De noodlanding werd uitgevoerd schuin op de
voren van het uitgekozen veld en dat bleek te veel voor de neuswielpoot.
Het toestel kwam op de neus tot stilstand. Er was ook schade aan de rechtervleugel, vermoedelijk
heeft die bij het op en neer zwaaien de grond geraakt.
Hoewel de wijzer van de linker tank aangaf dat er nog brandstof in de tank zat, hij stond ruim
voor het rode gebied, bleek bij inspectie dat alle tanks leeg waren.
 

Coll. H. Dekker

 

In het West Brabants Archief trof ik ook nog een aantal foto's van dit incident

aan. Ze zijn gemaakt door Thom van Amsterdam.

   
12.08.1981 PH-487 Pilatus B4-PC11                  077          Brienne(F)      Terug / Top
Tijdens de lierstart brak op 100 meter hoogte het breukstukje.
De bestuurder prikte bij en bij Brienne le Chateau(F) voerde hij de cockpitcontroles uit.
Hij keerde met een verkort circuit terug naar de startplaats en maakte daarbij een rechterbocht.
Al doende hield hij echter niet de snelheid in de gaten.
Nadat in deze bocht 180° was gedraaid, raakte het vliegtuig in een tolvlucht waarbij een zeer
steile duikhoek ontstond.
In deze stand sloeg het toestel tegen de grond en werd daarbij zeer ernstig beschadigd.
De bestuurder kwam er met wat lichte kneuzingen vanaf.
                                                                              (Coll. H. Dekker)
 
13.08.1981 PH-JDB Reims/Cessna F172M Skyhawk       F17201328    Teuge           Terug / Top
           PH-PRO Reims/Cessna F172M Skyhawk       F17201039
De PH-JDB draaide de taxibaan op terwijl de PH-PRO daar -met hoge snelheid- kwam aanrijden.
Beide toestellen raakten elkaar met de vleugels en werden licht beschadigd.
 

Coll. H. Dekker

16.08.1981 PH-HGO Reims/Cessna F152                F1521701     Rotterdam       Terug / Top
Gezien de windrichting en de windsnelheid besloot de bestuurder een flaploze landing te maken.
Na touchdown bleek er toch meer wind te staan dan hij dacht, het toestel werd naar rechts
weggezet en raakte baanlicht #11.
Het werd licht beschadigd, de PH-HGO liep een lekke band op en moest weggesleept worden.
  
17.08.1981 PH-657 Grob G-102 Astir Club Standard 77 1800     Chateau du Loir(F) Terug / Top
Harde landing met tot besluit een grondzwaai was het gevolg van een te late en daardoor
niet optimale veldkeus. Bij de nadering moest de bestuurder nog onder een op zes meter
hoogte hangende kabel door en tijdens de landing sprong het toestel door een oneffenheid
nog weer op.
 
20.08.1981 geen   Cloud Roem 27                    =            Schwangau(D)    Terug / Top
Dit betreft een zeilvliegtuig van dit type, zonder kenmerk, dat bij het vliegen vanaf
de Tegelberg verongelukte. De Nederlandse bestuurder kwam om het leven.
Bestuurder: F.W. Horck(†).
 
Terug naar de pagina "Ernstige ongevallen"
 
                                           (Coll. H. Dekker)
     
 
22.08.1981 PH-GEO Reims/Cessna F172N Skyhawk       F17201837    Midden Zeeland  Terug / Top
           PH-TMG Piper PA-38-112 Tomahawk         38-80A0079
De bestuurder van de PH-TMG maakte een lokale vlucht en was met de nadering bezig toen hij
opeens bovenlangs gepasseerd werd door de PH-GEO die ging landen.
Om een botsing te vermijden, maakte hij een overshoot.
De bestuurder van de PH-GEO maakte naar zijn een idee een normale nadering maar hield wel
goede uitkijk op dit voor hem vreemde veld.
Niet goed genoeg dus, hij zag wel dat er werd gezweefvliegd en dat de para's actief waren,
maar had de PH-TMG nooit gezien.
 
29.08.1981 geen   Ultra-Light                      =            Zandvoort       Terug / Top
Hier werd een bestuurder van een illegaal vliegende, niet geregistreerde, ultra-light
aangehouden.
 
30.08.1981 PH-ADW Reims/Cessna F172L               F17200841    Teuge           Terug / Top
           PH-REN Jodel DR 250                     36
De bestuurder van de PH-ADW taxiede naar baan 03 en reed voor een aantal geparkeerde toestellen
langs.
Daartussen stond de PH-REN die net werd gestart en de bestuurder daarvan reed meteen naar voren.
Door krachtig te remmen met de PH-ADW kon de bestuurder daarvan een botsing voorkomen en hij
diende dan ook een incidentrapport in. De bestuurder van de PH-REN vond een minimale afstand van
25 meter voldoende en vond ook dat er geen sprake van een gevaarlijke situatie was geweest.
 
30.08.1980 PH-IAA Piper PA-34-200T Seneca II       34-8070107   Schiphol        Terug / Top
Elektriciteitsstoring en later tijdens dezelfde vlucht een oververhitte batterij a.g.v.
inwendige kortsluiting. Dit gebeurde vlak nadat een servicebedrijf wijzigingen in de avionics
had aangebracht.
 
31.08.1981 PH-NZL Sikorsky S-61N                   61775        Makkum          Terug / Top
De helikopter was als "Heli 6" onderweg van booreiland Trans Ocean 1 naar Schiphol toen hij
boven Makkum met hoge snelheid ingehaald werd door een F-16 van Leeuwarden.
Hij diende een airmiss rapport in.
De bestuurder van de F-16 verklaarde dat hij het andere vliegtuig op z'n radar waarnam en op
basis van positie en hoogte dacht met een militair vliegtuig te maken te hebben.
Daarvan wilde hij zich visueel overtuigen en toen hij zag dat het een KLM-helikopter was, was
hij direct van koers veranderd.
 
02.09.1981 PH-TEX Reims/Cessna F172M               F17201010    Texel           Terug / Top
De bestuurder kreeg een proces-verbaal omdat hij het circuit niet volgde en het seinvierkant
negeerde.
 
02.09.1981 PH-TVI Boeing 737-222                   19940        Beek            Terug / Top
Klapband tijdens de start.
 
03.09.1981 PH-NZM Sikorsky S-76 Spirit             750037       De Kooy         Terug / Top
Hoewel de bestuurder gewaarschuwd was dat er marine-helikopters met een oefening bezig waren,
werd hij bij het vliegen van het circuit toch verrast door een Lynx (PAOOG) die links onder
hem omhoogkwam.
Het bleek dat onder dat soort omstandigheden, ook al omdat marine-vliegers tijdens een oefening
geen startklaring hoeven te vragen, er op De Kooy gevaarlijke situaties kunnen ontstaan.
 
05.09.1981 PH-312 Schleicher K 8B                  8264         Abbenbroek      Terug / Top
De buitenlanding werd met enige rugwind uitgevoerd en daardoor was de lengte van het veld
niet voldoende. De bestuurder maakte dus een overrun en botste met de rechtervleugel tegen
een lantaarnpaal. Ca. 60 cm vleugeltip brak af.
 
05.09.1981 PH-345 Schleicher K 8B                  8533         De Voorst       Terug / Top
Tijdens de landing ontstond een afwijking naar links die door de leerling niet werd
gecorrigeerd. De zaak kwam dus tot stilstand in de grenssloot langs het veld.
 
07.09.1981 PH-NZN Sikorsky S-76A Spirit            760042       De Kooy         Terug / Top
De bestuurder was geklaard voor een 'straight-in' nadering voor helipad 3 maar toen hij
daarmee bezig was passeerde een marine Lynx (PARRG) hem onderlangs en landde voor hem.
De verkeersleiding had verzuimd hem voor deze Lynx te waarschuwen.
 
07.09.1981 PH-VZL Piper PA-28-161 Warrior II       28-8016229   Seppe           Terug / Top
De bestuurder was lange banen gewend en landde te ver in het veld. Het was nagenoeg windstil.
Hij zag aankomen dat hij het niet zou halen en probeerde voor het veldeinde een bocht te maken.
Het vliegtuig schoof zijdelings door over een grensslootje en daarbij braken het neuswiel en
het linker wiel af. De bestuurder bleef ongedeerd.
                                                                              (Coll. H. Dekker)
 
08.09.1981 PH-ECO Piper PA-31-350 Chieftain        31-8052174   Noordwijkerhout Terug / Top
           PH-299 Schleicher K 8B                  8126
De PH-299 bevond zich zonder toestemming in de Valkenburg controlzone.
Toen de PH-ECO een IFR-nadering maakte zag de bestuurder 200 meter voor zich het zweefvliegtuig
dat op hetzelfde moment een bocht naar links maakte. De passeerafstand was ca. 100 meter.
 
19.09.1981 PH-688 Schleicher ASK 21                21020        Venlo           Terug / Top
De kap van de passagier werd na het instappen dichtgedrukt door een der omstanders en bij
de cockpitcheck vergeten. Op ca. 150 meter hoogte sprong de kap open en werd vernield.
 
20.09.1981 PH-BUD Boeing 747-206B                  20398        Bangkok(HS)     Terug / Top
Tijdens het uittaxiën brak het rechter neuswiel af, rolde voor het vliegtuig uit en kwam in
het gras tot stilstand.
Er was een as gebroken en bij het losraken waren metalen delen op de baan terechtgekomen, zodat
er ook nog banden van het MLG beschadigd werden.
 
20.09.1981 PH-697 Grob G-103 Twin Astir II         3577         Terlet          Terug / Top
Naar aanleiding van een schaderapport d.d. 20/9 werd op Terlet een aantal krassen gerepareerd.
   
25.09.1981 PH-MBR Beech C23 Sundowner 180          M-1977       Asperden(D)     Terug / Top
De nadering was aan de steile kant maar niet echt steil. De landing was vrij stevig maar
niet echt hard.
In de uitloop brak het neuswiel wel echt af en gleed de machine nog een meter of zestig
op de neus door.
 
28.09.1981 PH-KFE Fokker F27 Mark 400 Friendship   10351        Twente          Terug / Top
De NF-5 “Cowboy Red Bravo” landde op baan 24. De bestuurder werd tweemaal gevraagd of hij
vóór de kruising met baan 29 kon stoppen en dat beaamde deze, waarop de PH-KFE startklaring
vanaf baan 29 kreeg.
De bestuurder daarvan zag de NF-5 landen maar toen hem duidelijk werd dat die niet tijdig tot
stilstand zou kunnen komen, brak hij bij een snelheid van ca 90 kts de start af.
 
 01.10.1981 PH-BNB Beech F.33C Bonanza              CJ-131       Midden Zeeland  Terug / Top
De bestuurder maakte een 'straight-in' approach en vergat de wielen uit te doen.
Zwaaiende mensen op de grond merkte hij niet op. In de eindnadering, die vrij laag uitkwam,
gebruikte hij een hoog motorvermogen waardoor de onderstelwaarschuwing pas bij het dichttrekken
van het gas in actie kwam.
Toen was het echter al te laat, het toestel sloeg al tegen de baan en kwam na ongeveer 50 meter
glijden tot stilstand. Het werd voor reparatie naar HLW te Bremen gebracht.
 
                                                         (Foto's Paul Schaareman via Erik Blokzijl)
 
03.10.1981 PH-EYE Cessna 210L Centurion II         21061164     Texel           Terug / Top
De bestuurder wilde na de vlucht van Schiphol naar Texel nog even een paar circuitjes oefenen.
Bij de eerste landing vergat hij echter 'gear-down' te selecteren en hij had ook nog de pech
dat de waarschuwingshoorn defect was.
Kortom, de propeller raakte de grond en stond na drie slagen stil, het toestel gleed nog
200 meter door en stond toen ook stil.
Nog maar meer oefenen dus...
                                                                   (Foto's Ed de Bruijn)
 
06.10.1981 PH-CHI Fokker F28 Mark 4000 Fellowship  11141        Moerdijk        Terug / Top
Over deze ramp herhaal ik slechts enkele delen van de uitspraak van de Raad voor de Luchtvaart.
Op 6 oktober 1981 te 16.04 GMT startte het vliegtuig PH-CHI van het vliegveld Zestienhoven te
Rotterdam voor het uitvoeren van een geregelde passagiersvlucht van de NLM naar Hamburg, met
een tussenlanding te Eindhoven. Aan boord bevonden zich vier bemanningsleden en 13 passagiers.
Bij de weerbriefing van de bemanning omstreeks 15.20 GMT was zij gewaarschuwd voor een
onweersgebied, dat zich op dat moment ten Zuiden en ten Oosten van Rotterdam bevond.
De tijd van passage over Rotterdam was geschat op 16.00 à 16.30 GMT.
Als weersverwachting tijdens de passage was gegeven: “wind 210° met 15 kts, uitschieters tot
25 kts, 5 km zicht, onweersbuien met 3/8 cumulonimbus op 1200 ft”.
Bij de briefing was geen gewag gemaakt van abnormale weersverschijnselen, noch was er een
zogenaamd sigmet (meteorologisch waarschuwingsbericht voor significante weersverschijnselen)
uitgegeven.
Anders dan de verwachte onweersactiviteiten hielden de weersverwachtingen op de route geen
beperkende omstandigheden in.
De beschikbare meteogegevens gaven geen aanleiding andere dan bij een onweersbui gebruikelijke
verschijnselen te verwachten. Een neerslagintensiteit van 10 mm/h werd niet bereikt; de buien
vielen slechts op door een bliksemfrequentie welke voor de tijd van het jaar vrij hoog was.
Circa vijf minuten na de start heeft de bemanning, na het ontwaren van intensieve buienactiviteit
in het onweersfront op de weather-avoidance radar, met toestemming van de verkeersleiding de
koers in zuidelijke richting verlegd teneinde, ter vermijding van de zware kernen, dwars door
het onweersfront te vliegen via een gebied, dat zich op de boordradar voordeed als een relatief
minder actief gebied tussen twee zware buien. Daarbij is getracht de voor het vliegen in
turbulentie aanbevolen snelheid van 230 kts aan te houden.
Om 16.12 GMT kwam het vliegtuig plotseling terecht in het werkgebied van een zeer zware actieve
windhoos, welke een botsingskoers met de vliegbaan van het vliegtuig had.
Daarbij hadden in korte opeenvolging grote positieve en negatieve belastingen plaats.
Onder meer werden in een tijdsverloop van circa tien seconden uitschieters van -2,5 g,
tweemaal +6,8 g, +4,8 g en -3,2 g geregistreerd.
Als gevolg van voormelde extreme versnellingen in opwaartse richting (+6,8 g) -welke versnellingen
met ongeveer 10% de maximale sterktespecificaties voor zodanige versnellingen in de gegeven
configuratie overtreffen- werd de rechtervleugel van het vliegtuig eerst sterk omhoog gebogen
en vervolgens, bij het einde van die versnelling, naar omlaag gezwiept.
Doordat deze zwiepende beweging naar omlaag vergezeld ging van een extreme versnelling in neerwaartse
richting (-3,2 g) werd de onderhuid van de vleugel opgestuikt.
Dientengevolge ging de structurele integriteit van de vleugel verloren, waarop een groot deel van
de buitenvleugel in opwaartse richting naar achteren afbrak.
Kort daarna sloeg het vliegtuig in rugstand tegen de grond nabij het spoorwegviaduct te Moerdijk
Het vliegtuig werd geheel vernield, alle inzittenden kwamen om het leven.
 
Bemanning:
Gezagvoerder J.P.R. Werner(†).
Copiloot    H.R. Schoorl(†).
Stewardessen S.Y.P. van Eijk(†) en C.C. Swart(†).
Passagiers:
B.J. Edye(†); H.H. Gantner(†); H. Gause(†); D. Grett(†); C. Holste(†); J. Jansen(†); E.B. Kelly(†);
H.P. Matzantke(†); K. Powell(†); E. Schäfer(†); P.A. de Somogyi(†); H.G. Winkler(†); K. Witten(†).
Ooggetuige J. de Jong zag het ongeval gebeuren en stierf als gevolg van een hartaanval.
 
Terug naar de pagina "Ernstige ongevallen"
                                                                             (Coll. H. Dekker)
 
                                                                             (Coll. H. Dekker)
 
06.10.1981 PH-MDH Piper PA-31 Navajo C             31-7612104   Drunen          Terug / Top
Zeer slecht weer, hevige turbulentie en lakschade aan neus en spinners.
 
13.10.1981 PH-TVC Boeing 737-2K2C                  20836        Cairo(SU)       Terug / Top
Na een vlucht van Tripoli naar Caïro ontploften er bij het toestel twee bommen.
De eerste veroorzaakte ernstige schade aan de rechter achterkant van de romp, het hoogteroer
en de motorbeplating, de tweede ontplofte op iets grotere afstand zonder verder schade aan te
richten.
Twee laders kwamen om het leven, acht politieagenten werden gewond.
De PH-TVC werd op dat moment gecharterd door Air Malta.
Het toestel werd te Caïro weer vliegwaardig gemaakt en daarna overgevlogen naar Schiphol.
Daar werden de definitieve reparaties uitgevoerd en werd het opnieuw geschilderd.
 
                                       (ANP-foto via Jan Evert Leeuw)
     
 
15.10.1981 PH-NZK Sikorsky S-61N                   61773        Taal Lake(RP)   Terug / Top
Tijdens kruisvlucht kreeg de bestuurder een chipwarning. Hij zette het toestel direct aan
de grond en nam contact op met de technische dienst.
Die liet hem de magnetische pluggen van twee gearboxen controleren en er bleek inderdaad
een metaalsplinter aan te zetten. Na schoonmaken en olie verversen bleek het probleem opgelost.
 
18.10.1981 G-BGIS Boeing 707-321C                  18717        Geleen          Terug / Top
Klachten over een te lage nadering; de lokale pers kopte “Geleen ontsnapt aan vliegramp”
en “Britse Boeing 707 vliegt bijna tegen kerktoren”.
De schattingen over de hoogte variëren nogal. De bemanning hield het op ca. 650 ft, er waren
getuigen die het toestel op 10 à 20 meter hoogte tussen de huizen en een kerktoren hebben zien
vliegen.
Een deskundige getuige, een verkeersleider van Eurocontrol, schatte de hoogte op 400-450 ft,
samen met de terreinhoogte ter plekke (200 ft) komt dit dus overeen met de verklaring van de
bemanning.
                                (Coll. H. Dekker)
 
22.10.1981 PH-NZG Sikorsky S-61N                   61753        Texel           Terug / Top
Bij de nadering van De Kooy ontstond een airmiss met een marine Lynx (PARRG).
De PH-NZG vloog op 1000 ft, de Lynx was geklaard op 200 ft maar vloog op 500 ft.
Volgens de bestuurder van de PH-NZG had dat net zo goed nóg hoger kunnen zijn en hij diende
een airmiss rapport in.
 
22.10.1981 PH-710 Grob G-109                       6045         Valkenburg      Terug / Top
Krukasbreuk tijdens de start. Motor werd door de fabriek vervangen.
 
23.10.1981 PH-AUB Ayres S2R-T34 Turbo Thrush       T34-010      Rotterdam       Terug / Top
Onderweg van Swifterbant naar Rotterdam botste een vogel tegen de linkervleugel. Deuk.
 
23.10.1981 PH-CHB Fokker F28 Fellowship            11138        Rotterdam       Terug / Top
Vogelaanvaring tijdens de nadering van baken Papa Sierra.
 
24.10.1981 D-EKKT Cessna 210J Centurion            21059153     Schiphol        Terug / Top
De bestuurder had op 3/10 en 17/10 ook al met dit toestel gevlogen en problemen met het
onderstel gehad. Dat was gerepareerd en na de start voor deze vlucht was hij nog even laag
over de toren van München-Gladbach gevlogen met het verzoek e.e.a. visueel te checken.
Meer kan een mens redelijkerwijs niet doen.
Bij de nadering van Schiphol selecteerde hij wielen uit, kreeg 'three greens' en maakte een
perfect buiklanding: de wielen waren dus niet uitgeklapt. Er ontstond slechts lichte schade.
 
                                                                             (Coll. H. Dekker)
 
27.10.1981 PH-NZG Sikorsky S-61N                   61753        Texel           Terug / Top
Net toen de bestuurder tijdens een IFR-vlucht uit een wolk kwam, zag hij heel kort een
miltair vliegtuig voor zich langskomen. De identiteit daarvan is niet achterhaald.
Op die dag vond er een Engelse oefening, PRIORY, plaats boven dat deel van de Noordzee.
 
00.10.1981 PH-SSI Aérospatiale SA 365C-2 Dauphin   5049         #               Terug / Top
De stabilizer spar tube was gebroken en de zaak werd naar Aérospatiale gezonden voor onderzoek.
De oorzaak van het defect is mij niet bekend.

01.11.1981 PH-CAM Piper PA-31T Cheyenne II         31T-7920059  Rotterdam       Terug / Top
Aangereden door veewagen.
 
06.11.1981 OH-MIS Mitsubishi Mu2B-36 Marquise      673          Rotterdam       Terug / Top
Lekke band bij de landing.
 
09.11.1981 PH-SVD Robin R 2112 Alpha               190          Moerdijk        Terug / Top
Het airmiss-rapport werd ingediend door de bestuurder van een BO-105 helikopter van de
vliegbasis Deelen("Esther 45"). Die dacht in eerste instantie dat de Robin 'straight and level'
vloog maar toen hij even later weer keek, zag hij hem uit een looping komen op een zodanige koers
dat zijn vliegpad gekruist zou worden.
Na een uitwijkactie gebeurde hetzelfde nog eens!
 
10.11.1981 PH-BUK Boeing 747-206B                  21549        Schiphol        Terug / Top
De flaps liepen aan op pylon #2 en moesten worden verwisseld.
 
10.11.1981 PH-DNO McDonnell Douglas DC-9-33RC      47193        Hilversum       Terug / Top
De gezagvoerder rapporteerde een airmiss met een NF-5. Het bleek een toestel van Gilze-Rijen
(Mission 1850) te betreffen waarvan de bestuurder verzuimd had de opdracht om van frequentie
te wisselen uit te voeren.
                                                                                     (Coll. H. Dekker)
 
10.11.1981 PH-KFD Fokker F27 Mark 200 Friendship   10276        Schiphol        Terug / Top
Het toestel keerde naar Schiphol terug omdat het onderstel weliswaar ingetrokken kon worden,
maar dat duurde zó lang (36 seconden) dat de gezagvoerder doorvliegen niet verantwoord vond.
Zie document hieronder bij PH-KFE.
 
10.11.1981 PH-KFE Fokker F27 Mark 200 Friendship   10351        Schiphol        Terug / Top
Nog een Friendship die terugkeerde. Deze keer omdat de aileronbesturing veel te zwaar liep.
 
                                                                      (Coll. H. Dekker)
   
 
10.11.1981 N61    North American NA-265 Sabreliner 380-29       Rotterdam       Terug / Top
Noodlanding wegens vogelaanvaring in motor #1.
 
11.11.1981 PH-DNI McDonnell Douglas DC-9-32        47132        Schiphol        Terug / Top
Vier klapbanden tijdens taxiën op baan 27.
Zie document hierboven bij PH-KFE.
 
11.11.1981 PH-NZG Sikorsky S.61N                   61753        K15             Terug / Top
Vlak na de start vanaf dit booreiland viel het cockpitraam aan de bestuurderskant eruit.
 
15.11.1981 PH-466 Schleicher AS K13                13460        Terlet          Terug / Top
Naar aanleiding van een rapport werd een onderzoek ingesteld naar een vlucht met dit toestel.
De Gelderse ZC luisterde vliegfeesten nog wel eens op met een formatieteam.
Ter verhoging van de (vlieg)feestvreugde dacht men aan rookpatronen in de kleuren (geel/blauw)
van de club. Dit zijn patronen zoals die bij parachutisten regelmatig gebruikt worden.
Als test werd door een passagier zo'n patroon met de hand buitenboord gehouden en van de grond
werd het effect beoordeeld. Men was tevreden. Conclusie van het onderzoek: "Geen overtreding".
 
                                                   (Coll. H. Dekker)
     
 
16.11.1981 PH-TMH Piper PA-38-112 Tomahawk         38-79A0261   Sliedrecht      Terug / Top
           PH-#  Fokker F28 Fellowship            #               
Airmiss waarover de gezagvoerder van de Fellowship een rapport indiende. De instructeur van
de PH-TMH had de Fellowship ("AF930") ook wel gezien, maar wachtte even met actie om z'n leerling
gelegenheid te geven tot reageren.
 
18.11.1981 PH-NZD Sikorsky S-61N                   61489        Uitgeest        Terug / Top
Tijdens de vlucht was al een schroeilucht waargenomen maar omdat die snel weer verdween en even
daarna de ruitenwissers niet bleken te werken, werd daar verder geen aandacht aan geschonken.
En dit had ook niets te maken met het later optredende probleem.
Het weer werd steeds slechter en het toestel kwam in een gebied met sterke windstoten terecht.
Tussen Krommenie en Wormerveer was het opeens heel hevig en in het licht van de schijnwerpers
zag de bemanning dat een rotorblad zeer ver uit 'track' was.
Ze besloot direct tot een landing, en die werd uitgevoerd op een weiland in de buurt van de weg
West-Grafdijk naar Krommenie.
Daar bleek dat van drie rotorbladen de 'high-speed tape' was gescheurd waardoor een ernstige
luchtstroomverstoring optrad.
 
20.11.1981 PH-WVB Reims/Cessna F172F               F172-0167    Rotterdam       Terug / Top
Door korte maar hevige zuidwesterstorm werd de PH-WVB ernstig beschadigd en werd afgeschreven.
Het Vrije Volk vervolgt met deze mooie: “erg veel schade liep de "PiperCup" overigens niet op”.
Toch wel verdienstelijk dat deze journalist zag dat het om vliegtuigen handelde...
 

Foto: AIRnieuws collectie/Frank de Koster

Het Vrije Volk 21.11.1981

 
21.11.1981 PH-MOL Fokker F28 Mark 1000 Fellowship  11003        Straatsburg(F)  Terug / Top
Tijdens de start voor een oefenvlucht werd een motorstoring gesimuleerd.
Het toestel zakte door en raakte in neuslage stand het hek dat rondom het vliegveld staat.
Na een ronde om het veld volgde een normale landing.
De centersectie, de rechter vleugelneus en onderzijde alsmede de rechter flaps bleken ernstig
beschadigd.
Bij het onderzoek bleek trouwens ook dat het toestel met twee verschillende motoren vloog,
een configuratie die niet gecertificeerd was.
                                                  (Coll. H. Dekker)
     
 
21.11.1981 #  ballon                               #            Amsterdam       Terug / Top
De enige informatie die ik heb is dat er een ballon ontploft is tijdens demonstraties.
Of het een luchtvaartuig dan wel een reclameballon betreft, is mij niet bekend.
 
23.11.1981 PH-TWE Reims/Cessna F172H               F172-0376    Rotterdam       Terug / Top
Hoewel het toestel verankerd was werd het toch door de storm aan één vleugel ernstig beschadigd.
De vleugel werd wel verwisseld maar het toestel heeft hierna niet meer gevlogen.
Wél was de levensloop behoorlijk avontuurlijk! Zie in het register op deze site.
 
                                    Foto: David Booster
     
 
24.11.1981 PH-DEH Douglas DC-8-63                  46075        Athene(SX)      Terug / Top
Bij een controle werd in de uitlaat van motor #2 een stukje staal gevonden.
Het toestel werd op drie motoren naar Schiphol teruggevlogen.
 
28.11.1981 PH-BUD Boeing 747-206B                  20398        Wenen(OE)       Terug / Top
Na de start had motor #2 een stall en kwam er rook uit de uitlaat. Het toestel vloog door naar
Amsterdam, daar bleek dat er een fanblad was afgebroken en dat was door de cowling naar buiten
gevlogen.
 
28.11.1981 PH-VDC Cessna T210M Turbo Centurion     21062368     Moerdijk        Terug / Top
Getroffen door de bliksem. Enige schade aan schroef en kleppen, en algehele elektriciteitsstoring.
Noodlanding gemaakt op Zestienhoven.
 
00.11.1981 PH-DNW McDonnell Douglas DC-9-32        47201        #               Terug / Top
Rook- en schroeilucht in de galley is (in iedere keuken) niet echt een abnormaal verschijnsel.
Er blijven wel eens etensresten aan de buitenkant kleven, vandaar.
Dit was echter een uitslaande brand van een koffiemachine die voor enige onrust, ook achteraf
trouwens, zorgde.
Er werd van een BLA afgezien omdat de KLM verzekerde dat betreffende apparaten binnen een jaar
vervangen zouden worden.
                                                  (Coll. H. Dekker)
     
 
02.12.1981 YV-134C McDonnell Douglas DC-10-30      46556        Caracas(YV)     Terug / Top
Na de start vielen twee hydraulische pompen uit. Teruggekeerd naar het veld.
 
03.12.1981 PH-SAD Fokker F27 Mark 200 Friendship   10272        Rotterdam       Terug / Top
Bij de nadering bleken de flaps klem te blijven zitten op 26°. De nadering werd afgebroken en
de gezagvoerder vloog door naar Schiphol.
 
04.12.1981 PH-SAD Fokker F27 Mark 200 Friendship   10272        Rotterdam       Terug / Top
Bij de nadering bleek dat de radar dienstweigerde en er deden zich brandverschijnselen voor.
De nadering werd afgebroken en de gezagvoerder vloog door naar Schiphol.
 
05.12.1981 PH-DEM McDonnell Douglas DC-8-63        46141        Lissabon(CS)    Terug / Top
Een half uur na de start trad er in motor #2 zo'n ernstige storing op dat hij uitgeschakeld
moest worden. Via de fire-warning test kon vastgesteld worden dat hij niet in brand stond en
besloten werd om naar Schiphol door te vliegen.
 
06.12.1981 PH-DNM McDonnell Douglas DC-9-32RC      47191        Wenen(OE)       Terug / Top
Bij de nadering bleek het onderstel niet uitgeklapt te kunnen worden.
Via de noodprocedure lukte het wel.
 
06.12.1981 PH-DNV McDonnell Douglas DC-9-32        47170        Tanger(CN)      Terug / Top
Onderweg naar Marokko bleek dat de drukcabine-valve vast zat in de 'open' stand.
Uitgeweken naar Madrid.
 
08.12.1981 PH-IAA Piper PA-34-200T Seneca II       34-8070107   Schiphol        Terug / Top
Rookverschijnselen in de cockpit ongeveer vijf minuten na de start en dus haastig weer geland.
Oorzaak was kortsluiting a.g.v. wire-shaving.
 
08.12.1981 PH-KFD Fokker F27 Mark 200 Friendship   10276        Schiphol        Terug / Top
Direct na de landing klapten de wielen weer in en kwam het toestel na een schuiver van
300 meter tot stilstand. Daar konden de bemanning (3) en passagiers (25) uitstappen.
Het onderzoek verliep niet al te vlotjes.
Een duidelijk oorzaak, technisch of menselijk, kwam er niet uit.
Vermoedelijk heeft de copiloot bij het selecteren van de wielen de handle niet geheel in de
neerstand gezet zodat bij de landingsstoot de wielen weer ingetrokken worden.
                                                                                       (Coll. H. Dekker)
 
11.12.1981 PH-SSE de Havilland Canada DHC.6 Twin Otter 697      Huambo(D2)      Terug / Top
De Twin Otter vloog voor het Rode Kruis in Angola. Bij het inzetten van de start was er geen
sprake van zijwind, maar na ongeveer 350 meter raakte het toestel door een harde windstoot
van de baan en raakte, terwijl het al losgekomen was, een zandheuvel van ca. vijf meter hoog.
De buiksectie werd aan de achterkant beschadigd
In deze toestand werd de vlucht vervolgd en daarbij traden geen verdere bijzonderheden op.
Het toestel werd overgevlogen naar Luanda en vandaar naar Lagos om door technici van
de Havilland gerepareerd te worden.
                                                                                        (Coll. H. Dekker)
     
 
15.12.1981 PH-CTF Cessna 500 Citation              500-0177     Eelde           Terug / Top
Mijn bron zegt “motor geploft bij hoge toeren”.
 
24.12.1981 PH-DEH McDonnell Douglas DC-8-63        46075        Athene(SX)      Terug / Top
Bij controle bleek in de uitlaat van motor #2 veel metaaldeeltjes aanwezig te zijn.
Het toestel werd op drie motoren, zonder passagiers, naar Schiphol teruggevlogen.
 
25.12.1981 PH-DTL McDonnell Douglas DC-10-30       46952        Zürich(HB)      Terug / Top
Tijdens stijgvlucht kwam er onverklaarbaar een stall-warning.
De gezagvoerder besloot terug te keren naar Zürich.
 
27.12.1981 PH-DNM McDonnell Douglas DC-9-32RC      47191        Schiphol        Terug / Top
De bemanning klaagde voor de tweede maal die dag over het vastzitten van de gear-door handle.
Dat was eerder die dag ook al elders, maar mij is niet bekend waar, voorgekomen.
Oorzaak was ijsvorming op de kabeldoorvoeren.
 
29.12.1981 PH-KFK Fokker F27 Mark 500RF Friendship 10605        Diever          Terug / Top
Airmiss met twee NF-5'en.
                                                                             (Coll. H. Dekker)
 
00.00.1981 PH-408 Schleicher K 8B                  8943         Venlo           Terug / Top
Inbrekers trapten een gat in de romp.
 

---

Bij de samenstelling van “Nederlandse Ongevallen en Incidenten 1981" werden
(o.a.) de volgende bronnen geraadpleegd:
David Booster; Ed de Bruin, Hendrik Cazemier; Ronald Dijkstra; Doewe Pelleboer; Henk Verbeek; Bert Visser;
AIRnieuws; Treshold; Planeur; Uitspraken Raad voor de Luchtvaart; Compendium Jurisprudentie Luchtrecht
F.A. van Bakelen e.a.), Lloyds; Algemeen Dagblad; Het Parool; Het Vrije Volk; NRC.